Wyniki wyszukiwania

Autor	Katarzyna Drabarczyk, Aleksandra Jakubiec, Joanna Wrzesińska-Kowal
Tytuł	Spółdzielczość spożywców w Polsce w latach 2006–2014 na przykładzie wybranej spółdzielni
Title	Consumers cooperatives in Poland in the years 2006–2014: the case study of the selected cooperative
Słowa kluczowe	spółdzielczość spożywców, handel detaliczny, spółdzielnie
Key words	consumers cooperatives, retail trade, cooperatives
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie spółdzielczości spożywców w Polsce w latach 2006–2014 na przykładzie wybranej spółdzielni zrzeszonej w Krajowym Związku Rewizyjnym Spółdzielni Spożywców „Społem”. Dokonano charakterystyki wybranej spółdzielni pod kątem liczby placówek, ich powierzchni, liczby zatrudnionych i wysokości płac. Zaprezentowano również finansowe wyniki działalności gospodarczej, sumę i strukturę bilansu oraz mocne strony dalszego rozwoju. Stwierdzono rozwój badanej spółdzielni pod względem ekonomiczno-finansowym.
Abstract	The aim of this paper is to present the consumers cooperatives in Poland in the years 2006–2014 on the example of the selected cooperative being a member of the National Supervision Union of Spolem Consumer Cooperatives. To characterise the chosen cooperative, the number and area size of their business establishments were presented, as well as the number of employees and their wages. It was followed by the financial results of the business activity, the balance sheet and its components as well as the strengths leading to further development. Taking into account economic and financial performance of the cooperative, it was developing in the analyzed period.
Cytowanie	Drabarczyk K., Jakubiec A., Wrzesińska-Kowal J. (2017) Spółdzielczość spożywców w Polsce w latach 2006–2014 na przykładzie wybranej spółdzielni.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 41-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s41.pdf

Autor	Eugenia Czernyszewicz, Magdalena Gantner, Klaudia Kopczyńska, Katarzyna Król
Tytuł	Konkurencyjność polskich odmian orzechów laskowych w zależności od ich jakości określonej właściwościami fizykochemicznymi
Title	Competitiveness of Polish cultivars of hazelnuts depending on their quality determined by physicochemical properties
Słowa kluczowe	orzechy laskowe, konkurencyjność, jakość, prażenie, aktywność wody, tekstura, barwa
Key words	hazelnuts, competitiveness, quality, roasting, water activity, texture, color
Abstrakt	Celem pracy jest porównanie jakości orzechów laskowych uprawianych w Polsce do orzechów importowanych, dokonane na podstawie oceny zmian ich właściwości fizykochemicznych w zależności od zastosowanych parametrów prażenia. Materiałem badawczym były orzechy dwóch odmian leszczyny uprawianej w Polsce: ‘Olbrzym z Halle’ i ‘Cosford’. Próbki poddano obróbce cieplnej w dziewięciu kombinacjach: w temperaturze 110°C, 130°C i 160°C, każda w czasie 15, 30 i 60 min. Badano takie parametry, jak: aktywność wody, barwa powierzchni łuski wewnętrznej (brązowej) i powierzchni czystego jądra orzecha oraz jego twardość. Proces prażenia spowodował obniżenie aktywności wody, zmniejszenie jasności (L*) jąder orzechów laskowych niezależnie od odmiany i wzrost wartości indeksu brązowienia (BI). Głównym parametrem decydującym o tych zmianach była temperatura. Ponadto, wraz ze zwiększaniem się temperatury procesu, twardość orzechów zmniejszała się, a ich struktura stawała się bardziej krucha i delikatna. Orzechy odmiany ‘Cosford’ charakteryzowały się większą twardością w stanie surowym w porównaniu do orzechów odmiany ‘Olbrzym z Halle’. Najwyższą jakość orzechów niezależnie od odmiany zapewniało prażenie w 130°C przez 30 min. Orzechy obu odmian prażone w tych parametrach charakteryzowały się porównywalną, dużą łatwością w usuwaniu z nich brązowej łuski wewnętrznej. Dobór optymalnych parametrów procesów technologicznych może wpłynąć na poprawę właściwości przetwórczych orzechów laskowych uprawianych w Polsce, co w konsekwencji umożliwi osiągnięcie konkurencyjności względem zagranicznych odmian i zwiększy szansę ich eksportu, a także wykorzystanie ich krajowej produkcji cukierniczej.
Abstract	The aim of the study is to compare the quality of hazelnuts grown in Poland in opposition to imported ones, based on their changes in physicochemical properties depending on the roasting parameters. The plant material was two hazelnuts cultivars grown in Poland: ‘Olbrzym z Halle’ and ‘Cosford’. The samples were roasted at nine specific temperatures and time conditions: at 110°C, 130°C and 160°C, each at 15, 30 and 60 min. Parameters such as water activity, color of the inner (brown) skin of the husk and color of the pure kernel’s surface and hardness were investigated. The roasting process reduced water activity, decreased luminosity (L*) of kernel hazelnuts irrespective of cultivar and increased browning index (BI) value. The main parameter determining these changes was temperature. In addition, as the process temperature increased the hardness of the nuts and their structure became more fragile and delicate. Nuts of ‘Cosford’ cultivar were characterized by higher hardness compared to the nuts of ‘Olbrzym z Halle’ cultivar. The temperature of 130° for 30 min provided the best quality of the roasted nuts, regardless of the cultivar. Nuts of both cultivars, roasted in these parameters were characterized by comparable, high ease of removal of the brown inner skin. The selection of optimal parameters of technological process can improve the processing properties of Polish hazelnuts and, consequently, ensure their competitive advantage against nuts grown in other countries. This fact could increase both the chance of their export as well as the use in Polish confectionery production.
Cytowanie	Czernyszewicz E., Gantner M., Kopczyńska K., Król K. (2017) Konkurencyjność polskich odmian orzechów laskowych w zależności od ich jakości określonej właściwościami fizykochemicznymi.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 127-138
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s127.pdf

Autor	Andrzej Buszko
Tytuł	The threats of the shadow economy for public finance in Poland
Title
Słowa kluczowe
Key words	shadow economy, taxation gap, public finance, threats
Abstrakt
Abstract	The article is devoted to the treats of the shadow economy for public finance. The close attention was paid to the taxation gap and factors fostering shadow economy. The Pearson coefficient index was used in order to identify the strength of the correlation among chosen variables influencing the taxation gap. Based upon the results it should be stated that factors fostering taxation gap ought to be reduced and more complex action towards reduction of the shadow economy is required to be taken
Cytowanie	Buszko A. (2017) The threats of the shadow economy for public finance in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 22-29
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s22.pdf

Autor	Agnieszka Deresz, Marian Podstawka
Tytuł	Zróżnicowanie obciążeń fiskalnych dochodów osób fizycznych w Polsce
Title	DIFFERENTIATION OF TAX BURDEN ON INDIVIDUAL TAXPAYERS IN POLEN
Słowa kluczowe	pozarolnicza działalność gospodarcza, wynagrodzenia z innych źródeł przychodów, składki na ubezpieczenia społeczne, składka na ubezpieczenie zdrowotne, podatek należny
Key words	non-agricultural activities, income from other sources, social security contribution, health insurance contribution, tax due
Abstrakt	Opodatkowanie to złożone zjawisko społeczne, gospodarcze, a także politycznoustrojowe i prawne. Podatki były i są przede wszystkim narzędziem służącym do gromadzenia przez państwo środków niezbędnych do realizacji jego zadań. Ponadto podatki są związane z regulowaniem procesów gospodarczych i społecznych, co oznacza, że podatki pełnią funkcje: redystrybucyjną, stymulacyjną i alokacyjną. Znaczenie gospodarczo społeczne podatków polega na tym, że skutkiem ich nakładania jest zmiana sytuacji dochodowej i majątkowej podatników, co wpływa na podejmowane ich decyzje: gospodarcze, konsumpcyjne, o oszczędzaniu, itp. Zmiany systemu podatkowego w latach 2008-2015, miały wpływ na kształtowanie się nominalnych i efektywnych stawek podatkowych. Wysokości obciążeń podatkowych i innych obciążeń fiskalnych nakładanych na poszczególne grupy podatników spowodowały zmiany w obciążeniu ich dochodów. Celem artykułu jest ocena rozkładu obciążeń fiskalnych w Polsce w latach 2008-2015. W opracowaniu, na podstawie przedmiotowej oceny, podjęto próbę weryfikacji hipotezy, że obciążenia fiskalne nakładane na osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą są niższe w porównaniu z opodatkowaniem wynagrodzeń z innych źródeł przychodów.
Abstract	Taxation has been a complex social, economic, political and legal issue. Taxes have always been and will primarily remain as a tool for the state to gather essential means to perform its functions. Furthermore, taxes have been linked with regulation of economic and social processes, which means, that taxes fulfill following functions: redistributive, stimulus and allocative. Socioeconomic meaning of taxes is reflected in the fact that as a result of imposing taxes the financial and profitable situation of taxpayers changes which influences their decisions: economic, consumption, or about saving etc. Changes in the tax system in 2008-2015 have affected the shape of nominative and effective tax rates. The amount of tax burdens and other fiscal impositions on certain groups of taxpayers caused changes in charging their income. The aim of this article is to evaluate tax burdens in Poland in 2008-2015. Based on this evaluation, an attempt of verifying hypotheses has been made on assumption that tax burdens imposed on individuals involved in nonagricultural activities are lower in comparison with taxation of income from other sources.
Cytowanie	Deresz A., Podstawka M. (2017) Zróżnicowanie obciążeń fiskalnych dochodów osób fizycznych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 30-41
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s30.pdf

Autor	Marzena Lemanowicz
Tytuł	Rola promocji w kreowaniu wizerunku regionu – instrumenty, narzędzia, trendy. Przykład województwa świętokrzyskiego
Title	THE ROLE OF PROMOTION IN CREATING THE IMAGE OF A REGION – INSTRUMENTS, TOOLS, TRENDS. THE EXAMPLE OF THE ŚWIĘTOKRZYSKIE VOIVODESHIP
Słowa kluczowe	marketing terytorialny, promocja turystyczna, wizerunek miejsca, marka miejsca, województwo świętokrzyskie
Key words	territorial marketing, tourism promotion, place image, place brand, świętokrzyskie voivodeship
Abstrakt	W artykule zaprezentowano teoretyczne aspekty związane z marketingiem terytorialnym, koncentrując się w szczególności na instrumencie jakim jest promocja. Współcześnie pojęcie promocji jest bardzo szerokie i w ramach jej mamy możliwość wykorzystania różnych narzędzi, zarówno tych tradycyjnych jak i niestandardowych. Popularność tych ostatnich wynika w dużej mierze ze zmian w zachowaniach konsumentów spowodowanych chociażby rozwojem Internetu, a w tym portali społecznościowych, blogów itp. Pojęcie promocji, marki, wizerunku jest dzisiaj używane w odniesieniu nie tylko do towarów, firm, ale również miejsc, a więc regionów, miast, województw czy gmin. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie szerokiego spectrum działań promocyjnych jakie zostały zrealizowane w województwie świętokrzyskim, określenie rezultatów tych działań w aspekcie ilościowym a także wizerunkowym. Ponadto zbadano poziom rozpoznawalności kampanii promocyjnych i ich związek analizowanym regionem. Aby zrealizować powyższe cele przeprowadzono badanie przy użyciu internetowego kwestionariusza ankiety. Grupę badawczą stanowiło 238 respondentów pochodzących z całej Polski, którzy dobrowolnie wypełnili kwestionariusz. Wyniki badań potwierdzają potrzebę prowadzenia działań promocyjnych w regionach, gdyż działania te przyczyniają się do kreowania wizerunku regionu, zwiększenia liczby osób odwiedzających dany region, a pomimo dużego „szumu informacyjnego” działania te są zapamiętywane przez odbiorców.
Abstract	The article presents the theoretical aspects related to territorial marketing, focusing especially on the instrument of promotion. Currently the term promotion is a very broad one and in terms of it we have the possibility to take advantage of various tools, both traditional and nonstandard ones. The popularity of the latter results to a large degree from the changes in consumer behaviors caused for example by the development of the Internet, including social media, blogs, etc. The terms of promotion, brand, and image are used today in reference not only to goods and companies, but also locations, meaning regions, cities, voivodeships, or communes. The goal of this article is to present the wide spectrum of promotion activities which have been executed in the Świetokrzyskie Voivodeship, as well as to determine the effects of these actions in quantitative and image-related aspects. Furthermore, the level of recognizability has been researched in terms of promotion campaigns and their relation with the analyzed region. A research taking advantage of an online survey questionnaire has been used in order to execute the above presented goals. The research group consisted of 238 respondents from all over Poland, who have filled out the survey voluntarily. The research results confirm the need for promotional activities in the regions as these actions have an impact on creating the region’s image, increasing the number of tourists visiting a given region, and despite a large “information noise” these actions are remembered by the recipients.
Cytowanie	Lemanowicz M. (2017) Rola promocji w kreowaniu wizerunku regionu – instrumenty, narzędzia, trendy. Przykład województwa świętokrzyskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 86-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s86.pdf

Autor	Emilia Bojkowska, Roman Kisiel, Renata Marks-Bielska
Tytuł	Obrót ziemią rolniczą w opiniach rolników z województwa warmińsko-mazurskiego
Title	AGRICULTURAL LAND TRADE AS SEEN BY FARMERS FROM THE PROVINCE OF WARMIA AND MAZURY
Słowa kluczowe	producent rolny, nieruchomość rolna, obrót ziemią rolniczą
Key words	farmer, agricultural real estate, agricultural land trade
Abstrakt	Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu wprowadzenia ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na obrót ziemią rolniczą. Badania ankietowe z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza wywiadu zostały przeprowadzone wśród 120 producentów rolnych w trzech powiatach (iławski, olsztyński i ostródzki) woj. warmińsko-mazurskiego. Badania przeprowadzono w pierwszym kwartale 2016 r. Kwerenda literaturowa, analiza ustawy z dnia 16 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw wykazały m.in., że wprowadzenie ww. aktu prawnego, w zamierzeniu ustawodawcy, powinno przyczynić się do racjonalnego wykorzystania szczególnego zasobu, w związku z jego specyficznymi cechami (m.in. niepowiększalność, nieprzemieszczalność, podstawowy czynnik produkcji rolniczej) jakim jest ziemia. Badani rolnicy (3/4 z nich) wskazali na mogące wystąpić dla nich utrudnienia w obrocie ziemią wraz z wprowadzeniem ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Za największe ograniczenie uznano fakt, że nabywcami mogą być tylko rolnicy indywidualni (41,67%), a także wzrost liczby formalności, które trzeba wypełnić w związku z nabyciem/sprzedażą ziemi (40,00%). Wyniki uzyskanych badań potwierdzają fakt, że w Polsce ważne miejsce zajmuje nierynkowy (rodzinny) obrót ziemią rolniczą, bowiem ponad 2/3 badanych otrzymało gospodarstwo od rodziców lub teściów, a kolejne ponad 13% odziedziczyło po najbliższych. Najczęściej otrzymane, bądź odziedziczone gospodarstwo powiększano dokupując lub wydzierżawiając ziemię. Skutki wprowadzenia ww. ustawy, również w związku z faktem wielu wyjątków, możliwością uzyskania stosownych zgód na zbycie/nabycie będą widoczne w przyszłości, co powinno być przedmiotem dalszych badań.
Abstract	The aim of this study has been to explore how the Act on Halting Sale of Real Estate of the State Treasury Agricultural Property Stock influenced the trade of agricultural land. The survey, based on a questionnaire designed by the author, covered 120 farmers from three districts (the Districts of Iława, Olsztyn and Ostróda) in the Province of Warmia and Mazury, Poland. The survey was conducted in the first quarter of 2016. The results, together with a review of the literature as well as an analysis of the Act of 16 April 2016 on Act on Halting Sale of Real Estate of the State Treasury Agricultural Property Stock and Amending Certain Other Acts, have shown that the above law should contribute to more rational management of this specific resource, i.e. farmland (not expandable, not movable, essential for agricultural production), which was the legislator’s intention. Many of the farmers who responded to the questionnaire (3/4 of respondents) implicated certain restrictions in land trade that they may encounter due to the above act of law, of which the strictest are the farmland purchase being restricted to individual, private farmers (41.67% of indications) and more paperwork connected to the land sale/purchase (40.0% indications). The research results confirm that non-market (familial) land trade in Poland occupies an important position, as over 2/3 of the respondents have received their farms from parents or parents-in-law, and another 13% have inherited farms from other relatives. Farms which had been either donated or inherited were then enlarged by adding farmland purchased or rented. The consequences of the above Act, also because of numerous exceptions it makes provisions for, e.g. a possibility to apply for a special permit to sell or buy land, will be seen in the future, and therefore deserve further studies.
Cytowanie	Bojkowska E., Kisiel R., Marks-Bielska R. (2017) Obrót ziemią rolniczą w opiniach rolników z województwa warmińsko-mazurskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 113-122
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s113.pdf

Autor	Olga Podlińska
Tytuł	Przetwórstwo spożywcze w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej
Title	FOOD PROCESSING IN POLAND AGAINST THE EUROPEAN UNION COUNTRIES
Słowa kluczowe	przetwórstwo spożywcze, przemysł, przemysł spożywczy
Key words	food processing, industry, food industry
Abstrakt	Celem artykułu jest ukazanie pozycji polskiego przetwórstwa spożywczego na tle przetwórstwa spożywczego w krajach Unii Europejskiej oraz przedstawienie przetwórstwa spożywczego w Polsce na tle całego przemysłu. Realizację podjętej tematyki rozpoczęto od studiów literaturowych pozycji krajowych jak i międzynarodowych. W części empirycznej wykorzystano dane publikowane przez Europejski Urząd Statystyczny EUROSTAT oraz Główny Urząd Statystyczny GUS. W celu zobrazowania pozycji przetwórstwa spożywczego posłużono się udziałem procentowym produkcji sprzedanej przemysłu spożywczego w ogólnej wartości produkcji sprzedanej przemysłu. Biorąc pod uwagę udział całkowitej wartość produkcji sprzedanej w krajach Unii Europejskiej w 2016 r. Polska znalazła się wśród liderów krajów członkowskich, zajmując szóstą pozycję. Z udziałem 4% uplasowała się za Niemcami, Włochami, Francją, Wielką Brytanią i Hiszpanią. Zestawienia w opracowaniu dotyczą lat 2015 i 2016.
Abstract	The aim of the article is to present the position of the Polish food processing sector in the context of food processing in the European Union countries and to present the food processing in Poland against the whole industry production. The execution of the subject in question started with the literature studies of national and international positions. In the empirical part the data published by the European Statistical Office EUROSTAT and the Central Statistical Office of Poland (GUS) were used. The share of the sold food industry production in the total value of the sold industrial production was used to illustrate the position of the food processing sector. Taking into account the total value of sold production in the European Union countries in 2016, Poland was among the leaders of the member states, occupying the sixth position. With the share of 4% it was placed after Germany, Italy, France, Great Britain and Spain. The comparisons are for the years 2015 and 2016.
Cytowanie	Podlińska O. (2017) Przetwórstwo spożywcze w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 137-145
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s137.pdf

Autor	Małgorzata Raczkowska
Tytuł	Nierówności ekonomiczne a jakość życia w krajach Unii Europejskiej
Title	ECONOMIC INEQUALITY IN THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	dochód, nierówności dochodowe, jakość życia
Key words	income, income inequality, quality of life
Abstrakt	Artykuł podejmuje fundamentalne kwestie odnoszące się do istoty i pomiaru nierówności ekonomicznych. Praca została wykonana na podstawie analizy i syntezy literatury przedmiotu oraz zebranych danych statystycznych. Przeprowadzono analizę poszczególnych wymiarów nierówności ekonomicznych w krajach Unii Europejskiej w 2010 i 2015 roku. Uzyskane wyniki potwierdziły występowanie nierówności ekonomicznych pomiędzy krajami Unii Europejskiej. Największe różnice odnotowano w poziomie luki płacowej oraz w wartościach współczynnika Giniego. Najwyższe nierówności dochodowe odnotowano w Bułgarii, Rumunii, w państwach bałtyckich a także w krajach południa Europy tj. w Hiszpanii, Portugalii oraz Grecji, natomiast najniższe w Słowacji, Czechach, Słowenii, Szwecji oraz w Finlandii.
Abstract	This article addresses fundamental issues related to the essence and measurement of economic inequalities. The work was performed on the basis of the analysis and synthesis of the literature of the subject and gathered statistical data. The analysis of individual dimensions of economic inequalities in EU countries in 2010 and 2015 was conducted. The obtained results confirmed the occurrence of economic inequalities between the countries of the European Union. The biggest differences were recorded at the level of wage gap and the Gini coefficient values. The highest income inequalities were recorded in Bulgaria, Romania, the Baltic States and in Southern European countries, i.e. in Spain, Portugal and Greece, while the lowest in Slovakia, the Czech Republic, Slovenia, Sweden and Finland.
Cytowanie	Raczkowska M. (2017) Nierówności ekonomiczne a jakość życia w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 146-157
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s146.pdf

Autor	Lina Marcinkevičiūtė, Anna Świrska, Jan Žukovskis
Tytuł	MANAGEMENT OF NATURAL RESOURCES WITH AIM SUSTAINABLE RURAL DEVELOPMENT: COMPARATIVE ANALYSIS OF THE CASE OF THE LITHUANIAN ELDERSHIP AND POLISH MUNICIPALITY
Title
Słowa kluczowe
Key words	management of natural resources, management of resources based on community needs, sustainable rural development
Abstrakt
Abstract	The article analyzes sustainable rural development as development of rural localities that promotes progressive and effective management of resources, in coordination of their protection and sustainable usage with regard to requirements set in different areas (economics, social development, culture, law and environmental protection). The natural resources’ sorts, functions and indicators related to usage of natural resources are described. The strengths and weaknesses of environmental changes, the solution possibilities of the sorest problems and probable threats are named. The essential attention is given to the main components of the environment – air, water, climate, landscape, and problems of biological diversity. The article stresses the sustainable development of natural resources through strategic usage of natural resources that is beneficial to rural localities and residents. The described research was carried out in Zasliai eldership of Kaisiadorys region (Lithuania) and in Siedlce Municipality of Siedlce Poviat (Poland). The condition of its natural resources, management tools and significance for sustainable development of the locality were assessed. The improvement directions of management of natural resources in the eldership were named and substantiated with regard to the components of sustainable development (economic, environmental protection and social-cultural).
Cytowanie	Marcinkevičiūtė L., Świrska A., Žukovskis J. (2017) MANAGEMENT OF NATURAL RESOURCES WITH AIM SUSTAINABLE RURAL DEVELOPMENT: COMPARATIVE ANALYSIS OF THE CASE OF THE LITHUANIAN ELDERSHIP AND POLISH MUNICIPALITY.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 200-217
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s200.pdf

Autor	Dominika Szwed, Anna Wasilewska
Tytuł	Formy zatrudnienia pracowników a koszty pracy
Title	FORMS OF EMPLOYMENT AND LABOUR COSTS
Słowa kluczowe	koszty pracy, składniki obligatoryjne i fakultatywne, formy zatrudnienia, minimalizacja kosztów pracy
Key words	labour costs, mandatory and optional components of wages, types of contracts, minimization of labour costs
Abstrakt	Koszty pracy to ogół kosztów, jakie ponosi przedsiębiorstwo w związku z zatrudnieniem pracowników. W ich skład wchodzą elementy obligatoryjne m.in. w postaci płacy minimalnej, dopłat do godzin nadliczbowych, składki na ubezpieczenie społeczne, FP i FGŚP oraz fakultatywne czyli wynagrodzenia powyżej płacy minimalnej, premie uznaniowe. Jedną z możliwości minimalizacji kosztów pracy jest stosowanie odpowiedniej formy zatrudnienia pracowników. W artykule przedstawiono możliwe formy zatrudnienia pracowników, wskazując na ich wady i zalety oraz wpływ na obciążenie pracodawcy kosztami pracy.
Abstract	The aim of the study was to determine the components of labour costs and to indicate the possibilities of limiting them by employing various forms of employment and indicating their disadvantages and advantages. Research shows that most labour costs are mandatory but the costs of hired labour vary depending on the form of employment (contract type). The highest costs are generated by permanent employment (employment contract). The most important way to allow an entrepreneur to optimize labour costs is an ordering contract. Labour costs in Poland are low in comparison with other EU countries. The average hourly cost of employment in Poland was 8.6 euros in 2016 towards 25.4 euros in the EU average. In the structure of average cost of labour, the non-wage costs (employer's social security contributions) accounted for 18.6% in Poland and 24% in the EU average
Cytowanie	Szwed D., Wasilewska A. (2017) Formy zatrudnienia pracowników a koszty pracy.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 218-228
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s218.pdf

Autor	Dariusz Prokopowicz, Wioletta Wereda
Tytuł	ECONOMIC AND FINANCIAL SITUATION OF HOUSEHOLDS IN POLAND – ANALYSIS AND DIAGNOSIS
Title
Słowa kluczowe	sytuacja materialna, sytuacja ekonomiczno-finansowa, rodzina, gospodarstwa domowe, dochody, oszczędności, konsumpcja, finanse gospodarstw domowych, społeczeństwo, polityka rodzinna, polityka społeczna, polityka gospodarcza, program Rodzina 500 Plus, program Mieszkanie Plus
Key words	material situation, economic and financial situation, family, households, income, savings, consumption, household finance, society, family policy, social policy, economic policy, Family Plus 500 program, Apartment Plus program
Abstrakt	Rodziny w Polsce prowadzą gospodarstwa domowe, dysponując znacznie niższym dochodem rozporządzalnym w porównaniu z rodzinami funkcjonującymi w krajach Zachodniej Europy. Poziom konsumpcji rodzin w Polsce w ostatnich latach zbliża się do średniej w Unii Europejskiej, natomiast poziom oszczędności nadwyżek finansowych jest nadal pięciokrotnie niższy względem tej średniej. W Polsce od wielu lat relatywnie najniższe dochody osiągały rodziny wielodzietne. Podobne relacje kształtują się w zakresie sytuacji mieszkaniowej i wyposażenia gospodarstwa domowego w dobra trwałego użytku. W ostatnich latach po globalnym kryzysie finansowym w 2008 roku koniunktura w globalnej i krajowej gospodarce zaczęła się sukcesywnie poprawiać. Równocześnie sytuacja dochodowa rodzin w Polsce także zaczęła się poprawiać. Dodatkowo istotny wpływ na tę poprawę miało uruchomienie w kwietniu 2016 roku programu Rodzina 500 Plus jako kluczowego instrumentu społecznej polityki rodzinnej w Polsce.
Abstract	Families in Poland run households with significantly lower disposable income compared to families in Western European countries. The level of family consumption in Poland in recent years is approaching the EU average, while the level of financial savings is still five times lower than the average. In Poland for many years the relatively low incomes have been achieved by families with many children. Similar relationships exist in the area of housing and household appliances in durable goods. In recent years, after the global financial crisis in 2008, the global and domestic economy began to improve steadily. At the same time the income situation of families in Poland has also started to improve. In addition, the Family 500 Plus program was launched in April 2016 as a key instrument of social family policy in Poland.
Cytowanie	Prokopowicz D., Wereda W. (2017) ECONOMIC AND FINANCIAL SITUATION OF HOUSEHOLDS IN POLAND – ANALYSIS AND DIAGNOSIS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 240-258
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s240.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Poziom i zakres wsparcia upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w ramach działań Agencji Rynku Rolnego
Title	THE LEVEL AND SCOPE OF SUPPORT OF BIOLOGICAL PROGRESS DISSEMINATION IN CROP PRODUCTION IN POLAND WITHIN THE MEASURES OF AGRICULTURAL MARKET AGENCY
Słowa kluczowe	nasiona kwalifikowane, postęp biologiczny, pomoc de minimis, upowszechnianie postępu, wsparcie rolnictwa
Key words	biological progress, certified seeds, de minimis aid, progress dissemination, support of agriculture
Abstrakt	Wzrost produktywności roślin jest uzyskiwany głównie poprzez postęp w hodowli odmian. Z tego powodu wykorzystanie nasion kwalifikowanych w produkcji jest bardzo ważne, a realizowany program ma doprowadzić wyższego poziomu zużycia nasion kwalifikowanych. Celem opracowania jest ocena poziomu i zakresu wsparcia upowszechniania kwalifikowanego materiału siewnego w Polsce w ramach działania Agencji Rynku Rolnego oraz określenie przestrzennego jego zróżnicowania. Analizą objęto cały okres realizacji działania, czyli lata 2007-2016. Stwierdzono, że wsparcie do obejmowało prawie całą podaż kwalifikowanego ziarna zbóż oraz sadzeniaków ziemniaka w Polsce i dotyczyło około ponad 1 mln ha rocznie, w tym średnio 14% powierzchni zasiewów zbóż i 10% powierzchni produkcji ziemniaków. Korzystanie z programu było silnie zróżnicowane regionalnie. W regionach o wyższym poziomie rozwoju rolnictwa objęto nim ponad 10% gospodarstw i 20% powierzchni zasiewów. W regionach ze słabym i rozdrobnionym rolnictwem było to tylko 1% gospodarstw i około 4% powierzchni zasiewów. Zainteresowanie wdrażaniem postępu biologicznego w warunkach rozdrobnionego rolnictwa utrzymuje się na niskim poziomie, a oferowane wsparcie nie było skuteczne.
Abstract	It is generally accepted that the increase in plant productivity is mainly achieved through the varietal progress. For this reason, the use of certified seed is very important, and the program is expected to lead to a higher level of use of certified seeds in Polish agriculture. The aim of the study is to evaluate the level and scope of support for the dissemination of certified seed use in Poland within the measure of Agricultural Market Agency and to define its spatial differentiation. The analysis covered years 2007-2016, i.e. whole period of this measure realization. It was found that support was indirectly provided for the whole sale of certified seed in Poland and covered around 1 million ha per year. It covered 14% of cereal production area and 1% of potato production area. The use of the program was strongly differentiated regionally. In regions with a high level of agriculture, more than 10% of farmers applied for support under the program and over 20% of the production area were supported. In regions with fragmented agriculture, it was only 1% of farmers and about 4% of sown area. Interest of the biological progress implementation in the conditions of fragmented agriculture was low and the support offered has not been effective for small farms.
Cytowanie	Wicki L. (2017) Poziom i zakres wsparcia upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w ramach działań Agencji Rynku Rolnego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 259-271
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s259.pdf

Autor	Justyna Franc-Dąbrowska
Tytuł	Financialization of economy, taking into account agribusiness
Title	Finansowanie gospodarki z uwzględnieniem agrobiznesu
Słowa kluczowe	ufinansowienie, agrobiznes
Key words	financialization, agribusiness
Abstrakt	Ufinansowienie gospodarki dokonuje się. Wydaje się, że wraz z postępem w tempie obiegu informacji, powstawania nowych instrumentów finansowych i poszukiwania nowych form tworzenia wartości jest to proces nieodwracalny. Finansjalizacja dotyczy także sfery agrobiznesu. Specyficzne cechy sektora rolnego, a szczególnie czynnika produkcji jakim jest ziemia, spowodowały zainteresowanie inwestorów skierowaniem wolnych środków pieniężnych do tego sektora. Cechą charakterystyczną ufinansowienia agrobiznesu jest zakup ziemi, która pozwala na ograniczenie ryzyka inwestycyjnego, jednocześnie stanowiąc zabezpieczenie przed inflacją. Z badań wynika, że ufinansowienie w agrobiznesie dokonuje się nie tylko za sprawą angażowania środków pieniężnych inwestorów spoza tego sektora, ale także częściowo samych rolników.
Abstract	Financialization of economy is taking place. It seems that along with the progressing rate of information flow, emergence of new financial instruments and searching for new forms of creating value, this process is irreversible. Financialization is also applicable to the field of agribusiness. The specific traits of the agricultural sector - in particular, one of its production factors, that is, land - have resulted in growing interest of investors in directing uncommitted cash to this sector. A typical trait of financialization of agribusiness is purchase of land, which allows for reduction of investment risk, at the same time offering security against inflation. Research shows that financialization in agribusiness results not only from commitment.
Cytowanie	Franc-Dąbrowska J. (2017) Financialization of economy, taking into account agribusiness.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 7-14
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s7.pdf

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska
Tytuł	Sectoral employment diversification in rural areas across Polish subregions
Title	Sektorowe zróżnicowanie zatrudnienia na obszarach wiejskich w polskich podregionach
Słowa kluczowe	zatrudnienie, obszary wiejskie, przestrzenna autokorelacja, NUTS3
Key words	employment, rural areas, spatial autocorrelation, NUTS 3
Abstrakt	Rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo są nadal ważnymi sektorami zatrudnienia aczkolwiek sytuacja w tym zakresie jest w Polsce zróżnicowana w poszczególnych podregionach. Celem opracowania jest identyfikacja sektorowej struktury zatrudnienia według podregionów (NUTS3). Dane uzyskane z Głównego Urzędu Statystycznego posłużyły do sprawdzenia istnienia autokorelacji przestrzennej opisanej statystykami Morana. Uzyskane rezultaty pozwoliły na identyfikację klastra subregionów w południowo-wschodniej części kraju, gdzie zatrudnienie w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie jest ważną częścią rynku pracy na obszarach przeważająco wiejskich.
Abstract	Agriculture, forestry and fishing have been still a very important part of the labour market. However, the situation is diversified across Polish subregions. The objective of the study is to investigate sectoral employment diversification in rural areas across Polish subregions (NUTS 3). In order to do it, data on the subregional employment structure provided by the Central Statistical Office of Poland was used for computation of spatial autocorrelation described by Moran’s statistics. Results of this analysis display for example a cluster of subregions in south-east Poland, where employment in agriculture, forestry and fishing is a significant trend of predominantly rural subregions.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N. (2017) Sectoral employment diversification in rural areas across Polish subregions.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 28-36
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s28.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Changes in land use for production of energy crops in Poland
Title	Zmiany powierzchni produkcji roślin energetycznych w Polsce
Słowa kluczowe	bioenergia, bioetanol, biodiesel, biogaz, konkurencja żywność – energia
Key words	bioenergy, bioethanol, biodiesel, biogas, food–energy competition
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena, czy w Polsce produkcja nowoczesnych biopaliw wytwarzanych z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności. W pracy wykorzystano dane gromadzone przez Główny Urząd Statystyczny i Agencję Rynku Rolnego (ARR). Wykorzystano dane dotyczące powierzchni gruntów ornych w Polsce, plonów wybranych roślin, pogłowia zwierząt oraz dane o ilości i strukturze produkcji energii oraz o wielkości produkcji biogazu rolniczego, bioetanolu i biodiesla. Dane dotyczące ilości surowców zużywanych w produkcji biogazu rolniczego pozyskano z ARR. Analizą objęto lata 2005-2016. Produkcja bioenergii w oparciu o surowce pochodzenia rolniczego silnie wzrastała w analizowanym okresie, z 5 TJ w 2005 roku to 42 TJ w 2016 roku. Około 92% energii wytwarzanej z surowców rolniczych stanowi bioetanol i biodiesel, które są produkowane z surowców pierwszej generacji. Produkcja ta konkuruje więc z produkcją żywności. Biogaz stanowi tylko 8% energii produkowanej z surowców rolniczych. W produkcji biogazu surowce drugiej generacji, czyli odpady stanowiły aż 75% wsadu. Udział powierzchni gruntów ornych przeznaczanych do produkcji surowców do wytwarzania biopaliw wynosił 5,6% w 2016 roku. W 2005 roku było to 1,5%. Oznacza to, że w Polsce produkcja bioenergii z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności i pasz, a dalszy jej wzrost nie jest pożądany. Niemniej, przy spadku rozmiarów produkcji zwierzęcej jest to szansa na zagospodarowanie nadwyżek ziemi i produkcji. W przyszłości powinny być podejmowane działania mające na celu zwiększenie wykorzystania surowców drugiej generacji w produkcji bioenergii, a zużycie surowców pierwszej generacji powinno być, w miarę możliwości, ograniczane.
Abstract	The goal of the article is to evaluate whether production of modern biofuels in Poland competes with food production. CSO and AMA data have been used in the analysis. The data in question refers to the area of arable land in Poland, yields and livestock as well as renewable energy production structure and quantity and production of biodiesel, bioethanol and agricultural biogas. Data concerning quantity of raw materials used for production of the agricultural biogas have been accessed from AMA . Data for 2005-2016 have been collected. Production of bioenergy based on agricultural raw materials has significantly increased. From 2005 to 2016, it increased from 5 to 42 TJ . Approximately 92% of bioenergy from agricultural sources are bioethanol and biodiesel produced from the first generation of raw materials, the production of which is in direct competition with food production. The share of biogas was 8% only. Waste constituted 75% in the raw materials used to produce biogas. The area of production of energy crops has reached 5.6% of arable land in 2016 from 1.5% in 2005. It means that in Poland production of bioenergy from agricultural sources competes with food and feed production and its further increase is not desirable. Actions focused on the increased use of the second generation raw materials for energy production and decreased use of food raw materials should be taken.
Cytowanie	Wicki L. (2017) Changes in land use for production of energy crops in Poland.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 37-47
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s37.pdf

Autor	Anna Rzeszutko
Tytuł	Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce – ocena opóźnień w rozwoju strukturalnym
Title	The changes in the economic structure of Polish farms – estimation of the structural development gap
Słowa kluczowe	opóźnienia strukturalne, przemiany strukturalne, rolnictwo, struktura ekonomiczna, województwa, regionalna analiza strukturalna
Key words	structural development gap, structural changes, agriculture, economic structure of farms, voivodeships, regional structural analysis
Abstrakt	Celem artykułu była próba oceny opóźnień w rozwoju strukturalnym rolnictwa w Polsce w układzie regionalnym wraz z oceną procesów upodabniania się struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych. Strukturę tę wyznaczono na podstawie wartości standardowej produkcji (SO ). Badania przeprowadzono dla okresu 2005-2013 na podstawie danych Eurostatu. Do oceny opóźnień posłużono się procedurą proponowaną przez K. Kukułę z wykorzystaniem metod statystycznej regionalnej analizy strukturalnej. Procedura ta wymagała wskazania struktury wzorcowej (województwa-wzorca), którą wyznaczono z wykorzystaniem syntetycznego miernika poziomu rozwoju Hellwiga. Przeprowadzone badania wskazują, iż największymi opóźnieniami w rozwoju strukturalnym charakteryzowały się województwa w południowo-wschodniej Polsce. Jednocześnie w województwach tych dystans strukturalny w stosunku do województwa-wzorca (woj. wielkopolskiego) zwiększył się w badanym okresie.
Abstract	The aim of the paper was to estimate the structural development gap in Polish agriculture at the regional level (provinces) and to assess the unification process of economic structure of farms. The economic structure of farms was determined on the basis of the value of Standard Output (SO). The research was conducted based on EUROSTAT data for the period 2005-2013. In order to estimate the structural development gap in agriculture the procedure proposed by Karol Kukuła was used. This procedure is based on the regional structural analysis methods and requires the indication of the exemplar structure - the standard province). The standard province was identified with the use of Hellwig synthetic measure. It was found that the biggest structural development gap of farms was observed in the southern-east region of Poland. At the same time, in provinces from this region of Poland the structural development gap compared to wielkopolskie province served as a standard province increased in the years 2005-2013.
Cytowanie	Rzeszutko A. (2017) Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce – ocena opóźnień w rozwoju strukturalnym.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 48-61
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s48.pdf

Autor	Agnieszka Kozera
Tytuł	Własny potencjał dochodowy gmin wiejskich w Poznańskim Obszarze Metropolitalnym
Title	OWN INCOME POTENTIAL OF RURAL COMMUNES IN THE POZNAŃ METROPOLITAN AREA
Słowa kluczowe	potencjał dochodowy, dochody własne, samodzielność finansowa, gminy wiejskie, obszar metropolitalny
Key words	income potential, own income, financial autonomy, rural communities, metropolitan area
Abstrakt	Analiza sytuacji dochodowej podmiotów sektora samorządowego na podstawie osiąganych dochodów o charakterze stabilnym, do których zalicza się większość źródeł dochodów własnych, pozwala określić długookresową zdolność tych podmiotów do finansowania realizowanych przez nie zadań. Własny potencjał dochodowy umożliwia bowiem podmiotom sektora samorządowego kreowanie własnej polityki finansowej w ramach istniejącego prawa. Jest on jednym z ważniejszych czynników stabilnego rozwoju lokalnego. Celem głównym artykułu jest ocena kształtowania się poziomu i struktury własnego potencjału dochodowego gmin wiejskich w Poznańskim Obszarze Metropolitalnym w latach 2004-2016. Badania empiryczne przeprowadzono na podstawie danych pochodzących z Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. Wyniki badań wskazują, że własny potencjał dochodowy gmin wiejskich z POM był wysoki w relacji do pozostałych gmin wiejskich w województwie wielkopolskim.
Abstract	The analysis of the income situation of units of local self-government (entities of local government) based on achieved income, which include most of the sources of income of their own, can determine the long-term ability of these entities to finance their activities. Their own income potential allow local government units to create their own financial policy within the framework of existing law, so it is one of the important factors of sustainable local development. Among the communes, the lowest level of their own income potential distinguishes rural communes. However, these entities are highly diverse in this regard. With the socio-economic development, and especially after Poland’s accession to European structures, the functions performed by rural communes (from the typical agricultural to residential and service functions), and especially those located in the vicinity of the largest cities, are changing. Change of functions performed by rural communities, especially those located in the so-called. Metropolitan areas, translates into a change in the level and structure of their own income of these entities. The main aim of the paper is to analyze the level and structure of own income potential of rural communities in the Poznań Metropolitan Area in the years 2004-2016. Empirical studies were conducted based on data from the Local Data Bank of the Central Statistical Office, which were processed using basic descriptive statistics methods.
Cytowanie	Kozera A. (2017) Własny potencjał dochodowy gmin wiejskich w Poznańskim Obszarze Metropolitalnym.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 62-74
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s62.pdf

Autor	Zenon Pokojski
Tytuł	Dystrybucja produktów dla rolnictwa w Polsce – w poszukiwaniu nowych źródeł przewagi konkurencyjnej
Title	Distribution of products for agriculture in Poland – in search of new sources of competitive advantage
Słowa kluczowe	kanał dystrybucji, dystrybutor, rolniczy łańcuch wartości
Key words	distribution channel, distributor, agricultural value chain
Abstrakt	Do 2004 r. dystrybucję produktów dla rolnictwa w Polsce uważano za stosunkowo słabo rozwiniętą na tle innych krajów Europy. Wskazywano dużą liczbę małych przedsiębiorstw prowadzących dystrybucję, których strategie opierały się głównie na konkurencji cenowej. Jednak ta sytuacja po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej zaczęła się szybko zmieniać. Liczba podmiotów zaczęła się zmniejszać, a dystrybutorzy zaczęli przejmować funkcje hurtowników oraz detalistów. Model biznesowy dystrybucji w Polsce wciąż ewoluuje, dostosowując się do dynamiki zmian oczekiwań klientów. Celem pracy jest zaprezentowanie zmian w dystrybucji jako ogniwa rolniczego łańcucha wartości. Na podstawie przeglądu literatury, danych z raportów SM GP i Ibris za lata 2014 i 2015 oraz obserwacji uczestniczącej autora jako wiceprezesa zarządu GA Puławy nadzorującego omawiany obszar przedstawiono nowe aspekty w działalności dystrybutorów takie jak usługi doradztwa rolnego i organizację finansowania działalności gospodarczej rolników.
Abstract	The distribution of agricultural products in Poland is considered to be relatively weak compared to other European countries. There is a huge number of small players whose strategies are based primarily on price competition. This situation, however, after Poland’s accession to the European Union began to change rapidly. The number of players began to decrease, distributors have overtaken the roles of wholesalers and retailers. The distribution model in Poland is still evolving, adjusting the offer to dynamic changes to meet the expectations of customers. Individual elements of the agricultural value chain seek new opportunities to create and capture the highest margins in the portfolio of companies that participate in the production and delivery of a product to a farmer. The goal of this study is to present changes in distribution as a link in the agricultural value chain. The author will more broadly present new phenomena in this market, such as agricultural advisory services and the organization of financing the economic activity of farmers. The publication is the result of a research study based on data from TNS Polska and Ibris conducted in 2015 and observations as Vice President of GA Puławy responsible for this area.
Cytowanie	Pokojski Z. (2017) Dystrybucja produktów dla rolnictwa w Polsce – w poszukiwaniu nowych źródeł przewagi konkurencyjnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 86-98
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s86.pdf

Autor	Ewa Kołoszycz
Tytuł	Ekonomiczne i organizacyjne zmiany w gospodarstwach mlecznych należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka
Title	Economic and organizational changes in dairy farms members of the European Dairy Farmers
Słowa kluczowe	zarządzanie stadem, koszty produkcji mleka, próg rentowności
Key words	herd management, milk production costs, breakeven point
Abstrakt	W opracowaniu scharakteryzowano zmiany, które zaszły w gospodarstwach wyspecjalizowanych w produkcji mleka w okresie przed reformą rynku mleka w Europie i po niej. Do badań wybrano 124 gospodarstwa należące do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka (EDF ), które w latach 2012-2016 uczestniczyły w analizach kosztów produkcji mleka. Wyniki badań wskazują, że we wszystkich grupach analizowanych gospodarstw nastąpił wyraźny wzrost produkcji, wynikający zarówno ze wzrostu wielości stad krów, jak i z poprawy wydajności mlecznej. Zaobserwowano wzrost intensywności wykorzystania ziemi i pracy, a także pogorszenie produktywności kapitału zaangażowanego w produkcję mleka. Największe różnice między grupami w ponoszonych kosztach produkcji mleka były w kosztach alternatywnych i amortyzacji. Niekorzystna sytuacja cenowa na rynku w 2016 r. sprawiła, że całkowite koszty produkcji mleka były niższe od cen mleka zaledwie w 12% analizowanych gospodarstwach.
Abstract	The paper aims to discussion of the changes that have been made in farms specialised in milk production in the period before and after changes the dairy market in Europe. To research is based on the selected 124 farm belonging to the European Dairy Farmers (EDF), which in period 2012-2016 participated in the analysis of the cost of milk production. There were examined changes in the organization of production, used resources, and the economic effects on farms. The results indicate that all groups of farms have increased their milk production, resulting from the growth of both the multiplicity of cow herds as well as with the improvement of milk yield. It has been observed an increase in the intensity of land use and labor, and has worsened the productivity of capital involved in dairy production. The biggest differences between the groups in the incurred costs in milk production were in the opportunity cost and depreciation. Unfavorable price situation on the market in 2016 resulted in the situation that, the total cost of milk production were lower than the prices of milk only by 12% in the analysed farms.
Cytowanie	Kołoszycz E. (2017) Ekonomiczne i organizacyjne zmiany w gospodarstwach mlecznych należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 99-111
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s99.pdf

Autor	Aldona Skarżyńska
Tytuł	Produkcja wołowiny w Polsce oraz czynniki determinujące jej opłacalność
Title	BEEF PRODUCTION AND DETERMINANTS ITS PROFITABILITY IN POLAND
Słowa kluczowe	żywiec wołowy, koszty, opłacalność produkcji, zużycie pasz
Key words	beef cattle, costs, profitability of production, feed consumption
Abstrakt	Celem badań była ocena wyników ekonomicznych produkcji żywca wołowego oraz identyfikacja głównych czynników determinujących jej opłacalność. Wyniki produkcji żywca analizowano w trzech grupach gospodarstw, wydzielonych według kwartyli nadwyżki bezpośredniej, tj. w gospodarstwach najlepszych, średnich i najsłabszych. Analizie poddano średnie trzyletnie. Głównym czynnikiem różnicującym efekty ekonomiczne produkcji żywca wołowego były poniesione koszty, wpływ ceny sprzedaży był mniejszy. Decydujący wpływ miały koszty bezpośrednie, które w kolejnych grupach gospodarstw sukcesywnie rosły: w średnich gospodarstwach były wyższe niż w najlepszych o 40,2%, a w najsłabszych – o 82,0%. Wysokość kosztów bezpośrednich była determinowana głównie przez koszt wymiany stada, wpływ miał także koszt pasz. Produkcja żywca wołowego ekonomicznie efektywna była tylko w gospodarstwach najlepszych, wskaźnik opłacalności wynosił 111,9%, natomiast w średnich i najsłabszych koszty produkcji zostały pokryte częściowo, odpowiednio w 88,8 i 72,4%.
Abstract	The main objective of the study was to evaluate the economic performance and efficiency of bovine animals production and identify the main determinants of such production profitability. The results of the study were analyzed in three groups of farms divided by quartiles of gross margin, i.e. in the best, middle and weakest. The results were analyzed as average in three years. The main factor differentiating the economic effects from the production of beef cattle was the costs incurred, the impact of the sale price was lower. The decisive impact was direct costs, which in successive groups of farms increased, with regard to the best of farms in the medium ones were higher by 40.2% and the weakest ones – by 82.0%. The level of direct costs was determined mainly by the exchange cost of the herd and also by the cost of feed. Beef cattle production was economically effectiveness only in the best farms, the profitability index was 111.9%, while in the medium and weakest group of farms at 88.8 and 72.4% respectively.
Cytowanie	Skarżyńska A. (2017) Produkcja wołowiny w Polsce oraz czynniki determinujące jej opłacalność.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 112-124
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s112.pdf