281. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Skarżyńska A. Wykorzystanie czynników produkcji w gospodarstwach specjalizujących się w chowie bydła rzeźnego w wybranych krajach Unii Europejskiej
Autor | Aldona Skarżyńska |
Tytuł | Wykorzystanie czynników produkcji w gospodarstwach specjalizujących się w chowie bydła rzeźnego w wybranych krajach Unii Europejskiej |
Title | The Use of Production Factors in Farms Specializing in Production of Fattening Cattle in Selected European Union Countries |
Słowa kluczowe | produkcja wołowiny, czynniki produkcji, efektywność, dopłaty |
Key words | beef production, factors of production, efficiency, subsidies |
Abstrakt | Celem badań była ocena wykorzystania czynników produkcji w gospodarstwach specjalizujących się w chowie bydła rzeźnego w sześciu krajach, które są największymi producentami wołowiny w UE-15 (we Francji, Niemczech, Włoszech, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i Irlandii) i w dwóch krajach zaliczanych do UE-N13 (w Polsce i Rumunii). W badaniach wykorzystano dane FADN EU średnie w latach 2010-2015. Zbadano produktywność i dochodowość czynników wytwórczych, sprawność ekonomiczną produkcji oraz uzależnienie gospodarstw od dopłat. Wyniki wskazują na przewagę producentów wołowiny we Włoszech, Hiszpanii, Rumunii i w Polsce. W gospodarstwach we Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Irlandii koszty były wyższe od wartości produkcji, w efekcie dochód był ujemny. Stratę pokryły dopłaty, miały też wpływ na wysokość dochodu, jego poziom nie wynikał jednak z wysokiej efektywności produkcji. |
Abstract | The aim of the study was to assess the use of production factors in farms specializing in production of cattle for fattening in six countries, which are the biggest producers of beef in the EU-15 (in France, Germany, Italy, Great Britain, Spain and Ireland) and in two countries included in the EU N13 (in Poland and Romania). The research used FADN EU average data in 2010-2015. The productivity and profitability of production factors, the economic efficiency of production and the dependence of farms on subsidies were examined. The results indicate an advantage of beef producers in Italy, Spain, Romania and Poland. In farms in France, Germany, Great Britain and Ireland, the costs were higher than the value production, as a result the income was a negative value. The loss was covered by subsidies, which also influenced the amount of income, but its level did not result from high production efficiency. |
Cytowanie | Skarżyńska A. (2018) Wykorzystanie czynników produkcji w gospodarstwach specjalizujących się w chowie bydła rzeźnego w wybranych krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 280-290 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n2_s280.pdf |
|
 |
282. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Świetlik K. Światowe i krajowe ceny żywności w latach 2016-2017
Autor | Krystyna Świetlik |
Tytuł | Światowe i krajowe ceny żywności w latach 2016-2017 |
Title | Global and Domestic Food Prices During 2016-2017 |
Słowa kluczowe | żywność, szoki podażowe, niestabilność cen, rynek globalny, Unia Europejska |
Key words | food, supply shocks, unstable prices, global market, European Union |
Abstrakt | Otwarcie polskiej gospodarki w wyniku transformacji systemowej i integracji europejskiej zwiększyło jej zależność od zjawisk o charakterze globalnym. W ostatniej dekadzie światowe ceny i podaż żywności doświadczały poważnych szoków, co miało istotne konsekwencje dla polskiego rynku żywnościowego. Celem artykułu jest przedstawienie zmian cen żywności w Polsce w latach 2016-2017 na tle tendencji występujących na rynkach światowych, ze szczególnym uwzględnieniem rynku unijnego, określenie siły ich wzajemnych powiązań oraz wskazanie czynników warunkujących te procesy. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że w Polsce w badanym okresie ceny żywności rosły szybciej niż w UE, ale wolniej niż na rynkach światowych, wykazywały mniejszą wahliwość niż na rynkach zewnętrznych oraz bardzo wysoką korelację ze zmianami cen w UE. Powiązanie z rynkiem unijnym było szczególnie widoczne w przypadku cen produktów mlecznych, zbóż, mięsa wieprzowego, roślin oleistych i cukru. |
Abstract | The opening of the Polish market as a result of systemic transformation and European integration increased its dependence on changes in global factors. During the last decade global prices and food supplies experienced serious shocks, which had significant consequences for the Polish food market. The objective of this paper is to present changes in food prices in Poland during 2016-17 against a backdrop of global trends, with particular emphasis on the EU market, a description of the strength of their mutual relationship and an indication of the factors affecting these processes. As a result of the analyses, it was concluded that during the studied period prices in Poland increased faster that in the EU, but more slowly than global prices. They showed a smaller tendency to oscillate than in external markets and a very high correlation with changes in EU prices. The connection with the EU market was particularly apparent in the case of prices of dairy products, cereal crops, pork, vegetable oils and sugar. |
Cytowanie | Świetlik K. (2018) Światowe i krajowe ceny żywności w latach 2016-2017.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 291-302 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n2_s291.pdf |
|
 |
283. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Witkowska-Dąbrowska M. Zmiany w wielkości emisji gazów cieplarnianych i amoniaku do powietrza z działalności rolniczej w Polsce i UE – analizy z wykorzystaniem wskaźników zrównoważonego rozwoju
Autor | Mirosława Witkowska-Dąbrowska |
Tytuł | Zmiany w wielkości emisji gazów cieplarnianych i amoniaku do powietrza z działalności rolniczej w Polsce i UE – analizy z wykorzystaniem wskaźników zrównoważonego rozwoju |
Title | Changes in the Volume of Air Emissions from Gases and Selected Pollutants Originating from Agricultural Production in Poland and in the EU – Analyses Using Sustainable Development Indicators |
Słowa kluczowe | emisje do powietrza, działalność rolnicza, emisja gazów cieplarnianych i amoniaku |
Key words | atmospheric air emissions, agricultural activity, emission guidelines and ammonia |
Abstrakt | Celem badań była analiza zmian w wielkości emisji gazów cieplarnianych i amoniaku z rolnictwa w Polsce I Unii Europejskiej. W części teoretycznej odniesiono się do podjętych działań międzynarodowych dotyczących redukcji emisji. Badania oparto głownie o dane statystyczne GUS i Eurostat. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że rolnictwo jest głównym źródłem emisji amoniaku w UE i w Polsce. Również nie bez znaczenia jest rola rolnictwa w emisji gazów cieplarnianych. Stwierdzono wahania w dynamice emisji gazów cieplarnianych zarówno Polsce jak i UE. W badanych latach odnotowano niewielki wzrost udziału rolnictwa w emisji gazów cieplarnianych. |
Abstract | The research aim was to analyse changes in the volume of greenhouse gases and ammonia produced by agriculture in Poland, against the background of the European Union, using sustainable development indicators.. The study relied mainly on statistical data from the Polish Central Statistical Office and Eurostat. Agriculture was found to be the major source of ammonia emissions in the EU and Poland. Also, the role of agriculture in emission of greenhouse gases is significant. Fluctuations in the dynamics of GHG emissions were noted in the EU and in Poland. Over the analysed time, a small increase in the share of the emission of GHG, especially methane, from farming was observed. |
Cytowanie | Witkowska-Dąbrowska M. (2018) Zmiany w wielkości emisji gazów cieplarnianych i amoniaku do powietrza z działalności rolniczej w Polsce i UE – analizy z wykorzystaniem wskaźników zrównoważonego rozwoju.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 303-314 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n2_s303.pdf |
|
 |
284. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Zalewski A. Sezonowość cen środków ochrony roślin w wybranych krajach Unii Europejskiej
Autor | Arkadiusz Zalewski |
Tytuł | Sezonowość cen środków ochrony roślin w wybranych krajach Unii Europejskiej |
Title | Seasonality of Prices of Plant Protection Products in Selected European Union Countries |
Słowa kluczowe | środki ochrony roślin, ceny, sezonowość, Unia Europejska |
Key words | plant protection products, prices, seasonality, European Union |
Abstrakt | Środki ochrony roślin wyróżniają się na tle innych środków produkcji dla rolnictwa niewielką dynamiką cen. W artykule analizowano występowanie oraz wielkość i rozkład sezonowych wahań cen środków ochrony roślin w wybranych krajach Unii Europejskiej. Z uwagi na dostępność danych badano ceny środków ochrony roślin w Polsce, Francji, Irlandii i Grecji. Analizę wahań sezonowych przeprowadzono metodą dekompozycji sezonowej. Przeprowadzone badania nie wskazują jednoznacznie na występowanie sezonowości cen środków ochrony roślin na analizowanych rynkach. Sezonowość cen środków ochrony roślin obserwowano jedynie na rynku w Polsce i we Francji, przy czym amplituda wahań sezonowych była niewielka. Sezonowe wzrosty cen obserwowano w przypadku rynku polskiego od marca do czerwca, czyli w okresie zwiększonego popytu na środki ochrony roślin. W drugiej połowie roku ceny zazwyczaj malały. Wielkość oraz rozkład sezonowych zmian cen na rynku francuskim były podobne. |
Abstract | Plant protection products stand out from other means of production for agriculture with little price dynamics. The article presents the occurrence and the size of seasonal fluctuations in plant protection product prices in selected EU countries. Due to the availability of data, the prices of plant protection products in Poland, France, Ireland and Greece were analyzed. Seasonal variation analysis was performed using the seasonal decomposition method. The study does not point to a clear seasonality in the prices of plant protection products on the markets analyzed. The seasonality of plant protection products prices was observed only on the Polish and French markets, while the variations in seasonal fluctuations were small. Seasonal price increases were observed for the Polish market from March to June, during the period of increased demand for plant protection products. In the second half of the year, prices generally declined. Seasonal price changes on the French market were similar. |
Cytowanie | Zalewski A. (2018) Sezonowość cen środków ochrony roślin w wybranych krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 315-321 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n2_s315.pdf |
|
 |
285. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Żmija D. Efektywność wykorzystania środków pomocowych WPR współfinansujących projekty inwestycyjne na przykładzie małych gospodarstw rolnych województwa małopolskiego
Autor | Dariusz Żmija |
Tytuł | Efektywność wykorzystania środków pomocowych WPR współfinansujących projekty inwestycyjne na przykładzie małych gospodarstw rolnych województwa małopolskiego |
Title | Effectiveness of CAP Support Funds Used for Co-financing Investment Projects on the Example of Small Farms From the Małopolska Province |
Słowa kluczowe | małe gospodarstwo rolne, efektywność, wspólna polityka rolna |
Key words | small farm, efficiency, common agricultural policy |
Abstrakt | Celem artykułu jest ocena efektywności wykorzystania środków pomocowych WPR współfinansujących projekty inwestycyjne, które realizowane były w latach 2004-2015 przez małe gospodarstwa rolne z województwa małopolskiego. Badania wykazały, że gospodarstwa najczęściej wykorzystywały środki pomocowe na realizację inwestycji polegających na uzupełnianiu i unowocześniana swojego parku maszynowego oraz budowie lub modernizacji obiektów gospodarskich, co doprowadziło do powiększenia zasobów rzeczowych tych gospodarstw, a także unowocześnienia prowadzonej w nich produkcji. Badania wykazały stosunkowo niską efektywność wykorzystania środków pomocowych WPR współfinansujących projekty inwestycyjne. Ponadto stwierdzono istnienie istotnej statystycznie, dodatniej zależności między wielkością gospodarstwa, a efektywnością wykorzystania środków. |
Abstract | The aim of the paper is to assess the effectiveness of CAP support funds used for co-financing investment projects, which were implemented in the years 2004-2015 by small farms from the Małopolska province in Poland. Studies have shown that the CAP funds supported most often investments for completing and modernizing machinery assets, and construction or modernization of farm buildings. It led to an increase of material resources of these farms, as well as modernization of their production. The research has shown that the effectiveness of using CAP support funds is relatively low. In addition, there is a statistically significant positive correlation between the size of the farm and the efficiency of the use of funds. |
Cytowanie | Żmija D. (2018) Efektywność wykorzystania środków pomocowych WPR współfinansujących projekty inwestycyjne na przykładzie małych gospodarstw rolnych województwa małopolskiego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 334-341 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n2_s334.pdf |
|
 |
286. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Sikorska A., Wasilewski A. Prawa własności dóbr oraz ich implikacje dla transferu ziemi rolnej
Autor | Alina Sikorska, Adam Wasilewski |
Tytuł | Prawa własności dóbr oraz ich implikacje dla transferu ziemi rolnej |
Title | Property rights of goods and their implications for agricultural land transfer |
Słowa kluczowe | ziemia rolna, prawa własności, rynkowy transfer ziemi, nierynkowy transfer ziemi |
Key words | agricultural land, property rights, market land transfer, non-market land transfer |
Abstrakt | Celem prowadzonych badań było określenie relacji pomiędzy rynkowym a nierynkowym transferem praw własności ziemi rolnej. Badania przeprowadzono w nawiązaniu do drugiego twierdzenia teorii dobrobytu, z którego wynika, że każdą efektywną alokację w rozumieniu Pareto można osiągnąć w wyniku działania zdecentralizowanego mechanizmu rynkowego. Ponadto podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie: jak istniejący system praw własności oddziałuje na skalę rynkowej alokacji zasobów ziemi. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że istnieją możliwości dalszego rozwoju rynku ziemi oraz występują przesłanki stopniowej poprawy efektywności alokacji ziemi w Polsce. |
Abstract | The aim of the research was to determine the relationship between market and non-market transfer of property rights of agricultural land. This analysis was carried out due to the second proposition of the theory of well-being, from which it follows that every effective allocation in the Pareto sense can be achieved as a result of the decentralized market mechanism. In addition, an attempt was made to answer the question: if, and if so, how, the existing system of property rights limits the scale of the market allocation of land resources. The research also assessed the state's interference in the process of land allocation. The results of the research are presented in two parts. The first part presents the main assumptions of the theory of property rights, the issue of state interference in the scope of property rights and the resulting consequences for trade in land. In the second part, the market and non-market transfers of physical property were analyzed. Based on the obtained results, it was found that there are possibilities for further development of the market, and there are premises for a gradual improvement in the efficiency of land allocation in Poland. |
Cytowanie | Sikorska A., Wasilewski A. (2018) Prawa własności dóbr oraz ich implikacje dla transferu ziemi rolnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 14-24 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s14.pdf |
|
 |
287. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Kagan A., Ziętara W. Ekonomiczna efektywność gospodarowania w zależności od formy własności użytkowanej ziemi
Autor | Adam Kagan, Wojciech Ziętara |
Tytuł | Ekonomiczna efektywność gospodarowania w zależności od formy własności użytkowanej ziemi |
Title | Economic efficiency of farming depending on the land ownership type |
Słowa kluczowe | formy własności ziemi, systemy użytkowania ziemi, gospodarstwa rolnicze, dzierżawa ziemi, efektywność ekonomiczna gospodarowania |
Key words | land ownership types, land use systems, farms, land lease, economic effectiveness |
Abstrakt | W artykule przedstawiono ekonomiczną efektywność gospodarowania dzierżawców w porównaniu do gospodarstw użytkujących własną ziemię. Badania przeprowadzono na wybranych grupach spółek z o.o. użytkujących grunty dzierżawione (grupa 1.), własne, ale ze znaczącym udziałem kapitału obcego (grupa 2.) i własne z przewagą kapitału własnego (grupa 3.), biorących udział w „Rankingu 300” prowadzonym przez IERiGŻ-PIB w latach 2009-2014. W badaniu przyjęto, że dzierżawa ziemi umożliwia prowadzenie działalności gospodarczej przynoszącej wyższe bieżące efekty ekonomiczne z użytkowanych gruntów niż w sytuacji posiadania ich na własność. Przeprowadzone badania potwierdziły przyjętą hipotezę. Gospodarstwa prowadzone przez dzierżawców uzyskały wyższe wartości wskaźników zyskowności ziemi, pracy, aktywów i kapitału własnego niż gospodarstwa użytkujące własną ziemię. W odniesieniu do produktywności ziemi, pracy i kapitału lepsze efekty uzyskały gospodarstwa grupy 3. |
Abstract | The article presents the economic effectiveness of farming by land lessees when compared to farms using their own land. The study was carried out on the selected groups of limited liability companies using leased land (Group 1.), own land but with a significant share of foreign capital (Group 2.) and own land with a predominance of own capital (Group 3.). All farms participaded in the „Ranking 300” carried out by the IAFE-NRI in the years 2009-2014. The study adopted the following research hypothesis: „Land lease makes it possible to pursue the economic activity giving the higher current economic effects from land being used than in a situation where this land is owned”. The studies confirmed this hypothesis. Farms run by land lessees obtained the higher values for land, labour, assets and own capital profitability indices than those using own land. With regard to the land, labour and capital productivity, the better effects were obtained by farms from Group 3. |
Cytowanie | Kagan A., Ziętara W. (2018) Ekonomiczna efektywność gospodarowania w zależności od formy własności użytkowanej ziemi.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 25-37 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s25.pdf |
|
 |
288. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Kurdyś-Kujawska A., Strzelecka A., Zawadzka D. Wpływ czynników endogenicznych na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne w Polsce
Autor | Agnieszka Kurdyś-Kujawska, Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka |
Tytuł | Wpływ czynników endogenicznych na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne w Polsce |
Title | Influence of endogenous factors on the probability of land leaseby farms in Poland |
Słowa kluczowe | gospodarstwo rolne, dzierżawa gruntów, model logitowy |
Key words | farm, land lease, logit model |
Abstrakt | Dzierżawa gruntów rolnych w Polsce stanowi, obok własności, podstawowy tytuł prawny organizowania i prowadzenia gospodarstw rolnych. Możliwość zwiększenia areału prowadzi z założenia do poprawy sytuacji dochodowej rolników. Nie tylko ze względu na rozmiar produkcji i osiągane z niej dochody, ale także ze względu na wysokość otrzymywanych dotacji. Decyzja o dzierżawie gruntów zależy od wielu czynników o charakterze endo- i egzogenicznym. Celem artykułu jest określenie czynników wewnętrznych wpływających na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne w Polsce. Badanie przeprowadzono na podstawie danych rachunkowych uzyskanych w 2015 roku przez gospodarstwa rolne prowadzące rachunkowość rolną na potrzeby polskiego FADN. Określenia czynników wpływających na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne dokonano z wykorzystaniem modelu regresji logistycznej. Wyniki badań wskazują, że prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów zwiększa się wraz ze wzrostem: powierzchni użytków rolnych, udziału kapitałów obcych w finansowaniu działalności rolniczej oraz nakładów pracy własnej w gospodarstwie rolnym. Prawdopodobieństwo to wzrasta także wraz z obniżeniem produktywności aktywów trwałych (pomniejszonych o ziemię, uprawy trwałe i kwoty produkcyjne). |
Abstract | The lease of agricultural land in Poland is, apart from ownership, the basic legal title of organizing and running farms. The possibility of increasing the area leads to the improvement of the farmers' income situation. Not only because of the size of production and income from it, but also because of the amount of subsidies received. The decision to lease land depends on a number of endogenous and exogenous factors. The aim of the article was to determine the endogenous factors affecting the likelihood of renting land by agricultural holdings in Poland. The study was conducted on the basis of accountancy data obtained in 2015 by agricultural holdings conducting agricultural accounting for the needs of the Polish FADN. Determining the factors affecting the likelihood of land leased by agricultural holdings in Poland was made using the logistic regression model. The studies carried out prove that the decision to lease the land depends on the resources of the agricultural holding. The presented research results suggest that the probability of renting land increases with the increase in the area of arable land, the share of foreign capital in the financing of agricultural activity and own labor inputs on the farm. This likelihood also increases with decreasing productivity of fixed assets (reduced by land, permanent crops and production quotas). |
Cytowanie | Kurdyś-Kujawska A., Strzelecka A., Zawadzka D. (2018) Wpływ czynników endogenicznych na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 38-49 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s38.pdf |
|
 |
289. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Maj J., Szymańska E. Zmiany w powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2010-2017
Autor | Jarosław Maj, Elżbieta Szymańska |
Tytuł | Zmiany w powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2010-2017 |
Title | CHANGES OF THE AREA OF FARMS IN POLAND IN 2010-2017 |
Słowa kluczowe | gospodarstwo rolne, struktura agrarna, zmiany powierzchni |
Key words | farm, agrarian structure, changes of the area |
Abstrakt | Celem badań była ocena zmian w powierzchni i strukturze gospodarstw rolnych w latach 2010-2016. Przeanalizowano zmiany liczby gospodarstw rolnych o różnej powierzchni oraz ich strukturze. Źródłem danych do analizy była literatura przedmiotu oraz dane statystyki masowej. Z badań wynika, że struktura obszarowa gospodarstw w Polsce, pomimo zmian, jest wciąż niekorzystna, ponieważ wśród gospodarstw dominują małe jednostki. Dotychczasowe regulacje prawne, które miały na celu utworzenie z tych gospodarstw podstaw nowoczesnego, konkurencyjnego rolnictwa w Polsce, nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Powierzchnia gospodarstw rolnych oraz odsetek dużych, silnych ekonomicznie jednostek zwiększa się zbyt wolno. Świadczy to o potrzebie poszukiwania nowych, skutecznych narzędzi, które przyspieszą tempo zmian strukturalnych w rolnictwie. |
Abstract | The aim of the study was to assess changes in the area and structure of agricultural holdings in 2010-2016. An analysis was made of the changes in the number of farms of different sizes and their structure. The source of data was the subject literature and public statistics data. Research shows that area structure of farms in Poland, despite the changes, is still unfavorable, as small farms dominate. The previous legal regulations, which were aimed at creating from these farms the basis of modern, competitive agriculture in Poland did not bring the expected results. The area of farms and the percentage of large, economically strong units increases, but too slowly. This indicates the need to search for new, effective tools that will accelerate the pace of structural changes in agriculture. |
Cytowanie | Maj J., Szymańska E. (2018) Zmiany w powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2010-2017.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 50-58 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s50.pdf |
|
 |
290. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Chrobocińska K., Łukiewska K. Źródła przewagi konkurencyjnej gospodarstw rolnych wykorzystujących aktywa z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
Autor | Katarzyna Chrobocińska, Katarzyna Łukiewska |
Tytuł | Źródła przewagi konkurencyjnej gospodarstw rolnych wykorzystujących aktywa z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa |
Title | SOURCES OF A COMPETITIVE ADVANTAGE OF AGRICULTURAL FARMS USING ASSETS FROM THE AGRICULTURAL PROPERTY RESERVE OF THE STATE TREASURY |
Słowa kluczowe | źródła przewagi konkurencyjnej, konkurencyjność gospodarstw rolnych |
Key words | sources of competitive advantage, competitiveness of farms |
Abstrakt | W opracowaniu określono najważniejsze źródła przewagi konkurencyjnej w gospodarstwach rolnych wykorzystujących w działalności grunty pochodzące z ZWRSP. Badania zostały przeprowadzone metodą sondażu diagnostycznego. Celem badań była ocena częstotliwości wykorzystania źródeł przewagi konkurencyjnej w gospodarstwach rolnych wykorzystujących aktywa pochodzące z ZWRSP. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że do najczęściej wykorzystywanych w praktyce źródeł przewagi konkurencyjnej wszyscy respondenci zaliczyli: możliwości wykorzystania większej powierzchni gruntów rolnych, niskie koszty, doświadczenie i umiejętność zarządzania firmą, skalę produkcji oraz postęp technologiczny i inwestycje. |
Abstract | The study identified the most important sources of competitive advantage in agricultural holdings using assets from the the Agricultural Property Reserve of the State Treasury in their operations. The diagnostic survey method has been used. The aim of the research was to assess the frequency of using sources of competitive advantage in agricultural holdings using assets from the Reserve. The results of the conducted research indicate that the most important sources of competitive advantage were: the possibility of using a larger area of agricultural land, low costs, experience and ability to manage the company, production scale and technological progress of investments. |
Cytowanie | Chrobocińska K., Łukiewska K. (2018) Źródła przewagi konkurencyjnej gospodarstw rolnych wykorzystujących aktywa z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 59-70 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s59.pdf |
|
 |
291. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Rauba E. Opłaty za usługi wodne w rolnictwie w świetle polskiego prawa i wymagań Unii Europejskiej
Autor | Ewa Rauba |
Tytuł | Opłaty za usługi wodne w rolnictwie w świetle polskiego prawa i wymagań Unii Europejskiej |
Title | CHARGES FOR WATER SERVICES IN POLISH AGRICULTURE UNDER THE NATIONAL LAW AND THE REQUIREMENTS OF THE EUROPEAN UNION |
Słowa kluczowe | użytkownicy wód, rolnictwo, usługi wodne, opłaty, zasada zwrotu kosztów |
Key words | water users, agriculture, water services, charges, principle of cost recovery |
Abstrakt | Użytkowników wody można podzielić na trzy podstawowe grupy: gospodarstwa domowe, przemysł i rolnictwo. Rolnictwo wykorzystuje zwykle nieoczyszczoną wodę pobraną bezpośrednio ze źródła do nawadniania pól uprawnych. Wraz z pojawieniem się uregulowań prawnych dotyczących usług wodnych wprowadzono zasadę zwrotu ich kosztów, która dotyczy wszystkich użytkowników. Rolnictwo w zakresie poboru wody powierzchniowej do nawadniania do 2018 roku nie ponosiło żadnych opłat. Celem opracowania jest przedstawienie systemu opłat za pobór wody do celów rolniczych w Polsce w nawiązaniu do wymogów Unii Europejskiej oraz zasady zwrotu kosztów za usługi wodne. |
Abstract | Water users can be divided into three basic groups: households and individuals using water for drinking, industry and agriculture. Agriculture, contrary to municipal services and industry, uses usually non-purified water collected directly from the source. Such water is usually used to water arable land. The European Union included in its Water Framework Directive the term of water services. With the appearance of the term of water services, the principle of cost recovery of water service costs was introduced. This rule relates to all users of water services, including agriculture. In Poland agriculture in the context of surface water extraction for irrigation, did not have any charges imposed until 2018. The aim of this article was to present the charge system for water extraction for agriculture purposes in Poland in comparison to the requirements of the European Union and the principle of cost recovery for water services. |
Cytowanie | Rauba E. (2018) Opłaty za usługi wodne w rolnictwie w świetle polskiego prawa i wymagań Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 130-139 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s130.pdf |
|
 |
292. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Kudełka W., Strzelecki K. Ocena wiedzy i postaw rolników na temat upraw genetycznie zmodyfikowanych organizmów
Autor | Wanda Kudełka, Kamil Strzelecki |
Tytuł | Ocena wiedzy i postaw rolników na temat upraw genetycznie zmodyfikowanych organizmów |
Title | EVALUATING FARMERS’ KNOWLEDGE AND THEIR APPROACHES TO CULTIVATION OF GENETICALLY MODIFIED ORGANISMS |
Słowa kluczowe | inżynieria genetyczna, organizmy genetycznie modyfikowane (GMO), rośliny genetycznie modyfikowane, rolnictwo, świadomość, opinie |
Key words | genetic engineering, genetically modified organisms (GMO), genetically modified plants, agriculture, consciousness, opinions |
Abstrakt | Celem badań było określenie poziomu wiedzy i postaw rolników województwa opolskiego odnośnie upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych. Na podstawie badań przeprowadzonych w roku 2017 można stwierdzić, że pojęcie GMO znane było zdecydowanej większości ankietowanych rolników (92%), którzy jednocześnie potrafili podjąć próbę wyjaśnienia, co oznacza ten skrót. Wyższym poziomem wiedzy na ten temat wykazywali się rolnicy młodsi, ze średnim i wyższym poziomem wykształcenia. Najczęściej wiedza na temat GMO pochodziła z mediów, rzadziej z prasy specjalistycznej. Jednak większość badanych (ponad 70%) uznała, że jest ona niewystarczająca. Rolnicy nie byli pozytywnie nastawieni do wprowadzania tego rodzaju upraw i żywności (73,9% mężczyzn i 57,1% kobiet). Tylko nieznaczny odsetek ankietowanych (9,2% mężczyzn) przyznał się do uprawiania roślin GM, natomiast większy procent badanych deklarował stosowanie pasz GM w żywieniu zwierząt. Prawie 1/3 respondentów uważała, że z upraw roślin GM nie płyną żadne korzyści, pozostali wskazali m.in. na większą wydajność takich upraw i zmniejszenie ilości stosowanych środków ochrony roślin. Taki sam odsetek badanych uważał, że uprawy GM nie są zagrożeniem dla środowiska. Ponad 80% rolników było otwartych na szkolenia i kursy, które miałyby uzupełnić ich wiedzę na temat inżynierii genetycznej. |
Abstract | The objective of the research study was to analyse the knowledge the farmers in the Opole province in Poland have on genetically modified crops and to evaluate their approaches to this issue. The vast majority of the farmers surveyed know the “genetically modified organism” term (92%) and the meaning of the ‘GMO’ acronym, although the knowledge of the younger farmers with secondary and tertiary education was at a higher level. Most often, the farmers acquire their knowledge from media and, less often, from trade journals. Even so, the majority of the surveyed (more than 70%) find their knowledge to be insufficient. The majority of the farmers polled (73,9% men i 57,1% women) are not open to such types of crops and food. Of the farmers surveyed, only a small percentage (9,2% men) admits to growing GM crops and a higher percentage (28,7% men and 20,8% women) admits to feed animals with GM fodders. Almost 1/3 of the survey participants think that the cultivation of GM crops does not confer any benefits while the rest of the surveyed point out to such advantages as, inter alia, higher yields and reducing the amounts of plant health products used. The same percentage of the polled thinks that GM crops do not pose any risk to the environment. The majority of the farmers surveyed (more than 80%) are open to training and courses in order to expand their knowledge of genetic engineering. |
Cytowanie | Kudełka W., Strzelecki K. (2018) Ocena wiedzy i postaw rolników na temat upraw genetycznie zmodyfikowanych organizmów.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 140-158 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s140.pdf |
|
 |
293. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Parzonko A. Doradztwo rolnicze w kontekście nowej ekonomii instytucjonalnej ze szczególnym uwzględnieniem teorii dóbr publicznych
Autor | Anna Parzonko |
Tytuł | Doradztwo rolnicze w kontekście nowej ekonomii instytucjonalnej ze szczególnym uwzględnieniem teorii dóbr publicznych |
Title | AGRICULTURAL ADVISORY SERVICES IN THE CONTEXT OF NEW INSTITUTIONAL ECONOMICS WITH A SPECIAL ATTENTION TO THE THEORY OF PUBLIC GOODS |
Słowa kluczowe | zrównoważony rozwój wsi, dobra publiczne, doradztwo rolnicze, instytucja, nowa ekonomia instytucjonalna |
Key words | sustainable development of rural areas, public goods, agricultural advisory services, institution, new institutional economics |
Abstrakt | W opracowaniu podjęto próbę umiejscowienia problematyki systemu doradztwa rolniczego w świetle przedmiotu ekonomii instytucjonalnej i dóbr publicznych. Przedstawiono główne założenia teorii dóbr publicznych w nawiązaniu do dóbr publicznych generowanych na obszarach wiejskich. Dokonano analizy doradztwa rolniczego na kilku poziomach agregacji. Przedstawiono system doradztwa rolniczego w Polsce a następnie scharakteryzowano działalność ośrodków doradztwa rolniczego jako ogniwa pełniącego w tym systemie wiodącą rolę. |
Abstract | The paper attempts to place the issue of the agricultural advisory system in the light of New Institutional Economics with a special focus on the theory of public goods. The paper presents the main assumptions of the theory of public goods in reference to public goods generated in rural areas. Agricultural advisory services have been analysed on several levels of aggregation. The paper describes the agricultural advisory system in Poland and characterises the operations of agricultural advisory centres which play a key role in this system. |
Cytowanie | Parzonko A. (2018) Doradztwo rolnicze w kontekście nowej ekonomii instytucjonalnej ze szczególnym uwzględnieniem teorii dóbr publicznych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 159-170 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s159.pdf |
|
 |
294. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Drabarczyk K., Siudek T., Zawojska A. Rozwój społeczny powiatów województwa mazowieckiego – kwantyfikacja i ocena
Autor | Katarzyna Drabarczyk, Tomasz Siudek, Aldona Zawojska |
Tytuł | Rozwój społeczny powiatów województwa mazowieckiego – kwantyfikacja i ocena |
Title | Social development across counties of Mazovia region: quantification and assessment |
Słowa kluczowe | rozwój społeczny, wskaźnik syntetyczny, jednostki terytorialne NUTS 4, województwo mazowieckie, Polska |
Key words | social development, composite index, NUTS 4 units, Mazovia region, Poland |
Abstrakt | Głównym celem badań zaprezentowanych w artykule była ocena spójności powiatów województwa mazowieckiego pod względem rozwoju społecznego – jednego z trzech podstawowych wymiarów zrównoważonego rozwoju. Poziom rozwoju społecznego powiatów (jednostek terytorialnych NUTS 4) zmierzono przy wykorzystaniu autorskiego wskaźnika syntetycznego obejmującego 12 zmiennych diagnostycznych, z których w wyniku analizy czynnikowej wyodrębniono cztery obszary (czynniki): demografia, edukacja, ochrona zdrowia oraz sytuacja na lokalnym rynku pracy. Przedstawiono zróżnicowanie poziomu rozwoju w czasie i między powiatami. Z przeprowadzonych badań wynika, że w latach 2006–2015 najbardziej rozwinięte pod względem społecznym były miasta na prawach powiatów (Siedlce, Ostrołęka, Płock, Warszawa i Radom), a najmniej powiaty ziemskie z południowej i wschodniej (peryferyjnej) części województwa mazowieckiego (siedlecki, lipski i przysuski). Średni poziom rozwoju powiatów Mazowsza, mierzony wskaźnikiem syntetycznym, wykazał tendencję wzrostową, a dysproporcje między najbardziej i najmniej rozwiniętymi powiatami w tym czasie uległy zmniejszeniu. |
Abstract | The main objective of the research presented in this paper was to determine the interregional coherence in social development – one of the three basic dimensions of sustainable development – taking the Poland’s Mazovia province (voivodship) as the object of analysis. The level of social development of NUTS 4 local territorial units (poviats) was measured by the original composite or synthetic index constructed with the use of factor analysis. This index comprises 12 diagnostic categories finally divided into four index components (factors): demography, education, health care and the local labour market performance. The developmental differences over time and across poviats were presented. According to the research results, in the years 2006–2015 the most developed in terms of social outcomes were towns with poviat rights (Siedlce, Ostrołęka, Płock, Warsaw and Radom) while the least developed were those located in the southern and eastern peripheral parts of the Mazovian region (siedlecki, lipski and przysuski). The poviats’ average level of development, as measured by the composite index, was marked by an increasing tendency. The development disparities between the most and least developed poviats have decreased over the period analyzed. |
Cytowanie | Drabarczyk K., Siudek T., Zawojska A. (2018) Rozwój społeczny powiatów województwa mazowieckiego – kwantyfikacja i ocena.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 17-42 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n123_s17.pdf |
|
 |
295. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Brożyna M., Pijanowska J. Wybrane aspekty prawne obrotu zasobami ziemi rolniczej w Polsce po zmianie prawa w 2016 roku
Autor | Michał Brożyna, Justyna Pijanowska |
Tytuł | Wybrane aspekty prawne obrotu zasobami ziemi rolniczej w Polsce po zmianie prawa w 2016 roku |
Title | Selected legal aspects of turnover of agricultural land resources in Poland after the change of law in 2016 |
Słowa kluczowe | ziemia rolna, prawo, obrót |
Key words | agricultural land, law, turnover |
Abstrakt | W związku z zakończeniem 30 kwietnia 2016 roku ograniczeń w nabywaniu ziemi rolnej przez podmioty w krajów Unii Europejskiej doszło do zmiany ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. W trakcie prac prawodawczych podnoszono, że ustawodawca chcąc chronić rodzimych nabywców ziemi rolniczej (tj. polskich rolników indywidualnych oraz przedsiębiorców rolnych) przed inwestorami z innych krajów UE, de facto wprowadził regulacje, które ograniczyły bądź utrudniły dostęp do tego rynku również obywatelom polskim. Celem opracowania jest wskazanie tych nowych regulacji, których wprowadzenie spowodowało lub może spowodować trudności w praktyce stosowania prawa, polegające na niemożności nabycia nieruchomości rolnych przez zainteresowane tym podmioty będące obywatelami polskimi. |
Abstract | On 30 April 2016 restrictions on the purchase of agricultural land by entities from European Union countries were to end. Therefore, the Act on shaping the agricultural system was changed. During the legislative work, it was pointed out that the legislator, wanting to protect native agricultural market participants (Polish individual farmers and agricultural entrepreneurs) against foreign entities interested in accessing Polish agricultural real estate, (we are talking here only about citizens and entrepreneurs from other EU Member States) de facto introduced regulations that limited access to this market also to Polish citizens or made it difficult. The aim of the study is to indicate these new regulations, the introduction of which caused or may cause difficulties in the practice of application of law consisting in the inability of the property to acquire agricultural real estate by interested entities that are Polish citizens |
Cytowanie | Brożyna M., Pijanowska J. (2018) Wybrane aspekty prawne obrotu zasobami ziemi rolniczej w Polsce po zmianie prawa w 2016 roku.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 43-53 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n123_s43.pdf |
|
 |
296. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Smoliński P. Zmiany cen skupu podstawowych produktów rolnych jako wskaźnik stabilizacji krajowych rynków rolnych objętych interwencją rynkową
Autor | Paweł Smoliński |
Tytuł | Zmiany cen skupu podstawowych produktów rolnych jako wskaźnik stabilizacji krajowych rynków rolnych objętych interwencją rynkową |
Title | Changes in the procurement prices of basic agricultural products as a stabilisation index of domestic agricultural markets covered by market intervention |
Słowa kluczowe | Agencja Rynku Rolnego (ARR), miernik, wskaźnik, interwencja rynkowa, stabilizacja rynków rolnych |
Key words | Agricultural Market Agency (ARR), measure, indicator, market intervention, stabilisation of agricultural markets |
Abstrakt | Celem artykułu była ocena konstrukcji stosowanego wskaźnika stabilizacji rynków rolnych w Polsce podlegających interwencji rynkowej, który oparto na zmianach średniorocznych krajowych cen skupu podstawowych produktów rolnych, a także obliczenie i analiza wartości tego wskaźnika w latach 2004–2017. Analiza wykazała, że z powodu znacznej zależności krajowych cen skupu od cen w innych krajach Unii Europejskiej wskaźnik ten może być wykorzystywany do oceny działalności instytucji interwencyjnej w Polsce po uwzględnieniu wpływu cen unijnych na rynek krajowy. |
Abstract | The aim of the article was to assess the structure of the applied stabilisation index of agricultural markets in Poland subject to market intervention, which was based on changes in average annual domestic procurement prices of basic agricultural products, as well as the calculation and analysis of the value of this indicator in 2004–2017. The analysis showed that due to the significant dependence of domestic procurement prices on prices in other European Union countries, this ratio can be used to assess operations of the intervention institution in Poland after considering the impact of EU prices on the domestic market. |
Cytowanie | Smoliński P. (2018) Zmiany cen skupu podstawowych produktów rolnych jako wskaźnik stabilizacji krajowych rynków rolnych objętych interwencją rynkową.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 55-68 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n123_s55.pdf |
|
 |
297. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Krzyżanowski J. Dywersyfikacja upraw jako element „zazielenienia” w krajach Unii Europejskiej – czy to właściwe rozwiązanie?
Autor | Julian Krzyżanowski |
Tytuł | Dywersyfikacja upraw jako element „zazielenienia” w krajach Unii Europejskiej – czy to właściwe rozwiązanie? |
Title | Crop diversification as an element of “greening” system in the European Union countries – is it the right solution? |
Słowa kluczowe | dywersyfikacja upraw, Unia Europejska, wspólna polityka rolna, „zazielenienie” |
Key words | crop diversification, European Union, Common Agricultural Policy, “greening” |
Abstrakt | Autor zajmuje się problematyką dywersyfikacji upraw w krajach Unii Europejskiej. Wprowadzanie kilku rodzajów roślin jest częścią „zazielenienia” – systemu praktyk korzystnego dla środowiska i klimatu, obowiązkowego w obecnej perspektywie finansowej. Mimo konieczności stosowania dywersyfikacji na 75% powierzchni gruntów ornych, zobowiązanie to nie ma wpływu zarówno na alokację ziemi pod różne przeznaczenia, jak i na całkowity potencjał produkcji. Oznacza to, że rolnicy do tej pory samoistnie stosowali dywersyfikację. Uważa się, że poprawia ona ochronę gleby, ale według części ekonomistów środki przeznaczone na różnicowanie upraw mogłyby być lepiej wykorzystane. Należy bowiem sądzić, że środki na dywersyfikację są głównie elementem legitymizacji płatności bezpośrednich. |
Abstract | Author tackles the problems of crop diversification in the EU countries. Introduction of different plants is the part of “greening”, a system of practices beneficial for environment and climate that is obligatory in the current financial perspective. Despite the necessity to diversify on 75% of arable land, this obligation has no impact on allocation of land to different crops, as well as on total production potential. It means that so far farmers diversified their crops spontaneously. It is believed that sowing different crops improves protection of soil, however according to some economists subsidies for crop diversification could be utilized in a better way. It can be assumed that diversification funds help to legitimize direct payments. |
Cytowanie | Krzyżanowski J. (2018) Dywersyfikacja upraw jako element „zazielenienia” w krajach Unii Europejskiej – czy to właściwe rozwiązanie?.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 91-100 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n123_s91.pdf |
|
 |
298. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Stolarski R., Wasilewski M. Determinanty i tendencje zmian efektywności ekonomicznej Colian S.A. na tle ogółu przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce
Autor | Robert Stolarski, Mirosław Wasilewski |
Tytuł | Determinanty i tendencje zmian efektywności ekonomicznej Colian S.A. na tle ogółu przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce |
Title | Determinants and trends in economic efficiency of Colian S.A. compared with the total food industry in Poland |
Słowa kluczowe | poziom i struktura kosztów, efektywność ekonomiczna, rentowność, wartość dodana, pozaoperacyjne obszary rachunkowości |
Key words | cost level, costs structure, economic efficiency, profitability, net value added, non-operational accounting areas |
Abstrakt | W opracowaniu określono relacje między poziomem i zmianami struktury kosztów oraz efektywnością ekonomiczną przedsiębiorstwa na tle sektora produkcji artykułów spożywczych na podstawie studium przypadku Colian S.A. Wykorzystano zagregowane dane o poziomie cen i kosztów oraz wskaźniki rentowności operacyjnej aktywów (ROA), rentowności ekonomicznej sprzedaży (RES), rentowności netto i wartości dodanej wraz z danymi kosztów rodzajowych w układzie porównawczym. Poziom kosztów ogółem w sektorze i w spółce zwiększył się pomimo zmniejszenia w strukturze kosztów operacyjnych udziału kosztów materiałów i energii, wynagrodzeń, ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń, amortyzacji oraz podatków i opłat. Tempo spadku rentowności operacyjnej aktywów i rentowności ekonomicznej sprzedaży oraz poziomu wartości dodanej było mniejsze niż wzrost poziomu kosztów, co może wynikać z działań w pozaoperacyjnych obszarach rachunkowości. |
Abstract | The subject of the study undertaken was determination of relations between the level and structure of costs and the economic efficiency of the company of Polish food production sector, using the case study of Colian joint-stock company. The study adopted aggregated data of the prices and costs level, the profitability indicators of revenue of assets (ROA), the economic viability of sales (ROS), the net value added, and data from periodic reports on the structure of costs by comparative cost system. The level of costs in the sector and in the company increased, despite the decrease in the share of costs of materials and energy, wages and salaries, social security and other benefits, depreciation as well as taxes and fees in the cost structure. The rate of decline in the operating profitability of assets, the economic profitability of sales and the level of value added at enterprise was lower than the increase in the level of costs, which may result from non-operational activities. |
Cytowanie | Stolarski R., Wasilewski M. (2018) Determinanty i tendencje zmian efektywności ekonomicznej Colian S.A. na tle ogółu przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 101-115 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n123_s101.pdf |
|
 |
299. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Czyżewski A., Czyżewski B., Majchrzak A. Absolutna renta gruntowa – ujęcie retrospektywne i współczesne
Autor | Andrzej Czyżewski, Bazyli Czyżewski, Adam Majchrzak |
Tytuł | Absolutna renta gruntowa – ujęcie retrospektywne i współczesne |
Title | Absolute land rent – a retrospective and modern approach |
Słowa kluczowe | rzadkość ziemi, renty gruntowe, renta absolutna, procesy koncentracji |
Key words | scarcity of land, land rents, absolute rent, concentration processes |
Abstrakt | W artykule Autorzy nawiązują do teorii renty gruntowej ze szczególnym uwzględnieniem renty absolutnej, co do istnienia, której w ekonomii nie ma zgodności. Celem rozważań jest ocena, jak współcześnie kształtuje się renta z tytułu rzadkości ziemi rolniczej w warunkach aktualnych tendencji na rynku ziemi w Unii Europejskiej i dylematów w tym zakresie. Podjęto się przy tym weryfikacji tezy, że konieczne jest odmienne podejście do absolutnej renty z ziemi, uzależniając ją od struktury obszarowej i własnościowej czy celów produkcyjnych gospodarstw rolnych. Obserwowane prawidłowości mogą jednak ulegać zmianom w wyniku wprowadzania lub zwiększania ograniczeń obrotu nieruchomościami rolnymi unormowanych prawem europejskim lub poszczególnych państw członkowskich UE, jak i postulowanych instrumentów wspólnej polityki rolnej. |
Abstract | In the article, the Authors refer to the theory of land rent, with particular reference to the absolute rent, as to the existence of which in economics there is no compliance. The aim of the considerations is to assess how the rent for the scarcity of agricultural land is shaped nowadays under the conditions of current trends on land market in the European Union and dilemmas in this scope. At the same time, the thesis was verified that a different approach to the absolute rent from the land is necessary, depending on the area and ownership structure or production goals of farms. However, the observed causalities may change as a result of introducing or increasing restrictions on trade in agricultural properties regulated by European or individual EU Member States law, as well as postulated instruments of the common agricultural policy. |
Cytowanie | Czyżewski A., Czyżewski B., Majchrzak A. (2018) Absolutna renta gruntowa – ujęcie retrospektywne i współczesne.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 124: 5-14 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n124_s5.pdf |
|
 |
300. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Zalega T. Deconsumption in consumer behaviour of Polish seniors
Autor | Tomasz Zalega |
Tytuł | Deconsumption in consumer behaviour of Polish seniors |
Title | Dekonsumpcja w zachowaniach konsumenckich osób starszych w Polsce |
Słowa kluczowe | deconsumption, consumption, seniors, consumer behaviour |
Key words | dekonsumpcja, konsumpcja, seniorzy, zachowania konsumentów |
Abstrakt | Deconsumption is manifested as voluntary abandonment of behaviours aimed at satisfying the desires created by marketers in favour of conscious, rational and ethical choices to meet one’s needs. This consumer trend essentially involves voluntary discontinuation of egocentric consumption behaviour that may result both from the motivation of an egocentric individual focused on the good and from concern for the welfare of social groups, future generations and the natural environment, or may ensue from purely altruistic motivation. The article seeks to provide some insight into the reasons and scope of deconsumption in consumer behaviour of people aged 65+ in Poland. The study consists of two parts: theoretical and empirical. The first one explains the concept and essence of deconsumption as well as its key forms and determinants, building upon a critical analysis of literature. The second, major part is empirical. The basis for conclusions is provided by research material collected by means of a questionnaire-based survey among Polish seniors. The survey clearly shows that the level of deconsumption, and thus consumer behaviour consistent with this trend, is most influenced by demographic and social characteristics of those aged 65+ such as: age, sex, education, income and place of residence. It turned out that the female seniors surveyed evinced more interest in deconsumption than their male counterparts. Following the analysis, it can also be concluded that young old people (65–74) who have completed higher and secondary education, earn a monthly income of above PLN 3000.00 per capita, live in Warsaw, Gdańsk, Wrocław and Poznań and actively participate in UTA courses are most strongly influenced by the deconsumption trend, which is becoming an increasingly common way of life for the elderly. |
Abstract | Dekonsumpcja przejawia się dobrowolnym odejściem konsumentów od zachowań zorientowanych na zaspokajanie kreowanych przez marketerów pragnień na rzecz wyboru świadomego, racjonalnego i etycznego, związanego z zaspokajaniem odczuwanych potrzeb. Podstawową istotą tego trendu konsumenckiego jest dobrowolne odejście od egocentrycznych zachowań konsumpcyjnych, które mogą być zarówno konsekwencją motywacji egocentrycznej jednostki zorientowanej na dobro, jak i wynikającej z troski o dobro grup społecznych, przyszłych pokoleń oraz o środowisko naturalne lub wynikać z motywacji czysto altruistycznej. Celem artykułu jest poznanie przyczyn i zakresu dekonsumpcji w zachowaniach konsumenckich osób w wieku 65+ w Polsce. Opracowanie składa się z dwóch części: teoretycznej i empirycznej. W pierwszej z nich na podstawie krytycznej analizy literatury wyjaśniono pojęcie i istotę dekonsumpcji oraz kluczowe formy które ona przyjmuje oraz uwarunkowania. Druga zasadnicza część pracy ma charakter empiryczny. Podstawę wnioskowania stanowi materiał badawczy pozyskany dzięki przeprowadzonym przez autora badaniom w formie wywiadu kwestionariuszowego wśród polskich seniorów. Z przeprowadzonego badania wynika, że na poziom dekonsumpcji, a tym samym na zachowania konsumenckie wpisujące się we wspomniany trend konsumencki wśród osób w wieku 65+, największy wpływ mają czynniki demograficzno-społeczne, takie jak: wiek, płeć, poziom wykształcenia, poziom dochodów i miejsce zamieszkania. Okazało się, że badane seniorki wykazywały większe zainteresowanie zjawiskiem dekonsumpcji niż seniorzy. Z przeprowadzonej analizy można również konstatować, że osoby w wieku podeszłym (65–74 lata), legitymujące się wykształceniem wyższym i średnim, osiągające miesięczny dochód per capita powyżej 3000,00 zł, zamieszkujące Warszawę, Gdańsk, Wrocław i Poznań oraz aktywnie uczestniczące na zajęciach organizowanych przez UTW, w największym stopniu ulegają dekonsumpcji, która to staje się dla osób starszych coraz powszechniejszym sposobem na życie. |
Cytowanie | Zalega T. (2018) Deconsumption in consumer behaviour of Polish seniors.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 124: 29-49 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n124_s29.pdf |
|
 |