Wyniki wyszukiwania

Autor	Malgorzata Just
Tytuł	TRANSFER OF EXTREME RISK BETWEEN SELECTED EU WHEAT MARKETS
Title
Słowa kluczowe	spillover effect, Granger causality in risk, value at risk, wheat prices
Key words
Abstrakt	The aim of this study was to analyse the transfer of extreme price risk between selected EU milling wheat markets in the years 2005–2015. Extreme price risk (value at risk) was estimated using the ARMA-GARCH- -EVT models. In turn, the risk transfer phenomenon was identified using the Granger causality in risk test according to Cheung and Ng, the Granger test in relation to logarithmic price increments exceeding values at risk and the quotient of these increments and values at risk. Results of these tests indicate the effect of extreme price risk transfer on the EU milling wheat markets in the years 2005–2015. The market from which the risk was most frequently transferred was the wheat market in France, while the wheat markets in Poland and in Germany were those, onto which the risk was most frequently transferred.
Abstract
Cytowanie	Just M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s216.pdf

Autor	Karolina Pawlak
Tytuł	COMPARATIVE ADVANTAGES OF THE POLISH AGRI-FOOD SECTOR ON THE US MARKET
Title
Słowa kluczowe	comparative advantage, agri-food products, export, import, Poland, USA
Key words
Abstrakt	The aim of this paper is to identify the level and changes in comparative advantages of the Polish agri-food sector on the US market in 2004–2017. The following indicators were used in the comparative advantage analysis: Balassa’s Revealed Comparative Advantage (RCA), Vollrath’s Revealed Competitiveness (RC), the Revealed Symmetric Comparative Advantage (RSCA) and the Lafay’s Trade Balance Index (TBI). A product mapping scheme based on the level of comparative advantage (RSCA) and export specialisation (TBI) was made. This study was supplemented with the analysis of values for the trade balance and shares of individual groups of products in the structure of Poland’s exports to the US. The analyses showed that, in the years 2004–2017, Poland attained high comparative advantages in trade with these assortment groups, which were characterised by the relatively highest shares in the structure of exports to the US, as well as generated a high and frequently improving positive trade balance.
Abstract
Cytowanie	Pawlak K.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s223.pdf

Autor	Dariusz Czakowski, Andrzej Czyżewski
Tytuł	THE MARKETS OF POTATOES AND SUGAR BEETS IN POLAND BEFORE AND AFTER ACCESSION TO THE EUROPEAN UNION. AN ATTEMPT TO COMPARE
Title
Słowa kluczowe	root crop market, sugar market, potato market, European integration
Key words
Abstrakt	The article attempts to identify the dynamics and direction of the root plant market development in Poland in the period before and after accession to the European Union by defining resource-efficiency relations related to the cultivation of potatoes and sugar beet. The research was carried out in the years 1994–2016. Based on them, it turned out that despite the progressive process of concentration and specialization of production on the market of root crops in Poland, income efficiency (without subsidies), especially in the case of sugar beets, decreased significantly. In addition, the area of cultivation of both potatoes and sugar beet was systematically decreasing, which was partially compensated by the improvement in crops. As a result of these adjustments, sugar beet harvests were at a similar level throughout the entire period considered, while potato production decreased.
Abstract
Cytowanie	Czakowski D., Czyżewski A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s231.pdf

Autor	Funda Gencler, Altay Gul, Berna Turkekul
Tytuł	ARE POLAND AND TURKEY RIVALS IN THE EU AGRICULTURAL MARKET?
Title
Słowa kluczowe	Poland, Turkey, competitiveness
Key words
Abstrakt	Poland and Turkey are one of the largest global producers and particularly exporters of fruits. The export is of great importance to domestic producers of these fruits. This paper attempts to assess Polish and Turkish fruit sectors’ competitiveness. For competitive comparison of Poland and Turkey, balance of foreign trade, trade coverage index, share in export and import, specialisation index, relative revealed comparative export advantage index, relative import penetration index, relative trade advantage index were calculated. According to the results, Turkey has shown to have comparative advantage for all periods. In contrast, however, Poland seems to be losing its advantages. Although Poland’s competitiveness is diminishing, Poland enjoys free access to EU market.
Abstract
Cytowanie	Gencler F., Gul A., Turkekul B.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s238.pdf

Autor	Katarzyna Bentkowska
Tytuł	THE ROLE OF SOCIAL CAPITAL AND TRUST IN CONTRACTING
Title
Słowa kluczowe	informal institutions, social capital, incomplete contracts
Key words
Abstrakt	The aim of the study is to analyse how the social capital in Poland affects contracting. It’s role is significant as the contracts concluded on the market are incomplete, i.e. they do not regulate all the issues explicitly. The effects of contractual incompleteness can be mitigated by the high level of trust and well-developed social capital. However, the research results show that the level of trust in Poland has been low for years and that social capital remains underdeveloped. It prevents the social capital to fulfil its role as a factor supporting the conclusion of contracts properly. This results in a real loss for enterprises, as part of the transactions is not conducted.
Abstract
Cytowanie	Bentkowska K.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s267.pdf

Autor	Tsvihun Inna
Tytuł	SOCIAL-DEMOGRAPHIC FACTORS FOR DEVELOPMENT OF AGRICULTURAL TERRITORIES OF POLAND AND UKRAINE
Title
Słowa kluczowe	rural areas, depopulation, birth rate, mortality, population structure, aging
Key words
Abstrakt	Rural areas are an important component of the national economy and perform the following functions: efficient and competitive production; rational saving and protection of natural resources; assistance to rural population expanded reproduction; insurance of employment, proper level and quality of life as well as the revival of historical and the formation of new cultural traditions. The aim of the study is to assess the sociodemographic development of rural areas of the Ukraine and Poland and to identify common and distinctive features of their development. In order to assess the level of rural area development, the following indicators were used: rural population size and structure, fertility, mortality and expected life expectancy of the rural population. The aim of the study is to assess trends in the development of demographic processes and to develop proposals for the sustainable development of Ukrainian rural areas, taking into account the experience of Poland.
Abstract
Cytowanie	Inna T.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s294.pdf

Autor	Aneta Becker, Jarosław Becker
Tytuł	REGIONAL DIFFERENTIATION OF POLAND IN TERMS OF THE DEGREE OF DIGITAL EXCLUSION OF HOUSEHOLDS IN 2017
Title
Słowa kluczowe	ICT, digital divide, households, ELECTRE TRI
Key words
Abstrakt	Nowadays, the digital economy plays a significant role in economic life. It is determined by the intensive development of modern ICT (Information and Communication Technology). Thus, the importance of the information society using techniques of information communication and processing that arose from the connection of other households is increasing. These households participate and form the basis for the process of creating social capital. Therefore, it seems interesting to examine the socio-economic space of Polish households due to the existence of disproportions in ICT development. The article presents the results of the classification of Polish voivodeships in terms of the degree of digital exclusion understood as lack of access or the ability to use ICT in households in 2017. The research used the ELECTRE TRI method, which is an example of a multicriteria decision support method used to classify decision variants based on a relationship of exceedance. The obtained results allowed for the identification of regions that are characterized by the highest degree of exclusion of digital households (the lowest use of ICT). This group includes the following provinces: Podlasie, Lublin and Lubusz. Into the analyses carried out additionally and deliberately introduced the region of Masovia Province without the capital city and separately the region of Warsaw (the capital city), which clearly different from other units. Thus, it served as a reference point in the study, which represents highly urbanized areas of voivodeships characterized by a low degree of digital exclusion.
Abstract
Cytowanie	Becker A., Becker J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s306.pdf

Autor	Nicholas Imbeah
Tytuł	A STUDY OF TOURISTS’ SAFETY IN THE AHANTA WEST DISTRICT IN GHANA
Title
Słowa kluczowe	glocalization, Ahanta, Ghana
Key words
Abstrakt	Issues of tourists’ safety are gaining grounds in Ghana especially in the Ahanta West District in the Western Region where Ghana discovered commercial crude oil in Cape Three Points in 2007 and started drilling in 2010. Using purposive sampling method, observation, interviews and questionnaires, this study sought to examine the extent to which tourists perceive their own safety in this destination which is old but now renewed tourist destination due to the oil find in Ghana. Welcoming and friendly atmosphere to tourists was indicative of a safe and a secured destination for tourists. The display of globalization showed in the form of ‘glocalization’ in this destination. There is a conflict between land use for agricultural purposes and tourist facilities since the predominant cash crop in this area is oil palm, hence a threat to agricultural sustainability. It is recommended that the security agents should as a matter of urgency put in place the appropriate structures in this tourist destination and farming area for safety.
Abstract
Cytowanie	Imbeah N.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s335.pdf

Autor	Bogdan Klepacki
Tytuł	THE ROLE OF LOGISTIC FOR POLISH ECONOMY DEVELOPMENT
Title
Słowa kluczowe	logistics, transport infrastructure, storage, Logistic Performance Index (LPI)
Key words
Abstrakt	One of the most important sectors currently determining the economic situation of countries, regions, including rural areas and enterprises is logistics. The study presents the directions of the impact of logistics on the economy and changes in equipping Poland with more important elements of the logistics infrastructure, namely transport and storage infrastructure. The place of the logistics sector in the national economy was presented, measured by the share of transport, storage, information and communication, against the background of industry, trade and construction, in the creation of the Net Domestic Product. The logistic competitive position of Poland against the background of neighbouring countries was also determined. It was found that it is high, and logistics can be an important factor in the development of the country. The development of logistics at the Faculty of Economic Sciences at SGGW was also presented.
Abstract
Cytowanie	Klepacki B.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s353.pdf

Autor	Justyna Kaźmierczak, Artur Łabuz
Tytuł	MULTI-LEVEL MARKETING. FEATURES AND CONTROVERSY
Title
Słowa kluczowe	marketing, network of connections, commission system, business model.
Key words
Abstrakt	Multi-Level Marketing is a kind of novelty in the business reality. The greatest popularity gained in Western countries, where it functions as a kind of hybrid method in distribution of the goods with the design of the sales network. It is one of the most secure business models. In Poland the awareness of this type of activity is still small and remains a wide spectrum of scientific research. This situation has led to the creation of this article. The aim of the publication is to highlight the problems of Multi-Level Marketing, an indication of the essence of this phenomenon, and show how far is different than traditional marketing. The article presents the system of functioning of this kind of business, how it works a system of charging commissions and indicated a practical example of this system. Considerations based on literature studies and case studies.
Abstract
Cytowanie	Kaźmierczak J., Łabuz A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2018_n1_s25.pdf

Autor	Oleksii Lyulyov
Tytuł	MACROECONOMIC STABILITY AND SOCIAL PROGRESS IN THE EU MEMBER STATES AND UKRAINE
Title
Słowa kluczowe	economic growth, unemployment, macroeconomic stability, social factors, European Union, Ukraine.
Key words
Abstrakt	The main purpose of the study is the role and influence of social factors on macroeconomic stability. The research is based on the hypothesis that countries with greater macroeconomic stability achieve greater social progress. The integrated index of human capital is proposed as a target for the construction of an appropriate system for monitoring social progress, and in the future – identifying the impact on macroeconomic stability. The main stages of estimating the integral index of human capital are: identification of relevant indicators that will form each of the sub-indices; filtering the selected indicators in the previous stage based on the analysis of the correlation matrix of each of the subindices; normalization of indicators in each of the subindices, calculation of the integral index for each of the subindices, calculation of the final integral index of human capital. The calculations of the integrated capital human capital index for some of the EU countries (Latvia, Lithuania, Poland, Croatia, Romania) and Ukraine for the period 2000–2015 allowed us to conclude that Romania and Ukraine were on a marginal level of social progress, while Lithuania, Poland and Croatia in the range of moderate level. The use of the OLS (the least squares) method to determine the significance of changes in social progress to macroeconomic stability has revealed a positive and statistically significant impact of social progress on macroeconomic stability.
Abstract
Cytowanie	Lyulyov O.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2018_n1_s53.pdf

Autor	Małgorzata Raczkowska, Joanna Wrzesińska-Kowal
Tytuł	Nierówności i ubóstwo ekonomiczne na obszarach wiejskich w Polsce
Title	INEQUALITY AND ECONOMIC POVERTY IN RURAL AREAS OF POLAND
Słowa kluczowe	dochód, nierówności dochodowe, ubóstwo, obszary wiejskie
Key words	income, income inequality, poverty, rural areas
Abstrakt	Celem badań było przedstawienie problemów zagadnienia nierówności i ubóstwa ekonomicznego na obszarach wiejskich w Polsce w latach 2010-2016. Przyjęto hipotezę badawczą zakładającą, iż wysoki poziom nierówności dochodowych prowadzi do wysokiego poziomu ubóstwa relatywnego. Wyniki badań pokazały, iż pomiędzy nierównościami dochodowymi mierzonymi współczynnikiem Giniego a ubóstwem relatywnym na obszarach wiejskich istnieje silna dodatnia zależność. Nie zaobserwowano natomiast żadnego związku pomiędzy zmiennymi dla grupy zawodowej rolników. Można zatem przyjąć, że wzrost nierówności dochodowych na obszarach wiejskich powoduje wzrost ubóstwa relatywnego, ale zależność ta nie dotyczyła ludności, której głównym źródłem utrzymania było gospodarstwo rolne.
Abstract	The aim of the paper was to present the level of disparities and economic poverty in rural areas of Poland in the period 2010-2016. The adopted research assumption was that a high level of income inequality led to a high level of relative poverty. The research was based on the analysis and synthesis of literature and secondary statistical data from the Central Statistical Office. In the theoretical part, the author presented an overview of inequality and poverty definitions. The research part used descriptive statistics and correlation analysis. The obtained results demonstrate that there is a strong positive correlation between income inequality measured using the Gini index and relative poverty in rural areas. No correlation between variables for the professional group of farmers was observed. It can be thus assumed that an increase in income inequality in rural areas leads to an increase in relative poverty, however this correlation does not apply to households, where the main source of income is agriculture.
Cytowanie	Raczkowska M., Wrzesińska-Kowal J. (2018) Nierówności i ubóstwo ekonomiczne na obszarach wiejskich w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 7-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s7.pdf

Autor	Tadeusz Ciupa, Roman Suligowski
Tytuł	Użytkowanie ziemi a stabilność ekologiczna obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego
Title	LAND USE AND ENVIRONMENTAL STABILITY IN RURAL AREAS OF THE ŚWIĘTOKRZYSKIE VOIVODESHIP
Słowa kluczowe	użytkowanie ziemi, wskaźnik stabilności ekologicznej, typologia gmin
Key words	land use, ecological stability indicator, typology of communes
Abstrakt	W artykule przedstawiono wpływ użytkowania ziemi na stabilność ekologiczną obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego. Na podstawie zestawień danych dotyczących 24 form użytkowania ziemi, dostępnych w Banku Danych Lokalnych GUS, obliczono wskaźnik stabilności ekologicznej powierzchni ziemi. W obrębie terenów rolniczych i nierolniczych wyróżniono cechy korzystne i niekorzystne z ekologicznego punktu widzenia. Klasyfikację typologiczną gmin wykonano z zastosowaniem metody hierarchicznej analizy skupień. Wyniki badań wskazują, że obszary wiejskie województwa świętokrzyskiego w obrazie ogólnym charakteryzują się stosunkowo małym wskaźnikiem stabilności ekologicznej, a jednocześnie bardzo dużym zróżnicowaniem przestrzennym. Przeprowadzona wskaźnikowa ocena stabilności ekologicznej terenów wiejskich gmin może być jednym z elementów uwzględnianych przy sporządzaniu różnych dokumentów planistycznych, w tym związanych z gospodarowaniem według zasad zrównoważonego rozwoju.
Abstract	The paper presents the impact of land use on the ecological stability of rural areas in the Świętokrzyskie province. The work is based on the data published by the Local Data Bank regarding 24 types of land use. According to the methodology used for calculating the ecological stability indicator, these types were divided into two groups: agricultural (with positive and negative characteristics) and non-agricultural. Typological classification of communes was done with the use of Hierarchical Cluster Analysis. Research results show that rural areas of the Świętokrzyskie province have generally low ecological stability indicator, but they are characterised by high spatial diversity. The assessment of rural communes based on the ecological stability indicator may thus be one of the elements taken into consideration while drafting various planning documents, including those related to the management built on the sustainable development principles.
Cytowanie	Ciupa T., Suligowski R. (2018) Użytkowanie ziemi a stabilność ekologiczna obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 18-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s18.pdf

Autor	Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska, Wojciech Ziętara
Tytuł	Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej
Title	THE ROLE OF LARGEAGRICULTURAL FARMS IN THE GROWTH OF THE PRODUCTIVITY OF POLISH AGRICULTURE IN THE BACKGROUND OF THE SITUATION IN OTHER SELECTED COUNTRIES OF THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	produktywność pracy w rolnictwie, gospodarstwa rolnicze, struktura gospodarstw
Key words	labor productivity in agriculture, farms, farm structure
Abstrakt	W opracowaniu skoncentrowano się na analizie produktywności pracy w rolnictwie polskim w latach 2005 i 2016 w porównaniu do wybranych krajów UE-15 (grupa 1.) i niektórych krajów, które przystąpiły do UE po 2004 roku (grupa 2.). W grupie 1. uwzględniono Austrię, Belgię, Danię, Holandię i Niemcy, natomiast w grupie 2. Czechy, Słowację, Litwę, Łotwę i Węgry. Przy wyborze krajów do badań kierowano się kryterium położenia w tej samej strefie klimatycznej. W analizie szczególnie uwzględniono rolę gospodarstw dużych, których wielkość przyjęto umownie na poziomie 30 ha UR. Celem badań było określenie wpływu gospodarstw dużych na poziom produktywności pracy w gospodarstwach ogółem oraz określenie możliwości zmniejszenia różnic między produktywnością pracy w polskich dużych gospodarstwach w stosunku do analogicznych gospodarstw w krajach UE-15. Stwierdzono w obydwu grupach krajów spadek liczby gospodarstw i zwiększenie produktywności pracy w rolnictwie ogółem i w badanych klasach gospodarstwach dużych. W krajach grupy 2. tempo wzrostu produktywności pracy było wyższe niż w grupie 1. jednak w niewielkim stopniu zmniejszyły się występujące różnice. Produktywność pracy w rolnictwie krajów grupy 1. była istotnie wyższa niż w grupie 2. Wzrost liczby i udziału gospodarstw dużych w strukturze gospodarstw był dodatnio skorelowany z produktywnością pracy w rolnictwie.
Abstract	The study focuses on the analysis of labor productivity in Polish agriculture in 2005 and 2016 in comparison to selected EU-15 countries (group 1) and some countries that joined the EU after 2004. In group 1, Austria, Belgium, Denmark, the Netherlands and Germany are included, while in group 2 - the Czech Republic, Slovakia, Lithuania, Latvia and Hungary. The analysis particularly considers the role of large farms, the size of which was contractually agreed at 30 ha of UAA. The aim of the study was to determine the impact of large farms on the level of labor productivity in total farms and to determine the possibility of reducing the differences between labor productivity in Polish large farms in relation to analogous farms in EU-15 countries, and determining whether changes occurring in Poland differ from those occurring in large farms in other post-socialist countries. In both groups of countries there was a decrease in the number of farms and an increase in labor productivity in agriculture in general and in surveyed classes in large farms. In the countries of group 2. the rate of labor productivity growth was higher than in group 1. However, it slightly reduced the differences. Labor productivity in agriculture in the countries of Group 1 was significantly higher than in Group 2. The increase in the number and share of large farms in the structure of farms was positively correlated with labor productivity in agriculture.
Cytowanie	Józwiak W., Mirkowska Z., Ziętara W. (2018) Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 32-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s32.pdf

Autor	Mirosława Witkowska-Dąbrowska
Tytuł	Wyposażenie obszarów wiejskich w systemy odprowadzania ścieków na przykładzie gmin powiatu olsztyńskiego
Title	SEWAGE DISCHARGE SYSTEMS IN RURAL AREAS, A CASE STUDY OF THE MUNICIPALITIES IN THE DISTRICT OF OLSZTYN
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, systemy odprowadzania ścieków, przydomowe oczyszczalnie ścieków, kanalizacja, wodociągi
Key words	rural areas, wastewater management systems, home wastewater treatment plants, sewers, waterworks
Abstrakt	W artykule zaprezentowano zmiany stanu wyposażenia obszarów wiejskich powiatu olsztyńskiego ziemskiego w systemy odprowadzania ścieków bytowych, ze szczególnym uwzględnieniem przydomowych oczyszczalni ścieków. Dane pochodziły z zasobów GUS-BDL. Obliczono udział ludności korzystającej z wodociągów i kanalizacji oraz zaprezentowano liczbę komunalnych oczyszczalni ścieków. Dane dotyczące przydomowych oczyszczalni ścieków i zbiorników bezodpływowych przeanalizowano na 1000 mieszkańców oraz na 100 km2 powierzchni. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że wyposażenie w systemy odprowadzania ścieków rośnie. Szczególnie korzystnie rośnie liczba przydomowych oczyszczalni ścieków i nie spada liczba bezodpływowych zbiorników. Jest to wynikiem rosnącej liczby gospodarstw domowych i mieszkańców zwłaszcza w gminach otaczających Olsztyn.
Abstract	The purpose of the study was to evaluate, in a local approach, the state of supply of rural areas in a rural district with household wastewater management systems, with the focus on home wastewater treatment plants. The study covered the rural areas of the district of Olsztyn. The data, which were acquired from the Bank of Local Data, were processed through basic mathematical transformations and statistical measures. The structure and intensity indices were calculated per 1,000 residents. Large differences were found in the access to linear infrastructure and to individual systems of wastewater discharge. The results showed a constant increase in the number of home wastewater treatment plants and septic tanks due to the constant influx of people to villages lying around the town of Olsztyn. In contrast to studies conducted on a regional scale, no decrease in the number of septic tanks was observed correlated with the growing number of home wastewater treatment plants. A possible reason can be the specific environmental conditions and protection of inland waters, which limit possible locations of home wastewater treatment plants.
Cytowanie	Witkowska-Dąbrowska M. (2018) Wyposażenie obszarów wiejskich w systemy odprowadzania ścieków na przykładzie gmin powiatu olsztyńskiego .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 58-67
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s58.pdf

Autor	Tomasz Tekień
Tytuł	Implementacja procedury analitycznej hierarchizacji (AHP) do określenia rankingu pilności scaleń gruntów rolnych na przykładzie gminy Jasionówka
Title	IMPLEMENTATION OF THE ANALYTIC HIERARCHY PROCESS (AHP) FOR DEFINING THE RANKING OF URGENCY OF LAND CONSOLIDATION BASED ON THE JASIONÓWKA COMMUNE
Słowa kluczowe	scalenie gruntów, rolnictwo, AHP
Key words	land consolidation, agriculture, AHP
Abstrakt	Artykuł podejmuje problem merytorycznego wsparcia w procesie zapobieżenia powstawaniu wadliwej struktury obszarowej gospodarstw rolnych. Zachodzące w ciągu dziesięcioleci zmiany struktury obszarowej i własnościowej gruntów użytkowanych rolniczo, spowodowały ich nadmierne rozdrobnienie, które utrudnia prawidłowe i wydajne gospodarowanie. Na przykładzie gminy Jasionówka (woj. podlaskie, powiat moniecki), zaproponowano wykorzystanie procedury analitycznej hierarchizacji (AHP) jako możliwości ustalenia kolejności przeprowadzenia scaleń w poszczególnych obrębach ewidencyjnych badanej gminy. Pozwala to na racjonalne wykorzystanie ograniczonych środków finansowych przy realizacji kosztownych prac scalenia i wymiany gruntów.
Abstract	The paper examines the issue of scientific support to prevent the faulty structures of farms under the consolidation process. Taking place over decades, changes in the structure and ownership of land utilized for agricultural purposes, resulted in excessive disaggregation, which obstructs proper and efficient management. The author, using an example of the Jasionówka commune (province Podlaskie, district Monki), proposes the use of analytic hierarchy process (AHP) as an opportunity to determine the proper order to carry out consolidation in the respective cadastral district. This allows for a rational use of limited financial resources when carrying out costly consolidation and an exchange of agricultural plots. The analysis was performed taking into account the relevant factors characterizing the area.
Cytowanie	Tekień T. (2018) Implementacja procedury analitycznej hierarchizacji (AHP) do określenia rankingu pilności scaleń gruntów rolnych na przykładzie gminy Jasionówka .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 68-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s68.pdf

Autor	Alicja Stolarska
Tytuł	Zmiany dochodów indywidualnych gospodarstw rolnych z dzierżawy ziemi użytkowanej rolniczo w Polsce w latach 2005-2016
Title	CHANGES OF INDIVIDUAL FARMS INCOME OF THE AGRICULTURAL GROUND LEASE IN POLAND IN THE YEARS 2005-2016
Słowa kluczowe	dochód, ziemia rolnicza, rynek prywatny, dzierżawa, zmiany
Key words	income, agricultural land, lease, changes
Abstrakt	W ostatnich latach w Polsce rosną ceny ziemi rolniczej, a maleje jej podaż na rynku prywatnym. Sprzyja to rozwojowi zjawiska dzierżawy, która w wielu krajach europejskich jest podstawą prowadzenia działalności rolniczej. Celem opracowania jest charakterystyka dochodów otrzymywanych przez gospodarstwa indywidualne w Polsce z dzierżawy ziemi użytkowanej rolniczo i zmian dochodów w latach 2005-2016. Podstawę analiz stanowiły jednostkowe dane empiryczne, dane z badań sondażowych przeprowadzanych corocznie przez GUS, a ich uzupełnieniem były dane IERiGŻ-PIB, ANR (obecnie KOWR) i opracowania wtórne GUS. W wyniku badań stwierdzono, że dochody z dzierżaw prywatnych uległy podwojeniu w latach 2005-2016 i stanowiły ważny składnik dochodów korzystających z nich rodzin, ale z deklaracji badanych wynika, że miały one niewielką skalę (przeciętnie 0,3% gospodarstw indywidualnych). Grunty rolne były wydzierżawiane przez małe gospodarstwa, których głównym źródłem utrzymania była praca najemna, czasem za granicą, a kierownicy byli starsi niż przeciętnie. Często sytuacja rodzinna była nieuregulowana (np. starszy rodzic z dorosłym, ale jeszcze samotnym dzieckiem, które jeszcze ostatecznie nie zdecydowało o swej przeszłości), a okresowe wydzierżawienie gruntów pozwalało na podjęcie decyzji o ewentualnej sprzedaży gospodarstwa w późniejszym czasie.
Abstract	In last years, the prices of agricultural land in Poland have been rising, and the supply on the private market is decreasing. This favors the development of the lease phenomenon, which in many European countries is the basis for conducting agricultural activity.The purpose of the article was to characterize the income received by individual farms in Poland, from the lease of agriculture land and their changes in the years 2005-2016. The analysis was based of polls unitary empirical data, carried out annually by the Central Statistical Office, and supplemented by data of Institute of Agricultural Economics (IERiGŻ-PIB), Agricultural Property Agency (currently KOWR) and secondary studies of the Central Statistical Office. As a result of the research, it was found that revenues from private leases doubled in 2005-2016 and constitute an important component of revenues for families using them, but the respondents’ declarations show that they are small (on average 0.3% of individual farms). This is small farms, whose main source of income is wage labor, sometimes abroad, and managers are older than average. Often the family situation is unregulated (eg. an elderly parent with an adult but has not yet decided his past), and a periodic land lease allows for a decision on the possible sale of the farm at a later time.
Cytowanie	Stolarska A. (2018) Zmiany dochodów indywidualnych gospodarstw rolnych z dzierżawy ziemi użytkowanej rolniczo w Polsce w latach 2005-2016 .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 92-100
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s92.pdf

Autor	Sylwester Kozak
Tytuł	Czy niskie stopy procentowe zmniejszają udział dochodów odsetkowych w bankach spółdzielczych w Polsce?
Title	Do low interest rates reduce the share of interest income of cooperative banks in Poland?
Słowa kluczowe	pośrednictwo finansowe, bank, stopy procentowe
Key words	financial intermediation, bank, interest rates
Abstrakt	Niekonwencjonalna polityka monetarna prowadzona przez banki centralne po światowym kryzysie finansowym doprowadziła do pojawienia się zerowych, a nawet ujemnych stóp procentowych. Na podstawie danych z Europejskiego Banku Centralnego, Narodowego Banku Polskiego i Komisji Nadzoru Finansowego za lata 2009–2017 zauważono, że wieloletnie utrzymywanie ultraniskich stóp procentowych przyczynia się do obniżenia marży odsetkowej netto i udziału dochodów odsetkowych w dochodach działalności bankowej w krajach strefy euro. W Polsce i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej nastąpił proces odwrotny. Niższe stopy procentowe sprzyjały zwiększeniu akcji kredytowej i udziału wyniku odsetkowego. Duże banki spółdzielcze rozszerzając obszar działalności na duże aglomeracje miejskie, realizowały strategię podobną do sektora banków komercyjnych. Małe banki spółdzielcze mając ograniczone możliwości zwiększania akcji kredytowej, znacznie wolniej zwiększały udział zarówno dochodów odsetkowych, jak i nieodsetkowych. Wyniki wskazują, że dla dochodów odsetkowych dochody nieodsetkowe w dużych bankach spółdzielczych są komplementarne, a w małych są substytucyjne i stanowią narzędzie do ich dywersyfikacji.
Abstract	The unconventional monetary policy pursued by central banks after the global financial crisis led to the appearance of zero or even negative interest rates. Based on data from the European Central Bank, the Narodowy Bank Polski and the Komisja Nadzoru Finansowego (Polish Financial Supervision Authority) of for the years 2009–2017, it was noticed that the long-term maintenance of ultra-low interest rates contributes to lowering the net interest margin and the share of interest income in the income from banking operations in the euro area countries. There was an opposite process in Poland and other Central and Eastern European countries. Lower interest rates were conducive to increasing lending and increasing the share of net interest income. Large cooperative banks, extending the area of activity to large urban agglomerations pursued a strategy similar to that of commercial banks. Small cooperative banks with limited possibilities of increasing lending increased their share of both interest and non-interest income in much slower pace. The results indicate that for interest income, the non-interest income in large cooperative banks are of complementary character, and in small banks – of substitutive character and are a tool for their income diversification.
Cytowanie	Kozak S. (2018) Czy niskie stopy procentowe zmniejszają udział dochodów odsetkowych w bankach spółdzielczych w Polsce?.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 5-15
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s5.pdf

Autor	Renata Marks-Bielska
Tytuł	Znaczenia ziemi rolniczej w kształtowaniu struktury społecznej polskiej wsi
Title	The importance of agricultural land in the shaping of the social structure of Polish village
Słowa kluczowe	struktura społeczna, ziemia rolnicza, wieś, rolnik
Key words	social structure, agricultural land, village, farmer
Abstrakt	Celem pracy było wskazanie ewolucji znaczenia ziemi w kształtowaniu struktury społecznej. Analizy zagadnienia dokonano na podstawie wybranych pozycji krajowej literatury przedmiotu. Zakres czasowy dotyczy lat 1944–2016. Ziemia pełni ważną funkcję w kształtowaniu struktury społecznej polskiej wsi. Wielkość gospodarstwa była dawniej podstawowym kryterium statusu społecznego na wsi i wśród rolników. Obecnie o miejscu w strukturze społecznej polskiej wsi w wysokim stopniu decyduje również obszar użytkowanej ziemi (w formie własności lub dzierżawy). Zmienia się sytuacja użytkowników ziemi rolniczej. Są nimi bowiem nie tylko osoby identyfi kujące się z zawodem rolnika. W składzie struktury społecznej polskiej wsi znajduje się coraz więcej osób, które w świetle prawa są rolnikami (posiadają wymagany areał gruntów rolnych), ale wieś jest dla nich tylko miejscem zamieszkania. Następną grupę tworzą tzw. nieobecni właściciele, których z wsią łączy posiadanie gruntów rolnych, które traktują często jako lokatę kapitału (wzrost cen gruntów i możliwość otrzymywania dopłat ze środków Unii Europejskiej i z budżetu krajowego). W wyniku transformacji ustrojowej swoje usytuowanie w strukturze społecznej wsi znaleźli także dzierżawcy i nabywcy ziemi przejętej do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa po byłych państwowych gospodarstwach rolnych.
Abstract	The aim of the study was to identify the importance of the evolution of land resources in shaping the social structure. The analysis was based on selected references from the Polish literature on the subject. The time range covers the years 1944–2016. Land plays an important role in shaping the social structure of the Polish countryside. The size of a farm used to be the primary criterion for social status in the countryside and among farmers. Currently, a position in the social structure of the Polish rural communities is highly determined by the area of farmed land (owned or leased). The situation of agricultural land users is changing. These are not only people who identify themselves with the profession of a farmer. The social structure composition in the Polish countryside comprises more and more people who are farmers in the light of law (they have the required acreage of agricultural land) but they do not reside in the countryside. Another group consists of so-called absent owners, who are connected with a village by possessing in it some agricultural land, but it is often treated as an investment (an increase in land prices and the possibility of receiving subsidies from the European Union and from the national budget). As a result of Poland’s political transformation, the social structure of rural communities now also comprises leases and buyers of land acquired by the Agricultural Property of the Treasury from former state farms.
Cytowanie	Marks-Bielska R. (2018) Znaczenia ziemi rolniczej w kształtowaniu struktury społecznej polskiej wsi.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 29-41
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s29.pdf

Autor	Roman Kisiel, Wiesława Lizińska, Olga Senyszyn
Tytuł	Regulacje obrotu ziemią rolniczą w opinii rolników
Title	Agricultural land market regulations in the opinion of farmers
Słowa kluczowe	interwencja państwa, regulacje prawne, rynek ziemi rolniczej
Key words	state intervention, law regulations, agricultural land market
Abstrakt	Celem artykułu była diagnoza świadomości rolników odnośnie wprowadzonych zmian i relatywnie największych utrudnień spowodowanych regulacjami w ramach ustawy z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw [Dz.U. 2016, poz. 585]. W artykule zwrócono również uwagę na kwestię znaczenia dzierżawy ziemi z ZWRSP. Do realizacji wymienionych celów wykorzystano wyniki badań bezpośrednich przeprowadzonych w II połowie 2016 r. wśród 143 rolników powiatu elbląskiego (województwo warmińsko-mazurskie). W zdecydowanej większości (83,8%) dla rolników, którzy dzierżawią grunty z ZWRSP, ma ona istotne znaczenie. Potwierdzają oni opieranie funkcjonowania gospodarstwa na tej formie użytkowania gruntów. Istotniejsze jest jednak dla nich kupno takich gruntów (51,8% rolników) niż dzierżawa. Największym utrudnieniem w obrocie ziemią (53,1%) może być konieczność spełnienia licznym warunków przy nabywaniu nieruchomości oraz zakaz zbywania nieruchomości przez 10 lat od dnia jej nabycia. Rolnicy w większości (58,7%) potwierdzili skuteczność wprowadzonych regulacji w ograniczaniu spekulacyjnego obrotu ziemią rolniczą.
Abstract	The purpose of the paper was to diagnose farmers’ awareness of the changes introduced and the relatively greatest difficulties caused by regulations under the Act of 14 April 2016 on suspending the sale of agricultural property of the State Treasury and amending certain acts [Journal of Laws 2016, item 585]. The article also draws attention to the issue of the importance of land lease from the Agricultural Property Stock of the State Treasury. Implementation of the above objectives were based on the results of direct research carried out in the second half of 2016 among 143 farmers in the Elbląski poviat (Warmińsko-Mazurskie Voivodeship). In the vast majority (83.8%) for farmers who lease land from the Agricultural Property Stock of the State Treasury, it is significant. They confirm the operation of the holding on this form of land use. However, it is more important for them to buy such land (51.8% of farmers) than lease. The biggest obstacle in the turnover of land (53.1%) may be the need to meet a number of conditions when purchasing real estate and prohibit the sale of real estate for a period of 10 years from the date of its acquisition. Most farmers (58.7%) confirmed the effectiveness of the introduced regulations in limiting speculative trade in agricultural land.
Cytowanie	Kisiel R., Lizińska W., Senyszyn O. (2018) Regulacje obrotu ziemią rolniczą w opinii rolników.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 43-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s43.pdf