621. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Czudec A., Zając D. Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa
Autor | Adam Czudec, Dariusz Zając |
Tytuł | Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa |
Title | Agri-environmental programme enforcement as a form of multifunctional agriculture |
Słowa kluczowe | wielofunkcyjność rolnictwa, program rolno-środowiskowy, region południowo-wschodniej Polski |
Key words | multifunctionality of agriculture, agri-environmental programme, south-eastern region of Poland |
Abstrakt | W opracowaniu przeprowadzono analizę zasobów czynników wytwórczych i wyników ekonomicznych gospodarstw rolnych realizujących program rolnośrodowiskowy w regionie południowo-wschodniej Polski. Z badań wynika, że gospodarstwa realizujące program rolnośrodowiskowy dysponowały znacznie większymi zasobami ziemi rolniczej niż typowe w tym regionie gospodarstwa rolne, a ponadto charakteryzowały się relatywnie dużą siłą ekonomiczną, mierzoną wielkością ESU. Ponadto gospodarstwa te są dość mocno zróżnicowane w zależności od rodzaju realizowanego pakietu rolnośrodowiskowego. Najsilniejsze związki z rynkiem miały gospodarstwa realizujące pakiet z zakresu ochrony gleb i wód, najsłabsze zaś gospodarstwa z ekstensywną uprawą łąk i pastwisk. |
Abstract | The paper analyses the manufacturing resource base and the economic results of agricultural farms taking part in the agri-environmental programme in the south-eastern region of Poland. The results show that farms which have taken part in the agri-environmental programme have much larger resources of agricultural land at their disposal than typical farms in the region, not to mention their relatively higher economic power, assessed on the basis of ESU index. Furthermore, the farms are highly diversified depending on the agri-environmental scheme they have entered. The farms following the land and water conservation scheme evidence the highest dependence on market, contrary to the those taking part in the extensive cultivation of grazing lands. |
Cytowanie | Czudec A., Zając D. (2010) Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 51-60 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s51.pdf |
|
|
622. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Czyżewski A., Smędzik K. Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008
Autor | Andrzej Czyżewski, Katarzyna Smędzik |
Tytuł | Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008 |
Title | Technical and environmental efficiency of farms in Poland in the years 2006-2008, according to their types and sizes |
Słowa kluczowe | efektywność techniczna, efektywność środowiskowa, gospodarstwa rolne w Polsce, analiza obwiedni danych (DEA) |
Key words | technical effectiveness, environmental effectiveness, farms in Poland, Data Envelopment Analysis (DEA) |
Abstrakt | W opracowaniu podjęto próbę określenia relatywnych różnic w stopniach efektywności technicznej i środowiskowej gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2006-2008, pogrupowanych według typów produkcyjnych i wielkości wyrażonej w hektarach. Na podstawie przeprowadzonych badań udowodniono najwyższą dochodowość i stopień zrównoważenia środowiskowego produkcji prowadzonej w gospodarstwach wyspecjalizowanych w uprawach ogrodniczych, chowie trzody chlewnej i drobiu. Wykazano znaczny wpływ dopłat do działalności operacyjnej na efektywność środowiskową i techniczną gospodarstw wyspecjalizowanych w chowie zwierząt ziarnożernych i krów mlecznych. Wyższy stopień rozbieżności pomiędzy wskaźnikami efektywności technicznej i środowiskowej wystąpił w przypadku gospodarstw pogrupowanych według klas wielkości. Zaskakujący okazał się fakt, że małe gospodarstwa wykazywały relatywnie wysoki stopień efektywności technicznej i środowiskowej. |
Abstract | This article attempts to determine the relative differences in degrees of technical and environmental efficiency of farms in Poland, grouped by type and size of production, expressed in hectares in the period 2006-2008. As the result of the analysis show, the highest level of profitability of production and environmental sustainability of production conducted in farms specialized in horticultural crops, rearing pigs and poultry was determined. Major impact of charge to operating activity on environment and technical efficiency of farms specialized in farming grain eating livestock and dairy cows has been shown. A higher degree of divergence between the indicators of technical and environmental efficiency occurred in the case of farms grouped according to the size. Surprisingly, the smallest farms showed the highest degree of technical and environmental efficiency, the lowest values of these indicators were obtained by the largest holdings. |
Cytowanie | Czyżewski A., Smędzik K. (2010) Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 61-71 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s61.pdf |
|
|
623. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Drelichowski L. Uwarunkowania logistyczno-organizacyjne i technologiczne budowy produkcyjno-dystrybucyjnych sieci dla produktów ekologicznych
Autor | Ludosław Drelichowski |
Tytuł | Uwarunkowania logistyczno-organizacyjne i technologiczne budowy produkcyjno-dystrybucyjnych sieci dla produktów ekologicznych |
Title | Logistic, organizational and technological circumstances for building distribution and production networks of ecological products |
Słowa kluczowe | produkty ekologiczne, przewaga konkurencyjna, bazy logistyczne, sieci produktów ekologicznych |
Key words | ecological products, competitive advantage, logistic bases, ecological product networks |
Abstrakt | Poszukiwanie nisz rynkowych na globalnym rynku jest zadaniem niezwykle trudnym, bowiem cel ten stawia sobie równocześnie wielu producentów żywności i firm agrobiznesu. Nisze rynkowe produktów ekologicznych poddane są wielu uwarunkowaniom związanym z szybkim okresem utraty szczególnych walorów jakościowych, zwłaszcza gdy oferta dotyczy produktów ekologicznych. Rozdrobnienie polskich gospodarstw rolnych i występujące warunki klimatyczne powodują, że w dużej skali może być realizowana produkcja i dystrybucja jaj klasy „0”, które mogą stanowić ofertę polskiego produktu ekologicznego determinowanego maksymalną koncentracją kur do 200 niosek/ha. Uznawana dotychczas za słabość systemową duża liczba drobnych gospodarstw pozwala oczekiwać, że zorganizowanie sieci koordynowanych przez integratorów baz logistycznych producentów jaj ekologicznych (80 000-120 000 gospodarstw) może decydować o występującej w polskich warunkach przewadze konkurencyjnej. |
Abstract | Searching market niches in offer for global market is a very difficult task, because this goal include simultaneously several producers of food and agribusiness firms. Market niches of ecological products are determined by circumstances connected to very quick decreasing of quality advantages especially when the offer concerns ecological products. Frittering Polish farms and occurring climatic conditions are reason that it can be realized in a big scale manufacturing and distribution of eggs of “0” class. It can be an offer of Polish ecological products which limits maximum concentration of hens to 200 ones per hectare. Big number of small farms seeing up to now as systemic disadvantage let wait for organizing networks coordinated by integrators of logistic bases of ecological eggs producers in number between 80 000 and 120 000 farms what can decide competitive advantages under Polish circumstances. |
Cytowanie | Drelichowski L. (2010) Uwarunkowania logistyczno-organizacyjne i technologiczne budowy produkcyjno-dystrybucyjnych sieci dla produktów ekologicznych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 81-87 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s81.pdf |
|
|
624. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Józwiak W., Zieliński M. Praktyczna metoda ustalania czynników wywierających wpływ na efektywność funkcjonowania gospodarstw rolnych
Autor | Wojciech Józwiak, Marek Zieliński |
Tytuł | Praktyczna metoda ustalania czynników wywierających wpływ na efektywność funkcjonowania gospodarstw rolnych |
Title | The practical method of identifying the factors that influence the efficiency of farms |
Słowa kluczowe | gospodarstwo zbożowe, efektywność techniczna, efektywność ekonomiczna, DEA |
Key words | cereal farm, technical efficiency, economical efficiency, DEA |
Abstrakt | Ustalono na wybranym przykładzie zestaw mierników i wskaźników natury ekonomicznej i techniczno-produkcyjnej, które pozwalają wskazać przyczyny zróżnicowania efektywności funkcjonowania gospodarstw rolnych. Na tej podstawie oszacowano możliwości poprawy uzyskanych efektów w gospodarstwach funkcjonujących nie w pełni efektywnie, pod warunkiem dopracowania ustaleń i działań realizowanych w gospodarstwach najbardziej efektywnych. Ustalone mierniki i wskaźniki mogą jednak być użyte tylko do analizy efektywności funkcjonowania gospodarstw specjalizujących się w produkcji zbóż. |
Abstract | On the basis of the selected sample of farms, the set of measures and indicators of economic as well as technical and productive nature were obtained. They allow to determine the factors causing differentiation of the efficiency of farms. However, they can be used only to analyze the farms specializing in the production of cereals. |
Cytowanie | Józwiak W., Zieliński M. (2010) Praktyczna metoda ustalania czynników wywierających wpływ na efektywność funkcjonowania gospodarstw rolnych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 109-118 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s109.pdf |
|
|
625. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kisiel R., Lizińska W., Marks-Bielska R. Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa
Autor | Roman Kisiel, Wieslawa Lizińska, Renata Marks-Bielska |
Tytuł | Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa |
Title | The significance of the foreign capital in the management of Agricultural Property of the State Tresury |
Słowa kluczowe | kapitał zagraniczny, nieruchomości rolne, Agencja Nieruchomości Rolnych |
Key words | foreign capital, agricultural land, Agricultural Property Agency |
Abstrakt | Zbadano skalę i skutki zaangażowania kapitału zagranicznego przy zagospodarowywaniu nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Olsztynie. Według danych ANR OT w Olsztynie we władaniu cudzoziemców (własność i dzierżawa) znajduje się 15417,08 ha gruntów z jej zasobu. Kapitał zagraniczny wpłynął na poprawę sytuacji finansowej badanych przedsiębiorstw (75%), zwiększenie inwestycji na zakup nowych środków trwałych (37,5 %), wprowadzenie nowych, własnych technologii (75% – głównie w celu obniżenia kosztów produkcji). Tylko 23% badanych polskich rolników stale obserwuje aktywność podmiotów zagranicznych, które stanowią dla nich konkurencję (efekt konkurencji BIZ), natomiast 40% polskich respondentów przyznaje, iż wykorzystuje doświadczenia takiego przedsiębiorstwa. Aż 73,3% polskich respondentów twierdzi, iż warunki nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców są zbyt łatwe. |
Abstract | Conducted studies refer to the scale and results of foreign capital engaged in properties from Agricultural Property Agency Stock (office in Olsztyn). According to data received from APA Olsztyn, foreigners own and lease 15417,08 ha of land from the State’s property stock. The foreign capital inflow seemed to improve the financial condition of surveyed companies (75%), and also cause the increase of investment in new fixed assets (37,5%) and introducing new own technologies (75%, manly aimed at decreasing production costs). Only 23% of surveyed Polish farmers successively observe the activity of foreign units, which are their competitors (the competition effect of FDI), but 40% Polish respondents admit that they benefit from experiences of such companies. Over 73% Polish respondents believe that the conditions of purchase agricultural land by foreigners are too easy. |
Cytowanie | Kisiel R., Lizińska W., Marks-Bielska R. (2010) Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 128-139 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s128.pdf |
|
|
626. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kusz D., Ruda M. Poziom wsparcia finansowego Unii Europejskiej w działalności inwestycyjnej polskich gospodarstw rolniczych
Autor | Dariusz Kusz, Maria Ruda |
Tytuł | Poziom wsparcia finansowego Unii Europejskiej w działalności inwestycyjnej polskich gospodarstw rolniczych |
Title | The level of EU financial support in investment activity of Polish farms |
Słowa kluczowe | fundusze strukturalne UE, inwestycje |
Key words | EU structural funds , investments |
Abstrakt | Celem opracowania jest zaprezentowanie i ocena poziomu wsparcia finansowego z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej (UE) w działalności inwestycyjnej polskich gospodarstw rolniczych. Badania przeprowadzono dla kraju i województw. Stwierdzono, że w województwach, w których przeważają gospodarstwa rolnicze o większym potencjale produkcyjnym, poziom wykorzystania funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w działalności inwestycyjnej jest większy niż w województwach o niższym potencjale produkcyjnym rolnictwa. |
Abstract | The paper aims to present and evaluate the level of the EU financial support in investment activity of Polish farms. Analysis were made for the village and for the particular provinces. It was stated that in the provinces there where farms with bigger production capability dominate, the use of the EU structural funds in investment activity is higher than in regions characterized by lower production potential of farms. |
Cytowanie | Kusz D., Ruda M. (2010) Poziom wsparcia finansowego Unii Europejskiej w działalności inwestycyjnej polskich gospodarstw rolniczych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 140-146 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s140.pdf |
|
|
627. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kalinowski J., Kutkowska B. Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego
Autor | Julian Kalinowski, Barbara Kutkowska |
Tytuł | Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego |
Title | Using instruments of rural areas development plan 2007-2013 in aspects of sustainable development of rural areas in Lower Silesia |
Słowa kluczowe | rozwój obszarów wiejskich, gospodarstwo, Dolny Śląsk, region |
Key words | rural development, farm, Lower Silesia, region |
Abstrakt | Po roku 2006 przyjęte zostały nowe priorytety rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Obszary priorytetowe ustalone na poziomie UE pokrywają się z ustalonymi dla Polski w Krajowym Planie Strategicznym. Działania priorytetowe wspierające zrównoważony rozwój obszarów wiejskich przeniesione zostały na poziom regionalny. Wdrażane są przez dwie instytucje, a mianowicie: terenowe oddziały Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARMIR) oraz Urząd Marszałkowski. Instrumenty wsparcia finansowego wspólnej polityki rolnej (WPR) kierowane do rolników i pozostałych mieszkańców wsi za pośrednictwem ARiMR związane są przede wszystkim z działaniami osi 1. (gospodarczej) oraz osi 2. (środowiskowej). Samorząd wojewódzki jest zasadniczym ogniwem transmisji środków unijnych umożliwiających realizację celu społecznego, ponieważ wdraża działania osi 3. (społecznej) i osi 4. (Leader). Poziom wsparcia rolnictwa i wsi dolnośląskich jest zróżnicowany w poszczególnych regionach funkcjonalnych oraz powiatach. |
Abstract | After the year 2006 the new priorities of agriculture and rural areas development were enforced. Prioritized areas on the level of the EU are equal with settled for Poland in the National Strategic Plan. Preference actions supporting sustainable development of country areas were transferred on regional level. These actions are initiated by two institutions: Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture and Marshall’s Office. The instruments of CAP directed to farmers and remaining occupants of rural areas are connected first of all with actions of axis 1.- economic and axis 2. -environmental. The Province Council is the principal link of the broadcast of the EU centers enabling the realization of the social aim, initiating workings of axis 3 and axis 4. The level of agriculture and Lower Silesians villages support - is differentiated in individual functional regions and administrative districts. |
Cytowanie | Kalinowski J., Kutkowska B. (2010) Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 147-158 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s147.pdf |
|
|
628. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Niezgoda D. Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych
Autor | Dionizy Niezgoda |
Tytuł | Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych |
Title | Production and income elasticity of production process in commodity farms |
Słowa kluczowe | gospodarstwa rolne, skala produkcji, elastyczność produkcyjna i dochodowa, funkcja produkcji, skuteczność i sprawność zarządzania |
Key words | agricultural holdings, scale of production, elasticity of production and income, production function, effectiveness and efficiency of management |
Abstrakt | Wykorzystując funkcję Cobba-Duglasa, oszacowano elastyczność produkcji i dochodu względem zagregowanych czynników produkcji, tj. ziemi, pracy i kapitału, w towarowych gospodarstwach rolnych dla danych liczbowych zebranych w 2004 i 2007 roku dla potrzeb Polskiego FADN. W obu badanych latach wystąpiły korzyści skali. Produkcja (SE131) wywołana wzrostem o 1% nakładów badanych czynników, tj. ziemi (SE025), pracy (SE011) i kosztów ogółem (SE270), zwiększyła się w 2004 roku o 1,0845% a w 2007 roku o 1,0713%. Z kolei elastyczność dochodowa wyniosła 1,2246% w roku 2004 i 1,1363% w roku 2007 gdy nakłady czynników SE025, SE011 i SE270 zwiększono o 1 pp. Głównym czynnikiem określającym elastyczność produkcji i dochodu były koszty ogółem (SE270). |
Abstract | The purpose of the presented paper was to conduct a comparative analysis of elasticity of relations between production factors (SE025, SE011 and SE270) in six economic size classes of farms and their performance measured by total production (SE131), as well as farm’s income (SE420). The formulated purpose was attained with the help of the Cobb- Douglas function. The data was gathered from 11689 farms that had been collecting data for the Polish FADN in 2007. The research results reveal that the farms within the class up to 4 ESU experienced the disadvantages of production scale while the rest of the farms experienced the advantages of scale. The level of coefficients of production elasticity in relation to the factors in most farms classes was lower than the level of coefficients calculated on the assumption of farms’ income being a dependent variable. The share of particular factors in the impact on the level of farms’ elasticity in relation to their economic power was different as well. |
Cytowanie | Niezgoda D. (2010) Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 186-196 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s186.pdf |
|
|
629. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Pawlak J. Uwarunkowania ekonomiczne a mechanizacja rolnictwa
Autor | Jan Pawlak |
Tytuł | Uwarunkowania ekonomiczne a mechanizacja rolnictwa |
Title | Economic conditions and farm mechanization |
Słowa kluczowe | mechanizacja rolnictwa, rozwój, uwarunkowania, nożyce cen, skala produkcji |
Key words | farm mechanization, development, conditions, price scissors, production scale |
Abstrakt | W 2009 r. w relacji do pszenicy, żyta i żywca wieprzowego ciągnik był ponadczterokrotnie droższy niż w 1990 r. Równowartość jednostki objętości oleju napędowego w 2009 r. stanowiła blisko trzykrotnie większa masa pszenicy, ponadtrzykrotnie większa masa wyprodukowanego żywca wieprzowego, a także o 23% większa ilość mleka niż w 1990 r. Rozwarcie nożyc cen powoduje konieczność poszukiwania sposobów poprawy efektywności nakładów związanych z mechanizacją rolnictwa. |
Abstract | In the year 2009 a tractor was, in relation to wheat, ray and swine for slaughter over 4 times more expensive than in the year 1990. The equivalent of volumetric unit of Diesel oil was in the year 2009 almost 3 times larger mass of wheat, over 3 times mass of swine for slaughter and 23% more milk than in the year 1990. Above mentioned opening of the price scissors generate the need to search for ways to improve the efficiency of inputs connected with farm mechanization. |
Cytowanie | Pawlak J. (2010) Uwarunkowania ekonomiczne a mechanizacja rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 197-204 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s197.pdf |
|
|
630. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Poczta W. Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa
Autor | Walenty Poczta |
Tytuł | Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa |
Title | Economic condition of Polish farms after the integration with the EU and its determinants as a premise of agricultural development |
Słowa kluczowe | sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce, akcesja Polski do UE, determinanty dochodów rolniczych, uwarunkowania endogeniczne i agrogeniczne dochodów |
Key words | economic condition of Polish farms, Polish integration with the EU, determinants of agricultural incomes, endogenous and exogenous determinants |
Abstrakt | Celem opracowania jest próba identyfikacji wybranych determinant i wyników uzyskiwanych przez sektor rolny w Polsce oraz ocena ich wpływu na możliwości rozwojowe rolnictwa. W okresie poakcesyjnym przeważały w polskim rolnictwie czynniki sprzyjające wzrostowi dochodów rolniczych, a zatem rozwojowi sektora. Korzystny wpływ wywierały zarówno uwarunkowania endogeniczne (wzrost wolumenu produkcji, poprawa technicznej efektywności wytwarzania), jak i egzogeniczne (przewaga pozytywnego wpływu subwencji dla rolnictwa nad negatywnymi skutkami pogorszenia relacji cenowych). |
Abstract | The aim of this paper is to identify chosen determinants and results achieved by the agricultural sector in Poland and an assessment of their impact on the development possibilities of agriculture. Since the integration with the EU, the Polish agriculture has been prevailed by the factors favoring growth of agricultural incomes and the same development of the agricultural sector. One can distinguish positive impact of both endogenous (growth of production volume, improvement of technical efficiency of production) and exogenous determinants (excess of positive effects of subsidies for agriculture over negative results of price relation deterioration). |
Cytowanie | Poczta W. (2010) Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 205-217 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s205.pdf |
|
|
631. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Sass R. Produkcja i dochody gospodarstw rolnych w województwie kujawsko-pomorskim po akcesji Polski do UE
Autor | Roman Sass |
Tytuł | Produkcja i dochody gospodarstw rolnych w województwie kujawsko-pomorskim po akcesji Polski do UE |
Title | Production and incomes of farms in the Kujavian-Pomeranian province after Poland’s accession to the European Union |
Słowa kluczowe | produkcja, dochody gospodarstw, koszty i intensywność produkcji, typ rolniczy gospodarstwa, inwestycje brutto i netto |
Key words | production, incomes of farms, costs and intensity of production, agrarian farm’s type, gross and net investments |
Abstrakt | W artykule zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych w gospodarstwach rolnych z województwa kujawsko-pomorskiego, które nieprzerwanie prowadziły rachunkowość Polski FADN w latach 2004-2008. Analizowano sytuację produkcyjno-dochodową oraz możliwości rozwoju gospodarstw zakwalifikowanych do następujących typów rolniczych: uprawy polowe, krowy mleczne, zwierzęta żywione systemem wypasowym, trzoda chlewna i gospodarstwa mieszane. Z przeprowadzonych badań wynika, że największe dochody uzyskały gospodarstwa trzodowe. We wszystkich analizowanych typach gospodarstw wskaźnik przyrostu środków trwałych był dodatni i wynosił średnio 4%, najwyższy był w gospodarstwach utrzymujących krowy mleczne (6,7%), a najniższy w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta w systemie wypasowym (2,7%). Wyniki przeprowadzonych badań wykazały ponadto, że analizowane gospodarstwa można zaliczyć do gospodarstw rozwojowych. |
Abstract | The paper aims to analyze how, after the accession to the European Union, the production and income situation of farms as well as the development opportunities of farms in the Kujavian-Pomeranian province developed after the accession to the European Union. In the article, there are presented results of studies of farms that ceaselessly run accountancy in frames of Polish FADN in the years 2004-2008. There are analyzed production and income activity and the development opportunities of farms classified to the following agrarian types: agriculture, milk cows., animals fed with pasturing system, pigs and mixed farms. From the conducted studies it results, that swine farms gained the highest incomes. Moreover, in all the analyzed types of farms the rate of fixed assets increment was positive and amounted on average 4,0%. The highest one was at farms breeding milk cows (6,7%), and the lowest at farms breeding animals in pasturing system (2,7%). The results of the conducted studies showed, that the analyzed farms may be rated among the developing farms. |
Cytowanie | Sass R. (2010) Produkcja i dochody gospodarstw rolnych w województwie kujawsko-pomorskim po akcesji Polski do UE.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 218-230 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s218.pdf |
|
|
632. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Skarżyńska A. Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009
Autor | Aldona Skarżyńska |
Tytuł | Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009 |
Title | Economic cost for selected activities in crop production in the period 2005-2009 |
Słowa kluczowe | koszty ekonomiczne, alternatywne koszty czynników produkcji – pracy, ziemi, kapitału, dochód z działalności z tytułu zarządzania, opłacalność produkcji |
Key words | economic costs, alternative costs of production factors – work, land, capital, income on management, profitability production |
Abstrakt | W pracy omówiono zróżnicowanie kosztów ekonomicznych i dochodu z działalności z tytułu zarządzania dla pięciu działalności produkcji roślinnej, prowadzonych w tej samej próbie gospodarstw w ciągu kilku lat. Ustalono strukturę kosztów ekonomicznych i rozpoznano czynniki determinujące ich wysokość. Analizą objęto przychody, koszty, dochód z działalności z tytułu zarządzania oraz wybrane mierniki syntetyczne, m.in. opisujące opłacalność produkcji, wydajność pracy oraz rolę dopłat. |
Abstract | The subject of the studies was the diversity of the economic costs and income on management for the five crop production activities, namely: winter wheat, winter rye, winter rape, sugar beets and potatoes for human consumption. The surveys were conducted between the years 2005 and 2009 on the same sample of farms. It should be emphasised, however, that the results presented do not depict the situation of all such holdings in Poland, but only of those which provided farm accountancy data. Empirical data were collected and processed according to the rules of the AGROKOSZTY and Polish FADN systems. The results show that the highest economic costs (calculated per 1 ha), were involved in the cultivation of potatoes and then sugar beet, oilseed rape, winter wheat and the lowest – in the cultivation of rye. All crop production activities allowed to obtain income from management, but in the case of sugar beet in the period 2008-2009 and rye in the year 2009 was carried out exclusively thanks to subsidies, without this support a very distinct financial loss would appear. As a factor influencing income, subsidies play a prominent role. Thereby farmers got return for involvement in the production process of their knowledge, experience or taking innovative measures to achieve the best economic results. |
Cytowanie | Skarżyńska A. (2010) Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 231-243 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s231.pdf |
|
|
633. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Sobczyński T. Wydajność pracy a poziom wsparcia gospodarstw rolniczych w Polsce na tle UE
Autor | Tadeusz Sobczyński |
Tytuł | Wydajność pracy a poziom wsparcia gospodarstw rolniczych w Polsce na tle UE |
Title | Labour productivity versus level of subsidies for polish farms compared to EU |
Słowa kluczowe | wydajność pracy, dochodowość pracy, saldo dopłat i podatków, subsydia |
Key words | labour productivity, labour profitability, balance of subsidies end taxes, subsidies |
Abstrakt | W opracowaniu wykorzystano informacje gromadzone w ramach europejskiego systemu rachunkowości rolnej FADN z lat 2004-2007. Porównano względny poziom wydajności i dochodowości pracy oraz subsydiowania polskich gospodarstw rolniczych na tle gospodarstw Unii Europejskiej (UE). W badanym okresie w gospodarstwach rolniczych UE nie stwierdzono zależności między wydajnością a dochodowością pracy. Również system subsydiów nie był powiązany ze względną wydajnością pracy. |
Abstract | In years 2004-2007 there was no clear correlation between labour productivity and profitability in farms of EU. System of subsidies was also not connected to labour relative productivity. Therefore it could not stimulate structural changes efficiently. Polish farmers compared to EU received much lower relative level of subsidies than this based on relative labour productivity. The exception was created by the group of farms belonging to the greatest class of economical size (over 100 ESU). EU subsidies system was socially unfair and inefficient in economic way. |
Cytowanie | Sobczyński T. (2010) Wydajność pracy a poziom wsparcia gospodarstw rolniczych w Polsce na tle UE.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 244-257 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s244.pdf |
|
|
634. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Tańska-Hus B. Dzierżawa rolnicza jako instrument mobilności gruntów w Polsce na przestrzeni wieków
Autor | Bożena Tańska-Hus |
Tytuł | Dzierżawa rolnicza jako instrument mobilności gruntów w Polsce na przestrzeni wieków |
Title | Agricultural lease as a land mobility instrument in Poland in the course of centuries |
Słowa kluczowe | dzierżawa rolnicza, zasięg dzierżawy, źródła dzierżawy |
Key words | lease agricultural, scope lease, resources lease |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono analizę mobilności gruntów w drodze dzierżawy w Polsce na przestrzeni wieków. Scharakteryzowano zasięg i źródła dzierżawy gruntów w Polsce w okresie zaborów, w II Rzeczypospolitej, w Polsce Ludowej i współcześnie. Badania wykazały, że dzierżawa gruntów była i jest obecnie istotnym czynnikiem mobilności gruntów przyczyniającym się do powiększania i powstania nowych większych obszarowo gospodarstw. Mobilność gruntów w drodze dzierżawy państwowej i prywatnej charakteryzuje się zróżnicowaniem terytorialnym. |
Abstract | The article presents a land mobility analysis through land lease in Poland in the course of centuries. There have been described the range and sources of land lease in Poland in the period of the periods of Partitions of Poland, the II Republic of Poland, the Polish People’s Republic and at present. The research revealed that a land lease was and still is a relevant factor of land mobility which contributes to farms enlargement and to creation of new farms of larger land area. The land mobility through state and private lease is characterized by the territorial diversity. |
Cytowanie | Tańska-Hus B. (2010) Dzierżawa rolnicza jako instrument mobilności gruntów w Polsce na przestrzeni wieków.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 279-289 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s279.pdf |
|
|
635. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Baum R., Wielicki W. Problematyka zarządzania przedsiębiorstwami rolnymi
Autor | Rafał Baum, Witold Wielicki |
Tytuł | Problematyka zarządzania przedsiębiorstwami rolnymi |
Title | The enterprises management issues |
Słowa kluczowe | zarządzanie przedsiębiorstwem, przedsiębiorstwa rolne, zarządzanie gospodarstwami |
Key words | management of enterprises, agricultural enterprises, farm’s management |
Abstrakt | Treścią pracy są rozważania związane ze złożoną naturą przedsiębiorstwa oraz próba identyfikacji cech współczesnego przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo jako najważniejsze ogniwo w łańcuchu gospodarki narodowej jest złożoną jednostką badawczą. Różnorodność przedsiębiorstw oraz niepowtarzalność praktyk menadżerskich powodują, że zarządzanie przedsiębiorstwem jest analizowane i opisywane przez wiele dyscyplin naukowych. |
Abstract | The content of the paper is reflection of the complexity of the company and attempt to identify the characteristics of modern enterprises. The enterprise as a key link in the chain of the national economy is a complex research unit. The diversity of businesses and unique managerial practices mean that business management is analyzed and described by many scientific disciplines. |
Cytowanie | Baum R., Wielicki W. (2010) Problematyka zarządzania przedsiębiorstwami rolnymi.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 290-300 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s290.pdf |
|
|
636. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Zegar J. Kategoria optymalności w rozwoju rolnictwa. Współczesne wyzwania
Autor | Józef Zegar |
Tytuł | Kategoria optymalności w rozwoju rolnictwa. Współczesne wyzwania |
Title | The category of the rural development optimum. The present challenges |
Słowa kluczowe | efekty zewnętrzne, racjonalność gospodarowania, optimum prywatne, optimum społeczne, polityka, globalizacja |
Key words | side effects, production rationality, the private optimum, the social optimum, policy, globalisation |
Abstrakt | Przedstawiono problem rozbieżności pomiędzy optimum prywatnym i społecznym w rozwoju rolnictwa. To pierwsze wynika z kierowania się racjonalnością mikroekonomiczną, zaś drugie ? makroekonomiczną. Rozbieżność przedmiotowa wynika z pomijania efektów zewnętrznych w decyzjach gospodarczych podejmowanych przez rolników. Zadaniem polityki jest doprowadzenie do zgodności obu kategorii optymalności. To zadanie współcześnie staje się bardziej skomplikowane ze względu na proces globalizacji, który z jednej strony wnosi na wokandę kwestię racjonalności na poziomie globalnym, z drugiej zaś – zmniejsza możliwości działania państw narodowych, bez tworzenia skutecznych instytucji politycznych o zasięgu globalnym. |
Abstract | The paper presents the problem of divergence between private and social optimum of agricultural development. The private optimum is the effect of microeconomics rationality, whereas the social optimum is developed by macroeconomics rationality. The subjected divergence is caused by passing over side effects during the process of taking agricultural decisions by farmers. The policy objective is balanced this two categories of the optimum. Presently, the policy objective is becoming more complicated on account of the process of globalisation. On the one hand, the process of globalisation underlines global rationality, but on the other hand, it reduces possibility of national states activity, without forming effective political institutions in global range. |
Cytowanie | Zegar J. (2010) Kategoria optymalności w rozwoju rolnictwa. Współczesne wyzwania.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 301-312 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s301.pdf |
|
|
637. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Czubak W., Sadowski A. Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce
Autor | Wawrzyniec Czubak, Arkadiusz Sadowski |
Tytuł | Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce |
Title | The role of agricultural advisory in the implementation of Common Agricultural Policy in Poland |
Słowa kluczowe | doradztwo rolnicze, Wspólna Polityka Rolna UE, Fundusze UE, analiza czynnikowa |
Key words | agricultural advisory, Common Agricultural Policy, UE founds, factor analysis |
Abstrakt | Wejście Polski do UE zmieniło formy i zakres wsparcia kierowanego do sektora rolnego. Wymaga to od rolników – beneficjentów funduszy UE – wiedzy i umiejętności związanych ze stawianymi wymaganiami. Ważnym ogniwem stają się tu podmioty doradztwa rolniczego, zarówno państwowe, jak i prywatne. W tych nowych warunkach podmioty doradztwa sprawdziły się. O ile przewaga Ośrodków Doradztwa Rolniczego wynika z ich tradycji i ugruntowanej pozycji, o tyle powstające firmy prywatne cechuje duża elastyczność funkcjonowania. |
Abstract | Polish accession to the European Union changed the range and forms of support offered for agricultural sector. Usage of structural funds required from farmers (as potential beneficiaries) new knowledge, skills and professional abilities. The advisory for agriculture (national as well as private) play important role in the complex system. They customized and managed to cope with new challenges linked to the UE formal requirements. In contact with beneficiaries the National Agricultural Advisory Centres take the advantage of tradition, while the commercial companies exploit the flexibility of organization and functioning. |
Cytowanie | Czubak W., Sadowski A. (2010) Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 36-44 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s36.pdf |
|
|
638. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Domagalska-Grędys M. Czynniki kształtujące zmianę dochodu współpracujących gospodarstw grup producenckich z województwa podkarpackiego
Autor | Marta Domagalska-Grędys |
Tytuł | Czynniki kształtujące zmianę dochodu współpracujących gospodarstw grup producenckich z województwa podkarpackiego |
Title | Factors influencing changes of income of co-operating farm producer groups from voivode Podkarpackie |
Słowa kluczowe | współpraca rolników, czynniki kształtujące zmianę dochodów |
Key words | cooperation of farmers, factors influencing change in income |
Abstrakt | W opracowaniu skupiono się na wewnętrznych czynnikach kształtujących efekty pracy grupowej. Celem badań było określenie typu członka, sposobu podejmowania decyzji oraz warunków określania zadań (planowanie, narady, postawy wobec innych członków, ryzyko zadań, występowanie strachu i kar), które towarzyszą zmianie dochodu. Źródłem informacji były opinie rolników zrzeszonych w grupach producenckich województwa podkarpackiego uzyskane w kwestionariuszu wywiadu w 2006 roku. Wyniki wskazują m.in., że w gospodarstwach, w których wzrósł dochód po wstąpieniu do grupy, powszechny był typ rolnika o charakterze plemiennym (przyjacielskim), grupowe i negocjacyjne sposoby podejmowania decyzji, a zadania realizowane były na podstawie planu, dyscypliny i wewnętrznej odpowiedzialności członków, wykazujących respekt wobec siebie i wspólnych zadań. |
Abstract | Group work is one of the forms of organization, to increase farmers income. The article focuses on internal factors influencing the outcomes of group work. The aim of this study was to determine: what type of member, what ways of making decisions and what conditions defining the tasks (planning, deliberation, attitudes towards other members, the risk of tasks, the occurrence of fear and punishment) is accompanied by change in income. The sources of information were the opinions of farmers are members of groups of producers of Podkarpackie Provence obtained in the questionnaire interview in the year 2006. The results indicate that in farms where income has increased after joining to group, the general type of farmer (member) type was friendly, way of making decisions were: group decision and negotiating and tasks were based on a plan, discipline and internal accountability members, showing respect to each other and common tasks. |
Cytowanie | Domagalska-Grędys M. (2010) Czynniki kształtujące zmianę dochodu współpracujących gospodarstw grup producenckich z województwa podkarpackiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 45-53 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s45.pdf |
|
|
639. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Gołębiewska B. Kierunki podejmowanych działań inwestycyjnych w gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanych powiązaniach z otoczeniem
Autor | Barbara Gołębiewska |
Tytuł | Kierunki podejmowanych działań inwestycyjnych w gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanych powiązaniach z otoczeniem |
Title | The directions of investment in the farms depend on the strength of their markets relations |
Słowa kluczowe | inwestycje, gospodarstwa rolnicze, źródła finansowania |
Key words | investment, farms, source of funding |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono kierunki podejmowanych działań inwestycyjnych w gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanych związkach z otoczeniem. Wykazano, iż zmieniają się kierunki rozdysponowania przez rolników nakładów inwestycyjnych. Ustalono także, że istnieje zależność między strukturą inwestycji a wielkością wskaźnika powiązań gospodarstw z otoczeniem. W gospodarstwach charakteryzujących się silniejszymi powiązaniami z otoczeniem występowały głównie inwestycje w budynki i budowle, a w planach inwestycyjnych dominowały wydatki na stado podstawowe. W gospodarstwach o niższym wskaźniku związków w większym stopniu zwracano uwagę na inwestycje w maszyny i urządzenia. |
Abstract | The paper presents the directions of investment activities in farms with different level of market relation. It was concluded that the farms’ investment activity changing over the time. There was found that the structure of investments change accordingly to changes in level of calculated ratio. With increasing the ratio of market relations there was more investment are in farm buildings and in installations for environmental protection. |
Cytowanie | Gołębiewska B. (2010) Kierunki podejmowanych działań inwestycyjnych w gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanych powiązaniach z otoczeniem.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 60-68 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s60.pdf |
|
|
640. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Grontkowska A. Ocena porównawcza najsilniejszych ekonomicznie gospodarstw rolnych o polowej produkcji roślinnej i mlecznych w Unii Europejskiej
Autor | Anna Grontkowska |
Tytuł | Ocena porównawcza najsilniejszych ekonomicznie gospodarstw rolnych o polowej produkcji roślinnej i mlecznych w Unii Europejskiej |
Title | Comparative assessment of farms specialized in plant and milk production in the eu characterized by the highest economic strength |
Słowa kluczowe | gospodarstwa o sile ekonomicznej powyżej 100 ESU zasoby pracy, koszty, subsydia |
Key words | farms extra large, labour resource, costs, subsidies |
Abstrakt | W opracowaniu dokonano porównania wybranych wskaźników ekonomicznych w dwóch grupach gospodarstw z bazy FADN o sile ekonomicznej powyżej 100 ESU różniących się kierunkiem produkcji, a mianowicie prowadzących produkcję mleka oraz zajmujących się tylko produkcją roślinną. Do porównania wykorzystano wybrane wielkości ekonomiczne w przeliczaniu na jednostkę siły ekonomicznej (ESU). Wykazano wyraźne zróżnicowanie zarówno zasobów czynników wytwórczych i zaangażowanych nakładów, jak również poziomu subsydiów. Podstawową linią podziału są historyczne uwarunkowania funkcjonowania w Unii Europejskiej (nowe i stare państwa UE). Różnice nie zacierają się a nadal utrzymują. |
Abstract | The paper aims to analyze the selected economic indicators for two group of farms operating in the EU. These are farms specialized in field plant production and milk production. For the analysis were selected farms with the economic strength over 100 ESU which are participating in the FADN survey. The conducted analysis showed the differences in analyzed groups with regard to production resources, employed capital as well as level of subsidies. The basic differentiation line could be drown between old and New member states of the EU. The paper argues that these differences are still visible and do not wear away. |
Cytowanie | Grontkowska A. (2010) Ocena porównawcza najsilniejszych ekonomicznie gospodarstw rolnych o polowej produkcji roślinnej i mlecznych w Unii Europejskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 69-77 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s69.pdf |
|
|