1021. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Sass R. Polskie gospodarstwa mleczne na tle państw członkowskich UE-15
Autor | Roman Sass |
Tytuł | Polskie gospodarstwa mleczne na tle państw członkowskich UE-15 |
Title | Polish milk farms against a background of member states UE-15 |
Słowa kluczowe | gospodarstwa mleczne, wielkość ekonomiczna, dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego, koszty produkcji, intensywność produkcji, inwestycje netto |
Key words | milk farms, economic size, income from a family farm, costs of production, intensity of production, net investments |
Abstrakt | W pracy analizowano dochody polskich gospodarstw mlecznych o wielkości ekonomicznej 8?16 ESU, 16?40 ESU, 40?100 ESU za lata 2004-2006 na tle gospodarstw UE-15. Znacznie niższe koszty produkcji w Polsce świadczą o dużej konkurencyjno .ci gospodarstw nastawionych na produkcję mleka, a ponadto polskie gospodarstwa mleczne charakteryzują się większymi możliwościami rozwojowymi, co przejawia się zdecydowanie wyższym poziomem realizowanych inwestycji netto oraz wyższymi wskaźnikami odtworzenia i przyrostu środków trwałych. |
Abstract | The problem of incomes of Polish farms against a background of UE-15 farms has been analyzed in the study. Deliberations concern farms of the economic size 8-16, 16-40 and 40-100 ESU for the years 2004-2006. The volume of incomes from a farm and differentiation of the income situation in individual EU Member States were analyzed. Moreover, the costs of production, intensity of production and the level of investments were analyzed. The conducted studies made it possible to form the conclusions concerning the income situation of farms in Poland in comparison with the states of the longest seniority in EU. The predominance of Polish farms over the EU-15 farms results mainly from the lower costs of production. Considerably lower costs of production in Poland prove high competitiveness of farms predisposed towards milk production. Moreover, from the conducted studies it results, that milk farms in Poland are characterized by bigger development opportunities, what is shown in decisively higher level of realized net investments and higher rates of reconstruction and increment of fixed assets. However, one should take into account the fact of limitations resulting from the conducted analyses, as three years is a too short period of time to come to too far reaching conclusions, moreover in the years 2004-2006 there were in Poland good economic conditions for milk producers. |
Cytowanie | Sass R. (2009) Polskie gospodarstwa mleczne na tle państw członkowskich UE-15.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 209-224 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s209.pdf |
|
|
1022. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Parzonko A. Główne czynniki oddziałujące na zmiany ekonomiczno-organizacyjne w polskich gospodarstwach mlecznych w latach 1989-2009
Autor | Andrzej Parzonko |
Tytuł | Główne czynniki oddziałujące na zmiany ekonomiczno-organizacyjne w polskich gospodarstwach mlecznych w latach 1989-2009 |
Title | Main factors influence on economic-organizational change in polish milk farms in 1989-2009 |
Słowa kluczowe | produkcja mleka, ekonomika produkcji mleka, skala produkcji, ceny mleka w skupie |
Key words | milk production, milk production economics, production scale, milk producer prices |
Abstrakt | Lata 1989-2009 to czas głębokich przemian w polskiej gospodarce i sektorze mlecznym. Po okresie załamania się produkcji i skupu mleka w latach 1990- 1995, stopniowo produkcja i przetwórstwo mleka zaczęło się odbudowywać. Nastąpiła poprawa konkurencyjności cenowej mleka w stosunku do innych produktów rolniczych. Najbardziej korzystnym okresem w tym aspekcie był 2005 rok. Największy wpływ na proces zmian w gospodarstwach mlecznych miały mleczarnie, głównie przez sposób ustalania cen za mleko |
Abstract | Last 20 yarest there’ve been observed diminishing changes in Polish economy and the milk sector. After period decrease of milk production in years 1990-1995, gradually the production and the processing of milk started rebuilding. The price competitiveness of milk began improving in relation to different products. Year 2005 was the most profitable period for milk production. Creameries the most influenced on change in milk farms. They influenced the way of calculating for milk the price. |
Cytowanie | Parzonko A. (2009) Główne czynniki oddziałujące na zmiany ekonomiczno-organizacyjne w polskich gospodarstwach mlecznych w latach 1989-2009.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 225-235 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s225.pdf |
|
|
1023. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Wojtyra B. Porównanie wyników produkcyjno-ekonomicznych gospodarstw wyspecjalizowanych w produkcji mleka w zależności od udziału pasz z zakupu stosowanych w żywieniu krów
Autor | Bożena Wojtyra |
Tytuł | Porównanie wyników produkcyjno-ekonomicznych gospodarstw wyspecjalizowanych w produkcji mleka w zależności od udziału pasz z zakupu stosowanych w żywieniu krów |
Title | Comparison of production and economic results of farms which specialize in milk production in depending on participation of buying feeds using in cow’s feeding |
Słowa kluczowe | krowy mleczne, pasze z zakupu, gospodarstwo, produkcja mleka, doch ód rolniczy |
Key words | milk cows, buying feeds, farm, milk production, agricultural income |
Abstrakt | Badaniami objęto 158 gospodarstw utrzymujących krowy mleczne. Niska jakość gleb i duży udział trwałych łąk i pastwisk w strukturze użytków rolnych w badanych gospodarstwach powoduje ukierunkowanie na produkcję mleka. W celu uzyskania wysokiej rocznej produkcji mleka gospodarstwa niedobory pasz uzupełniały paszami z zakupu. Kupowano głównie mieszanki pełnoporcjowe i uzupełniające, .ruty poekstrakcyjne, dodatki mineralne i paszowe oraz wysłodki suche. Mierniki sprawności ekonomicznej produkcji mleka osiągnęły najbardziej korzystne wielkości w gospodarstwach, w których pasze z zakupu stanowiły około 43%, tj. 501-800 zł na 1 krowę rocznie, przy średniej wydajności 5630 litrów mleka od krowy. |
Abstract | 158 farms keeping milk cows were under the investigation. These farms are oriented towards milk production because a soil is of low quality and there are permanent meadows and pastures in these farms. In order to achieve high annual production of milk the farms bought feeds to satisfy the feed shortage. Complete feeds, complementary feeds, extracted expellers, mineral additives, feed additives and dried pulps were mainly bought. The most profitable value were measures of economic efficiency of milk production which were achieved in farms which bought annually about 43% of feed stuffs that is 501-800 PLN per one cow, when the average efficiency was 5630 liters per one cow. |
Cytowanie | Wojtyra B. (2009) Porównanie wyników produkcyjno-ekonomicznych gospodarstw wyspecjalizowanych w produkcji mleka w zależności od udziału pasz z zakupu stosowanych w żywieniu krów.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 236-243 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s236.pdf |
|
|
1024. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Spaltabaka E. Ekonomiczne aspekty alternatywnych kierunków chowu zachowawczych ras bydła na przykładzie bydła polskiego czerwonego
Autor | Edyta Spaltabaka |
Tytuł | Ekonomiczne aspekty alternatywnych kierunków chowu zachowawczych ras bydła na przykładzie bydła polskiego czerwonego |
Title | Economic aspects of alternative ways of protective cattle rearing illustrated with polish red |
Słowa kluczowe | zachowawcze rasy bydła, ochrona rodzimych ras bydła, dochód z gospodarstwa, przychody i koszty |
Key words | protected cattle breeds, protection of indigenous cattle breeds, farm profit, incomes and costs |
Abstrakt | W Polsce ochroną objęte są cztery rasy bydła: polska czerwona, białogrzbieta, polska czarno-biała i polska czerwono-biała. Pomimo, iż wszystkie te rasy charakteryzuj ą się kombinowanym typem użytkowym utrzymywane są w celu produkcji mleka. Kierunek mięsny został przez rolników zapomniany, a jest to niewykorzystany potencjał i szansa na dalsze spopularyzowanie tych ras. Z przeprowadzonych badań wynika jednak, iż chów mamkowy nie jest ekonomicznie uzasadnioną alternatywą dla kierunku mlecznego i pozwala na uzyskanie znacznie niższego dochodu z gospodarstwa. Wiele jego form jest nieopłacalnych. |
Abstract | There are four protected cattle breeds in Poland: Polish Red, białogrzbieta, Polish Black-White and Polish Red-White. Although all of these breeds can be reared as a dairy or beef cattle, they are reared in order to milk production. The other way of rearing (as a beef cattle) has been forgotten by farmers, however, this is an unexploited potential and opportunity for further popularization of these breeds. The study shows that rearing system named as suckling cows is not economically reasonable alternative to the milk production and there is a possibility to get much lower farm income. Many of its forms is unprofitable. |
Cytowanie | Spaltabaka E. (2009) Ekonomiczne aspekty alternatywnych kierunków chowu zachowawczych ras bydła na przykładzie bydła polskiego czerwonego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 244-255 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s244.pdf |
|
|
1025. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Radwan A., Wadoń A. Usługi mechanizacyjne w gospodarstwach rodzinnych w Polsce . aspekty ekonomiczne i organizacyjne
Autor | Andrzej Radwan, Aleksander Wadoń |
Tytuł | Usługi mechanizacyjne w gospodarstwach rodzinnych w Polsce . aspekty ekonomiczne i organizacyjne |
Title | Mechanization services on family farms in Poland . economic and organizational aspects |
Słowa kluczowe | gospodarstwa rodzinne, usługi mechnizacyjne, struktura usług |
Key words | family farms, mechanization services, service structure |
Abstrakt | Opracowanie zawiera analizę wielkości i struktury nabywanych usług mechanizacyjnych przez gospodarstwa rodzinne położone w czterech różniących się warunkami społeczno-ekonomicznymi regionach kraju. Materiał empiryczny pochodzi z badań przeprowadzonych na reprezentatywnej grupie 555 gospodarstw. Określono czynniki wpływające na zróżnicowany popyt na usługi w zależności od obszaru gospodarstw, wyposażenia w ciągniki i maszyny rolnicze oraz poziomu rozwoju techniczno-ekonomicznego rolnictwa. Praca zawiera także analizę struktury podmiotowej usług . najmu prywatnego, pomocy sąsiedzkiej i usług świadczonych przez jednostki kółek rolniczych. Analiza wykazała zróżnicowanie w poziomie nabywanych usług mechanizacyjnych i w jej strukturze, warunkowane poziomem rozwoju rolnictwa i wzajemnymi relacjami czynników wytwórczych. |
Abstract | The paper presents an analysis of the scale and structure of mechanization services purchased by family farms situated in four regions of Poland differing with their socio-economic conditions. The basis for the article were the results of empirical research conducted on a representative group of 555 farms. Determined were the factors affecting the diversified demand for services depending on the farm area, the numbers of tractors and farm machinery and technical economic level of agriculture. The work contains also an analysis of subject structure of services . private hire, neighborly help and services provided by the agricultural circle units. The analysis revealed diversification of the level of purchased mechanization services and in its structure conditioned by the level of agriculture development and interrelations of production factors. |
Cytowanie | Radwan A., Wadoń A. (2009) Usługi mechanizacyjne w gospodarstwach rodzinnych w Polsce . aspekty ekonomiczne i organizacyjne.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 256-264 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s256.pdf |
|
|
1026. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Rokicki T. Przemiany w gospodarstwach owczarskich w Polsce
Autor | Tomasz Rokicki |
Tytuł | Przemiany w gospodarstwach owczarskich w Polsce |
Title | The changes in sheep farms in Poland |
Słowa kluczowe | pogłowie owiec, gospodarstwa owczarskie |
Key words | sheep population, sheep farms |
Abstrakt | Wielkość pogłowia owiec zależy od polityki rolnej prowadzonej w zakresie produkcji owczarskiej. W okresach sprzyjających następował wzrost liczebności owiec. W szczególności taka sytuacja miała miejsce do 1986 r. Później produkty uzyskiwane z owiec straciły na ważności, nastąpił spadek pogłowia, z którym wiązały się zmiany w liczbie gospodarstw zajmujących się produkcją owczarską. Udział owiec utrzymywanych w sektorze prywatnym, w tym w gospodarstwach indywidualnych wzrósł do ponad 90%. Zmniejszeniu ulegało wsparcie krajowe dla gospodarstw, co powodowało spadek opłacalno .ci i mniejsze zainteresowanie produkcją owczarską. Na rynku pozostały gospodarstwa produkujące mięso jagnięce. Dla tych przedsiębiorstw bardzo ważne wydaje się stworzenie krajowego rynku mięsa jagnięcego. |
Abstract | In the paper changes in sheep farms in Poland was presented. The research data used in the article were taken from GUS, IERiGŻ-PIB and farms in region Podlasie. Agricultural policy influence on sheep population and number of sheep farms. In 1986 year were around 5 million sheep. Economic situation on sheep producer were very good. Crisis has caused decrease price and demand of wool in Poland. Sheep population has decreased in 2001 year to 331 thousands. In XXI century in private sector were over 90% sheep population. The big influence of sheep farms have got profitability. Sheep meat promotion in Poland can cause growth economic results and number of sheep farms in Poland. |
Cytowanie | Rokicki T. (2009) Przemiany w gospodarstwach owczarskich w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 265-272 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s265.pdf |
|
|
1027. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Runowski H. Tendencje zmian w organizacji i ekonomice przedsiębiorstw rolnych na przykładzie studium przypadku
Autor | Henryk Runowski |
Tytuł | Tendencje zmian w organizacji i ekonomice przedsiębiorstw rolnych na przykładzie studium przypadku |
Title | Tendencies in changes of organization and economics of agricultural enterprises on the example of case study |
Słowa kluczowe | sytuacja ekonomiczna, organizacja przedsiębiorstwa, uproszczenie struktury produkcji, modernizacja zaplecza technicznego, restrukturyzacja zatrudnienia |
Key words | economic situation, organization of enterprise, simplification of the production .s structure, modernization of technical backup, restructuring of employment |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono tendencje zmian w organizacji i ekonomice przedsiębiorstw rolnych na przykładzie studium przypadku. Do badań wybrano przedsiębiorstwo, które w warunkach rynkowego systemu gospodarczego napotkało trudności w zapewnieniu pozytywnego wyniku finansowego, a następnie po wdrożeniu programu dostosowawczego, stało się efektywnym, zdolnym do rozwoju przedsiębiorstwem. Wskazano na ważniejsze kierunki wprowadzonych dostosowań oraz ich efekty. |
Abstract | The paper aims to describe the tendencies in changes of organization and economics of agricultural enterprises based on the case study example. The researches have been conducted based on the selected enterprise, which under the market conditions faced financial problems, which were solved after implementing restructuring program. Thanks to that the enterprise started to grow. The paper points out the most important directions of changes and their effects. Especially the radical restructuring of employment, modernization of technical backup and simplification of the structure as well as progress in plant and animal productions and improvement of financial situation were shown. |
Cytowanie | Runowski H. (2009) Tendencje zmian w organizacji i ekonomice przedsiębiorstw rolnych na przykładzie studium przypadku.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 273-283 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s273.pdf |
|
|
1028. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Mierzwa D. Przedsiębiorstwo spółdzielcze . dotychczasowe doświadczenia i kierunki rozwoju
Autor | Danuta Mierzwa |
Tytuł | Przedsiębiorstwo spółdzielcze . dotychczasowe doświadczenia i kierunki rozwoju |
Title | Cooperative company – previous experience and directions of development |
Słowa kluczowe | globalizacja, konkurencja, spółdzielnia, zarządzanie |
Key words | globalization, competition, co-operative, management |
Abstrakt | Zaprezentowano znaczenie sektora spółdzielczego w gospodarce krajów wysoko rozwiniętych. Scharakteryzowano kondycję polskiej spółdzielczości po 1990 roku oraz nakreślono kierunki transformacji polskich spółdzielni. Na podstawie przeprowadzonych badań autorka upatruje słabość tego sektora głównie w istniejącym mało elastycznym prawie i tradycyjnym sposobie zarządzania przedsiębiorstwami spółdzielczymi. |
Abstract | The article presents the importance of the cooperative sector in the economy of economically advanced countries. It describes the condition of the Polish cooperative movement after 1990 and indicates the directions of transformation of the Polish cooperative companies. On the basis of the conducted research the author associates the weakness of the sector mainly with the current law . which is not very flexible . and the traditional method of managing the cooperative companies. |
Cytowanie | Mierzwa D. (2009) Przedsiębiorstwo spółdzielcze . dotychczasowe doświadczenia i kierunki rozwoju.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 293-301 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s293.pdf |
|
|
1029. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Gołębiowski B. Partnerstwo wertykalne jako model powiązań gospodarstw rolnych z przetwórstwem
Autor | Bogusław Gołębiowski |
Tytuł | Partnerstwo wertykalne jako model powiązań gospodarstw rolnych z przetwórstwem |
Title | Vertical partnership as a model of connections between farms and processing industry |
Słowa kluczowe | partnerstwo wertykalne, grupa producentów rolnych |
Key words | vertical partnership, group of agricultural producers |
Abstrakt | Na podstawie badań kwestionariuszowych przeprowadzonych w okresie marzec . kwiecień 2009 przedstawiono możliwości tworzenia i funkcjonowania aliansu w formie partnerstwa wertykalnego, jako modelu powiązań rolnictwa z handlem i przetwórstwem rolnym, w którym główną rolę odgrywa grupa producentów rolnych. Podstaw ą przetrwania i odniesienia sukcesu w działalności grupy producentów rolnych jest uświadomienie sobie logiki partnerstwa oraz wzajemnego zaufania, które są podstawą wprowadzania udoskonaleń lub też innowacji produktowych, a także stosowanie przez zarządy grup koncepcji uczenia się organizacji. |
Abstract | Based on questionnaire surveys conducted during the March-April 2009, author provides the possibility of setting up and operating alliance in the form of vertical partnership as a model for agricultural trade and agricultural processing in which the central role is played by a group of agricultural producers. Analysis of the data shows that the group of agricultural producers can function as a link of alliances in the form of vertical partnership, and through the usage of the economics of scale can increase own market power. The basis for the survival and succeed in the activities of the farmers is to raise awareness of the logic of partnership and mutual trust, which are the basis for introducing improvements or product innovations, and the concept of learning organizations used by the board. |
Cytowanie | Gołębiowski B. (2009) Partnerstwo wertykalne jako model powiązań gospodarstw rolnych z przetwórstwem.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 302-310 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s302.pdf |
|
|
1030. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Karmowska G. Spółdzielcza Agrofirma św.1 jako model nowoczesnego przedsiębiorstwa rolnego
Autor | Grażyna Karmowska |
Tytuł | Spółdzielcza Agrofirma św.1 jako model nowoczesnego przedsiębiorstwa rolnego |
Title | Cooperative agro-company ‘W” as the model of modern agricultural enterprise |
Słowa kluczowe | analiza ekonomiczna, spółdzielnia, dynamika |
Key words | analysis, co-operative, dynamics |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono analizę spółdzielni, która prowadzi szeroko rozwiniętą działalność w zakresie produkcji rolnej, przetwórstwa rolno-spożywczego, handlu i usług gospodarczych. Strategia firmy, to produkcja .od pola do stołu., tzn. jeden dział wytwarza dla drugiego. Podstawowe założenie w jej działalności: jak dać zatrudnienie wszystkim udziałowcom przez cały rok. W badanych jedenastu latach działalności agrofirmy św. wartości zmiennych oznaczających efekty ekonomiczne systematycznie rosły. Osiągane efekty produkcyjne i finansowe, powiększają potencjał gospodarczy firmy. Jest to przykład firmy samodzielnej, demokratycznie zarządzanej, zapewniającej efekty finansowe. |
Abstract | Study describes an co-operative analysis, which keeps wide developed activity in agrarian production, food production, commerce and economic services. The strategy, is to produce .from the field to the table., which means that one section produces for the other. Basic assumption in company’s activity: how to give employment to all members all year round. Over a span of eleven years of company activity the value of factors describing economical and financial effects systematically grew. Achieved financial and production effects are increasing company’s economical potential. It is an example of independent, democratic and financial effective company. |
Cytowanie | Karmowska G. (2009) Spółdzielcza Agrofirma św.1 jako model nowoczesnego przedsiębiorstwa rolnego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 311-319 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s311.pdf |
|
|
1031. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Szymańska E. Reżim technologiczny w produkcji żywca wieprzowego
Autor | Elżbieta Szymańska |
Tytuł | Reżim technologiczny w produkcji żywca wieprzowego |
Title | Technological regime in production of pigs for slaughter |
Słowa kluczowe | reżim technologiczny, produkcja żywca wieprzowego, warunki utrzymania zwierząt |
Key words | technological regime, production of pigs for slaughter, conditions of animals keeping |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono wyniki badań dotyczące reżimu technologicznego w produkcji żywca wieprzowego. Analizą objęto 50 gospodarstw trzodowych o zamkniętym systemie chowu. Z badań wynika, że w części gospodarstw w Polsce, specjalizujących się w chowie trzody chlewnej, nie są spełniane wszystkie wymogi w zakresie technologii produkcji i dobrostanu zwierząt. Więcej uwagi rolnicy przywiązują do prawidłowego żywienia zwierząt niż do warunków ich utrzymania. Najwięcej informacji na temat technologii produkcji dostarczają rolnikom pracownicy ośrodków doradztwa rolniczego. |
Abstract | The paper aims to present the basic requirements of technological regime in production of pigs for slaughter and areas in which this regime is not kept. The analysis covered 50 agricultural farms with closed system of breeding which kept more then 50 sows or produce more then 1000 pigs. The research shows that part of farms specialized in pig production do not keep all requirements of chosen technology. More attention is paid for proper feeding that to he conditions of animals keeping. It shows that keeping the technological regime might improve the economic results of those farms. The basic source of information about the technology for farmers is extension service. Solely farmers are using knowledge directly delivered by universities and agricultural schools, which indicates the need of better connection science and practice. |
Cytowanie | Szymańska E. (2009) Reżim technologiczny w produkcji żywca wieprzowego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 329-339 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s329.pdf |
|
|
1032. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Czekaj T., Józwiak W. Bariery wzrostu i rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych w makroregionach Polski
Autor | Tomasz Czekaj, Wojciech Józwiak |
Tytuł | Bariery wzrostu i rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych w makroregionach Polski |
Title | Barriers of farms growth and development in Polish macroregions |
Słowa kluczowe | indywidualne gospodarstwo rolne, funkcja produkcji |
Key words | individual farm, production function |
Abstrakt | Celem artykułu jest identyfikacja barier wzrostu i rozwoju gospodarstw rolnych w czterech makroregionach Polski. Wykorzystano w nim wyniki analiz dochodowości materialnych czynników produkcji dokonanych za pomocą analizy funkcji produkcji gospodarstw indywidualnych prowadzących rachunkowość w systemie Polski FADN w 2006 r. Ustalono krańcowe dochodowości trzech czynników produkcji: pracy, ziemi i kapitału. Następnie odniesiono je do jednostkowych kosztów nakładów tych czynników ustalając opłacalność ich zwiększania w gospodarstwach (krańcowe rentowności nakładów poszczególnych czynników produkcji). Brak opłacalności uznano za główną barierę ograniczającą możliwość wzrostu i rozwoju gospodarstw rolnych. Stwierdzono m.in. zróżnicowanie (zarówno regionalne, jak i względem wielkości ekonomicznej gospodarstw) opłacalności zwiększania nakładów pracy i ziemi oraz brak zróżnicowania krańcowej rentowności nakładów kapitału. |
Abstract | The aim of the paper is to evaluate farms growth and development barriers in four of the FADN regions of Poland. Results from analyses of profitability of material factors of production accomplished by production function analysis of individual farms conducting their accounting within the Polish FADN in the year 2006. Marginal incomes of three factors of production: labor, land and capital have been assessed. Then these marginal incomes were compare with unit costs of inputs of these factors setting their profitabilities of increasing each input (marginal profitabilities of each factors of production). Lack of profitabilities were assumed to be main barriers preventing possibilities of growth and development of farms. It was found out inter alia, that there was diversity (both regional and in terms of economic size of farms) of profitability of increasing labor and land inputs and absence of marginal profitability of capital input |
Cytowanie | Czekaj T., Józwiak W. (2009) Bariery wzrostu i rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych w makroregionach Polski .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 29-40 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s29.pdf |
|
|
1033. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Dudek H. Statystyczna analiza subiektywnej oceny dochodów gospodarstw domowych rolników
Autor | Hanna Dudek |
Tytuł | Statystyczna analiza subiektywnej oceny dochodów gospodarstw domowych rolników |
Title | The statistical analysis of subjective assessment of income obtained by farmers. households |
Słowa kluczowe | dochód, gospodarstwa domowe rolników, skale ekwiwalentności, uporządkowane modele logitowe i probitowe |
Key words | income, farmers. households, equivalence scales, ordered logit and probit models |
Abstrakt | W opracowaniu podjęto temat określenia skal ekwiwalentności dla gospodarstw domowych rolników. Skale te są parametrami obliczanymi w celu ustalenia wpływu na koszty utrzymania składu demograficznego gospodarstwa. Przedstawiono wyniki oszacowań skal ekwiwalentności określonych na podstawie subiektywnej oceny dochodów gospodarstw. Ponadto, określono determinanty subiektywnej oceny dochodów gospodarstw domowych rolników. |
Abstract | This paper analyses subjective economic welfare in farmers. households. The study is based on the Household Budget Survey carried out by the Central Statistical Office. Subjective measures are estimated using households. answers to questions about the own satisfaction with their financial situation. In the paper we apply methods of estimation of the subjective equivalence scale elasticity by using ordered logit and probit models. Moreover we analyse socio-demographic determinants of subjective poverty. |
Cytowanie | Dudek H. (2009) Statystyczna analiza subiektywnej oceny dochodów gospodarstw domowych rolników.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 41-49 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s41.pdf |
|
|
1034. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Kulbicka B. Bezpieczeństwo żywnościowe krajów rozwijających się
Autor | Bożena Kulbicka |
Tytuł | Bezpieczeństwo żywnościowe krajów rozwijających się |
Title | Food security of developing countries |
Słowa kluczowe | bezpieczeństwo żywnościowe, niedożywienie, próg bezpieczeństwa żywno .ciowego, ubóstwo |
Key words | food security, malnutrition, threshold of ford security, poverty |
Abstrakt | Opracowanie ukazuje przyczyny zwiększającego się niedożywienia na .wiecie. Do najważniejszych z nich należą: rosnące ceny żywności w wyniku spadku zbiorów, rosnących cen nakładów na produkcję, działań spekulacyjnych, a przede wszystkim przeznaczania produktów żywnościowych, zamiast na wyżywienie, na produkcję biopaliw. Kryzys gospodarczy i związane z nim bezrobocie oraz malejące transfery środków pieniężnych od rodzin osób zatrudnionych w krajach uprzemysłowionych zwiększyły do 1020 mln liczbę osób niedożywionych w krajach rozwijających się. |
Abstract | The paper aims to analyze the reasons of increasing malnutrition in the Word. To the most important one could include: increasing prices of food due to decrease of harvests, increasing prices of production inputs, speculations, and devoting agricultural products to non food purposes, esp. biofuels. The economic crises and associating unemployment as well as decreasing financial transfers from family members living in developed countries resulted in increase up to 1020 mln. of people the number of malnourished in developing countries. |
Cytowanie | Kulbicka B. (2009) Bezpieczeństwo żywnościowe krajów rozwijających się.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 50-58 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s50.pdf |
|
|
1035. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Heller J. Interwencjonizm państwowy w kształtowaniu międzyregionalnych dysproporcji w rozwoju gospodarczym obszarów wiejskich w Polsce
Autor | Janusz Heller |
Tytuł | Interwencjonizm państwowy w kształtowaniu międzyregionalnych dysproporcji w rozwoju gospodarczym obszarów wiejskich w Polsce |
Title | State’s interventionism in forming of the interregional disproportions in economic development of rural areas in Poland |
Słowa kluczowe | interwencja gospodarcza, region, obszary wiejskie |
Key words | economical intervention, region, rural areas |
Abstrakt | Program SAPARD i jego regionalny podział jest klasyczną formą bezpośredniej interwencji państwa w sferze rolnictwa i obszarów wiejskich. Zaprezentowane wyniki badań nie potwierdzają tezy o wyrównawczych funkcjach tej interwencji wobec regionalnego zróżnicowania rozwoju gospodarczego rolnictwa i obszarów wiejskich. Przydział środków finansowych z Programu SAPARD do poszczególnych województw zdominowała koncepcja zbliżenia relacji pomiędzy oferowaną pomocą a potencjalnym popytem. W ten sposób z bezpośredniej interwencji państwa wyeliminowano funkcję łagodzenia regionalnych różnic w rozwoju wsi i rolnictwa. |
Abstract | The SAPARD programme and its regional distribution is a classic form of a direct state’s intervention in the sector of agriculture and rural areas. Results of the presented research do not confirm the hypothesis that this intervention had an equalizing effect on the regional disproportions in economic disproportions in agriculture and rural areas. The distribution of financial means of the SAPARD programme to certain regions was dominated by the conception of bringing closer the offered aid and the potential demand. This way, the function of equalizing the regional disproportions in agricultural development was eliminated from the state’s direct intervention |
Cytowanie | Heller J. (2009) Interwencjonizm państwowy w kształtowaniu międzyregionalnych dysproporcji w rozwoju gospodarczym obszarów wiejskich w Polsce .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 59-67 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s59.pdf |
|
|
1036. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Krasowicz S. Możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce
Autor | Stanisław Krasowicz |
Tytuł | Możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce |
Title | The possibilities for development of different agricultural systems in Poland |
Słowa kluczowe | systemy rolnicze, ocena, możliwości rozwoju |
Key words | agricultural systems, evaluation, possibilities for development |
Abstrakt | W opracowaniu podjęto próbę oceny możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce. Analizę przeprowadzono z punktu widzenia możliwości zrealizowania celów rozwoju zrównoważonego. Poza danymi z literatury wykorzystano wyniki badań IUNG-PIB w Puławach. Stwierdzono, że systemem dominującym w Polsce i uzasadnionym aktualną sytuacją produkcyjno-ekonomiczną, powinno być rolnictwo zrównoważone. |
Abstract | The possibilities for the development of different agricultural systems in Poland have been recently often evaluated. Though, a question needs to be posed: what character should Polish agriculture have: industrial, sustainable or ecological? The results of the long-term research on environment and agricultural engineering carried out at the Institute of Soil Science and Plant Cultivation . State Research Institute in Puławy and the data of the Central Statistical Office were used to point out the principal conditions affecting the achievement of the production, economic, social and ecological goals. The sustainable system, described by a number of features, served as the basis for comparison. It was found that all three systems under study could coexist in Poland. However, due to the present natural, agricultural, social, economic and ecological conditions, it is the sustainable system that should prevail. The possibilities for the development of the systems need to be also evaluated from the point of view of regional differentiation of agriculture. |
Cytowanie | Krasowicz S. (2009) Możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 110-121 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s110.pdf |
|
|
1037. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Niezgoda D. Uwarunkowania rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich wielkości ekonomicznej
Autor | Dionizy Niezgoda |
Tytuł | Uwarunkowania rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich wielkości ekonomicznej |
Title | Determinants of profitability of agricultural holdings diversified in respect of their economic size |
Słowa kluczowe | rentowność, model pięciu sił M.E. Portera, gospodarstwa rolne, ekonomiczna wielkość gospodarstw, funkcja dochodowa |
Key words | profitability, M.E Porter’s five forces model, agricultural holdings, economic size of farms, income function |
Abstrakt | W opracowaniu dokonano analizy porównawczej rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich ekonomicznej wielkości. Wykorzystano w niej model funkcji dochodowej typu Cobb-Douglasa. Odniesiono się również do przydatno .ci modelu pięciu sił M.E. Portera do analizy rentowności w rolnictwie. |
Abstract | On the basis of contextual analysis, the paper reveals that M.E Porter.s five forces model is applicable to evaluate the profitability of agricultural sector in a simple scale. In general, the model is more useful in creating the profitability of sectors in imperfect competition as against to sectors in quasi perfect competition. The rate of profitability in the best Polish farms was relatively high and it came to 21,86% in the farms of size ?4 ESU and 39,65% in the biggest farms, i.e. the farms of size ?100 ESU. The rate of growth of the farms. profitability was positively affected by the increase of the farms. competitive potential as well as the intensification of capital for human labor substitution. The mentioned relation results from the analysis of income elasticity of the aggregated production factors, i.e. land (SE025), human labor (SE011) and capital (SE270). |
Cytowanie | Niezgoda D. (2009) Uwarunkowania rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich wielkości ekonomicznej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 155-165 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s155.pdf |
|
|
1038. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Olszewska-Kuźniarska S. Wybrane aspekty doradztwa rolniczego
Autor | Stefania Olszewska-Kuźniarska |
Tytuł | Wybrane aspekty doradztwa rolniczego |
Title | Agriculture advisory services . selected issues |
Słowa kluczowe | doradca, rolnictwo, gospodarka |
Key words | agriculture advisor, agriculture extension, agriculture, economy |
Abstrakt | Przedstawiono rozwój doradztwa rolniczego w Polsce w ujęciu historycznym oraz porównano systemy doradztwa w wybranych krajach Unii Europejskiej. Wraz z rozwojem gospodarczym doradztwo dostosowuje się do nowych potrzeb rolnictwa. Współcześnie doradcy, aby sprostać realizowanym zadaniom muszą posiadać szeroką wiedzę nie tylko w zakresie nauk rolniczych, ale także polityki gospodarczej, ekonomii i zarządzania. Właściwe wypełnianie zadań przez doradców wymaga stałego podnoszenia kwalifikacji oraz udoskonalania warsztatu pracy upowszechnieniowej. |
Abstract | In the paper historical development of agriculture advisory (extension) service in Poland was presented. Additionally comparison of agriculture advisory systems solutions in selected European countries was conducted. The evolution of agriculture advisory services is strongly correlated to farmers needs and changing with changes of agriculture technologies, farm economics and rural policies. Advisors need to be highly educated not only in range of agricultural issues but they also must cope with questions concerning farm management, farm economics and economic policies. Because of widening of range of required knowledge advisors have to bring up their professional qualifications continuously and improve their advisory techniques |
Cytowanie | Olszewska-Kuźniarska S. (2009) Wybrane aspekty doradztwa rolniczego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 166-171 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s166.pdf |
|
|
1039. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Runowski H. Rolnictwo ekologiczne. Rozwój czy regres?
Autor | Henryk Runowski |
Tytuł | Rolnictwo ekologiczne. Rozwój czy regres? |
Title | Organic farming . progress or regress? |
Słowa kluczowe | rolnictwo ekologiczne, rolnictwo konwencjonalne, efektywność, cele ekonomiczne, cele ekologiczne |
Key words | organic farming, conventional farming, effectiveness, economic goals, ecologic goals |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono stan i możliwości rozwojowe rolnictwa ekologicznego na .wiecie, w tym w wybranych krajach europejskich i w Polsce. Wskazano zalety i słabości tej formy rolniczego gospodarowania w porównaniu do rolnictwa konwencjonalnego. Przeprowadzono analizę porównawczą gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych w wybranych krajach oraz sformułowano wnioski dotyczące uwarunkowań rozwoju ekologicznych metod produkcji. Określono ograniczenia i szanse rozwoju rolnictwa ekologicznego jako jednej z możliwych form rolniczego gospodarowania. W konkluzji stwierdzono, że rolnictwo ekologiczne pozostanie producentem żywności dla ograniczonej liczby konsumentów. |
Abstract | The paper aims to analyze the state of development of organic farming in the world including Europe and Poland. There were analyzed economic and ecological goals of organic farms. Based on conducted analyzes of organic farms in Great Britain, Austria and Germany there were presented incomes, costs and financial result in both analyzed systems. There were also described chances and limitations of organic farming. The paper argues that the organic farming will be a producer of food however for limited amount of consumers. |
Cytowanie | Runowski H. (2009) Rolnictwo ekologiczne. Rozwój czy regres?.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 182-193 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s182.pdf |
|
|
1040. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Sroka W. Wykorzystanie modelu równań strukturalnych do oceny wpływu kapitału ludzkiego na sukces ekonomiczny przodujących gospodarstw karpackich
Autor | Wojciech Sroka |
Tytuł | Wykorzystanie modelu równań strukturalnych do oceny wpływu kapitału ludzkiego na sukces ekonomiczny przodujących gospodarstw karpackich |
Title | The use of structural equations modeling for the assessment of human capital impact on economic success of leading Carpathian farms |
Słowa kluczowe | rozwój gospodarstw, analiza modelowa |
Key words | development of farms, model analysis |
Abstrakt | W opracowaniu podjęto próbę ustalenia wpływu poszczególnych atrybutów kapitału ludzkiego na sukces ekonomiczny przodujących gospodarstw rolniczych. Do analizy siły związku tych zależności wykorzystano metodę równań strukturalnych. Pozwoliła ona na wskazanie tych cech kierowników gospodarstw, które determinują sukces gospodarstw. |
Abstract | Contemporary economy more and more bases on knowledge and non-material forms of capital. The theory of human capital assumes that labor force is not homogenous, as evidenced by different competitive position of individual subjects. The conducted assessment shows that perceiving economic success in statutory achievements of farm managers, i.e. their education is justified, but does not fully describe the analyzed problem. The investigations show that the factor determining the farm success are mental resources of the unit . innovativeness of managers and conviction about the success. |
Cytowanie | Sroka W. (2009) Wykorzystanie modelu równań strukturalnych do oceny wpływu kapitału ludzkiego na sukces ekonomiczny przodujących gospodarstw karpackich.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 194-203 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s194.pdf |
|
|