Wyniki wyszukiwania

Autor	Stanisław Harasimowicz, Jarosław Janus, Barbara Ostrągowska
Tytuł	Optymalizacja rozmieszczenia gruntów gospodarstw we wsi wykorzystująca podział jej obszaru na paski elementarne
Title	Optimizing the layout of farmland in a village with the use of elementary village area sectionalization
Słowa kluczowe	macierz odległości, optymalizacja przydziału działek
Key words	matrix distance, optimization of parcels being allocated
Abstrakt	Opracowany model optymalizacji rozmieszczenia gruntów gospodarstw wymaga podziału wsi na niewielkie paski elementarne wydzielane w kompleksach projektowania działek wzdłuż ustalonego kierunku ich projektowania. Daje to możliwość stosunkowo dokładnego opisu położenia gruntów względem siedlisk oraz pozwala na kształtowanie rozłogów działek przez łączenie sąsiednich pasków elementarnych przydzielanych określonemu gospodarstwu. Efektem optymalizacji jest taki przydział pasków elementarnych do gospodarstw, który minimalizuje ich odległość do siedlisk. Podstawowe procedury dotyczące budowy modelu i jego rozwiązania zostały zautomatyzowane przy pomocy programów komputerowych, co umożliwia praktyczne stosowanie opracowanej metody.
Abstract	The developed model of optimizing the layout of farmland involves the sectionalization of the area into small elementary sections. These sections are marked off within the complexes of plots under the design project and along the fixed direction of designing those plots. With this specific model, it is possible to relatively accurately describe the layout of plots in relation to farm sites and to shape plains of plots by connecting the neighboring elementary sections assigned to a given farm. Based on this type of optimization, the elementary sections are assigned to farms in such a way that the distances between the farms and their sites are minimized. The basic procedures relating to the construction of the optimization model, as well as its solutions have been automated using computer software, and, owing to this fact, it is possible to practically apply the method developed.
Cytowanie	Harasimowicz S., Janus J., Ostrągowska B. (2009) Optymalizacja rozmieszczenia gruntów gospodarstw we wsi wykorzystująca podział jej obszaru na paski elementarne.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 77-87
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s77.pdf

Autor	Anna Grontkowska
Tytuł	Znaczenie dopłat (w kreowaniu dochodu) w gospodarstwach najsilniejszych ekonomicznie w Polsce w ujęciu regionalnym
Title	Role of the cap payments in gains creation in the group of economically biggest farms
Słowa kluczowe	gospodarstwa duże, regiony, dopłaty
Key words	large farms, regions, direct payments
Abstrakt	Przedstawiono zróżnicowanie przestrzenne zmiany liczby oraz powierzchni użytkowanej przez gospodarstwa o powierzchni 50 ha i więcej w latach 2002-2007 w podziale na grupę od 50 do 100 ha oraz 100 ha i więcej w Polsce. Procentowy udział liczby gospodarstw największych obszarowo jest niewielki i systematycznie zwiększa się, natomiast udział powierzchni użytków rolnych tych gospodarstw nieznacznie zmniejsza się. Gospodarstwa wielkoobszarowe są głównie zlokalizowane w regionie Mazur, Pomorza, Wielkopolski oraz Dolnego śląska. Gospodarstwa zaliczane do najsilniejszych ekonomicznie, czyli o wielko .ci ekonomicznej 100 ESU i więcej, wykazywały wyraźnie zróżnicowanie przestrzenne w zakresie kwoty uzyskanych dopłat zarówno na jednostkę siły ekonomicznej, zasobów i nakładów pracy, a także uzyskaną jednostkę dochodu z gospodarstwa rolniczego, natomiast struktura uzyskiwanych dopłat w poszczególnych regionach była podobna.
Abstract	The paper aims to analyze changes that took place in number of the biggest sized farms in Poland (over 50 ha) and acreage utilized by this group of farms . It shows that share of the biggest farms in total number of farms continuously increase, and in the same time share of land utilized by this group slightly decreased. In Poland the large scale farms are concentrated mainly in provinces of Mazury, Pomerania, Lower Silesia and Wielkopolska. Within the group of the economically biggest farms (with economic power 100 ESU and more) the regional diversity of the amount of subsidies received could be also observed. The structure of subsidies was similar in all regions, but the amount of subsidies per one hectare, one work unit or one zloty of profit were significantly different. Higher influence of subsidies on functioning of farms was in West Pomerania region.
Cytowanie	Grontkowska A. (2009) Znaczenie dopłat (w kreowaniu dochodu) w gospodarstwach najsilniejszych ekonomicznie w Polsce w ujęciu regionalnym.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 163-173
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s163.pdf

Autor	Paweł Kasztelan
Tytuł	Substytucja czynników produkcji w wielkoobszarowych przedsiębiorstwach rolniczych
Title	Substitution of production factors in the large scale agricultural companies
Słowa kluczowe	czynniki produkcji, substytucja czynników, wielkoobszarowe przedsiębiorstwa rolnicze
Key words	production factors, substitution, large scale agricultural companies
Abstrakt	W opracowaniu zaprezentowano zmiany w zakresie wyposażenia wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolniczych w podstawowe czynniki produkcji oraz zagadnienia związane z ich substytucją. Największe zmiany zaobserwowano w zakresie substytucji pracy kapitałem, które wyrażały się przede wszystkim wzrostem technicznego uzbrojenia pracy. Procesom, tym towarzyszył wzrost produkcji, który umożliwił popraw ę uzyskiwanych wyników w zakresie produktywności ziemi i pracy.
Abstract	Article presents changes in the basic production assets in the large scale agricultural companies and its substitution. The most significant changes were observed in the level of capital invested in the fixed assets, which has been systematically increased. At the same time when the labor endowments decreased, its costs started to rise. An increase in the technical labor equipment was accompanied by the labor efficiency and capital productivity enlargement. Land endowments remained at the same level
Cytowanie	Kasztelan P. (2009) Substytucja czynników produkcji w wielkoobszarowych przedsiębiorstwach rolniczych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 174-181
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s174.pdf

Autor	Jarosław Mikołajczyk
Tytuł	Nakłady inwestycyjne w gospodarstwach indywidualnych według wielkości ekonomicznej w świetle polskiego FADN
Title	Investment outlays on private farms according to economic value in view of polish FADN system
Słowa kluczowe	FADN, gospodarstwa indywidualne, inwestycje
Key words	FADN, private farms, investments
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy i oceny wydatków inwestycyjnych według wielkości ekonomicznej realizowanych w gospodarstwach rolnych uczestniczących w Polskim FADN. Poziom wydatków inwestycyjnych oraz stopa inwestycji zależy od wysoko .ci dochodów uzyskiwanych przez gospodarstwa. Dodatnie wartości inwestycji netto miały miejsce dopiero po uzyskaniu dochodu z gospodarstwa rolnego w przeliczeniu na 1 pełnozatrudnionego rodzinnej siły roboczej (FWU) na poziomie średniego krajowego wynagrodzenia netto w gospodarce narodowej. Wydatki inwestycyjne umożliwiające rozwój gospodarstw notowano w gospodarstwach o wielkości ekonomicznej wynoszącej co najmniej 16 jednostek ESU, za. w gospodarstwach słabych ekonomicznie, tj. o wielkości do 8 ESU, następowała dekapitalizacja majątku produkcyjnego. Wyższą stopą inwestycji charakteryzowały się gospodarstwa zakwalifikowane do wyższych klas wielkości ekonomicznej (średnio-duże, duże i bardzo duże). Na niższym poziomie stopa inwestycji utrzymywała się w gospodarstwach małych i bardzo małych ekonomicznie.
Abstract	The paper presents an analysis and assessment of investment expenditure according to the economic value, realized in agricultural holdings participating in Polish FADN system. The analysis revealed a dependence of the level of investment expenditure and investment rate on the amount of income generated by the farms. Positive values of net investments were registered only when income from the farm obtained per 1 fully working unit of the family labor force (FWU) reached the level of an average net wages and salary in the national economy in Poland. Investment results on the level allowing for the farm development were maintained by subjects of an economic value of at least 16ESU. On economically weak farms, i.e. below 8ESU value decapitalization of production assets occurred . Higher investment rate was noted on farms classified to higher economic value classes (medium-big and large). Investment rate remained on the lower level on small farms and in economically very small holdings.
Cytowanie	Mikołajczyk J. (2009) Nakłady inwestycyjne w gospodarstwach indywidualnych według wielkości ekonomicznej w świetle polskiego FADN.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 182-190
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s182.pdf

Autor	Adam Marcysiak, Agata Marcysiak
Tytuł	Zakres zróżnicowania wyników produkcyjnych i ekonomicznych gospodarstw o różnym typie produkcji
Title	Differentiation of output and economic results of farms conducting different types of production
Słowa kluczowe	typ rolniczy, produktywność, dochodowość
Key words	agricultural type, productivity, profitability
Abstrakt	Typ rolniczy stanowi jedno z kryteriów używanych dla charakteryzowania gospodarstwa rolnego w UE. Jest on określany na podstawie udziału poszczególnych działalności w tworzeniu ogólnej wartości standardowej nadwyżki bezpośredniej (SGM . Standard Gross Margin) gospodarstwa. Celem opracowania jest ukazanie zakresu zróżnicowania wyników produkcyjnych i ekonomicznych gospodarstw o różnym typie produkcji. Do oceny efektywności gospodarowania w poszczególnych typach gospodarstw posłużono się produktywnością i dochodowością ziemi, pracy i kapitału.
Abstract	An agricultural type constitutes one of criteria used to characterize the agricultural farm in the EU. It is determined on the basis of the share of individual activities in contributing to the total value of a farm’s Standard Gross Margin (SGM). The purpose of this study is the attempt to show Differentiation of output and economic results of farms conducting different types of production. Land, labor and capital productivity and profitability were utilized to assess management effectiveness at individual types of farms. The range of differentiation the productive and economic results farms at differentiating types of production
Cytowanie	Marcysiak A., Marcysiak A. (2009) Zakres zróżnicowania wyników produkcyjnych i ekonomicznych gospodarstw o różnym typie produkcji.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 202-208
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s202.pdf

Autor	Roman Sass
Tytuł	Polskie gospodarstwa mleczne na tle państw członkowskich UE-15
Title	Polish milk farms against a background of member states UE-15
Słowa kluczowe	gospodarstwa mleczne, wielkość ekonomiczna, dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego, koszty produkcji, intensywność produkcji, inwestycje netto
Key words	milk farms, economic size, income from a family farm, costs of production, intensity of production, net investments
Abstrakt	W pracy analizowano dochody polskich gospodarstw mlecznych o wielkości ekonomicznej 8?16 ESU, 16?40 ESU, 40?100 ESU za lata 2004-2006 na tle gospodarstw UE-15. Znacznie niższe koszty produkcji w Polsce świadczą o dużej konkurencyjno .ci gospodarstw nastawionych na produkcję mleka, a ponadto polskie gospodarstwa mleczne charakteryzują się większymi możliwościami rozwojowymi, co przejawia się zdecydowanie wyższym poziomem realizowanych inwestycji netto oraz wyższymi wskaźnikami odtworzenia i przyrostu środków trwałych.
Abstract	The problem of incomes of Polish farms against a background of UE-15 farms has been analyzed in the study. Deliberations concern farms of the economic size 8-16, 16-40 and 40-100 ESU for the years 2004-2006. The volume of incomes from a farm and differentiation of the income situation in individual EU Member States were analyzed. Moreover, the costs of production, intensity of production and the level of investments were analyzed. The conducted studies made it possible to form the conclusions concerning the income situation of farms in Poland in comparison with the states of the longest seniority in EU. The predominance of Polish farms over the EU-15 farms results mainly from the lower costs of production. Considerably lower costs of production in Poland prove high competitiveness of farms predisposed towards milk production. Moreover, from the conducted studies it results, that milk farms in Poland are characterized by bigger development opportunities, what is shown in decisively higher level of realized net investments and higher rates of reconstruction and increment of fixed assets. However, one should take into account the fact of limitations resulting from the conducted analyses, as three years is a too short period of time to come to too far reaching conclusions, moreover in the years 2004-2006 there were in Poland good economic conditions for milk producers.
Cytowanie	Sass R. (2009) Polskie gospodarstwa mleczne na tle państw członkowskich UE-15.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 209-224
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s209.pdf

Autor	Edyta Spaltabaka
Tytuł	Ekonomiczne aspekty alternatywnych kierunków chowu zachowawczych ras bydła na przykładzie bydła polskiego czerwonego
Title	Economic aspects of alternative ways of protective cattle rearing illustrated with polish red
Słowa kluczowe	zachowawcze rasy bydła, ochrona rodzimych ras bydła, dochód z gospodarstwa, przychody i koszty
Key words	protected cattle breeds, protection of indigenous cattle breeds, farm profit, incomes and costs
Abstrakt	W Polsce ochroną objęte są cztery rasy bydła: polska czerwona, białogrzbieta, polska czarno-biała i polska czerwono-biała. Pomimo, iż wszystkie te rasy charakteryzuj ą się kombinowanym typem użytkowym utrzymywane są w celu produkcji mleka. Kierunek mięsny został przez rolników zapomniany, a jest to niewykorzystany potencjał i szansa na dalsze spopularyzowanie tych ras. Z przeprowadzonych badań wynika jednak, iż chów mamkowy nie jest ekonomicznie uzasadnioną alternatywą dla kierunku mlecznego i pozwala na uzyskanie znacznie niższego dochodu z gospodarstwa. Wiele jego form jest nieopłacalnych.
Abstract	There are four protected cattle breeds in Poland: Polish Red, białogrzbieta, Polish Black-White and Polish Red-White. Although all of these breeds can be reared as a dairy or beef cattle, they are reared in order to milk production. The other way of rearing (as a beef cattle) has been forgotten by farmers, however, this is an unexploited potential and opportunity for further popularization of these breeds. The study shows that rearing system named as suckling cows is not economically reasonable alternative to the milk production and there is a possibility to get much lower farm income. Many of its forms is unprofitable.
Cytowanie	Spaltabaka E. (2009) Ekonomiczne aspekty alternatywnych kierunków chowu zachowawczych ras bydła na przykładzie bydła polskiego czerwonego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 244-255
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s244.pdf

Autor	Andrzej Radwan, Aleksander Wadoń
Tytuł	Usługi mechanizacyjne w gospodarstwach rodzinnych w Polsce . aspekty ekonomiczne i organizacyjne
Title	Mechanization services on family farms in Poland . economic and organizational aspects
Słowa kluczowe	gospodarstwa rodzinne, usługi mechnizacyjne, struktura usług
Key words	family farms, mechanization services, service structure
Abstrakt	Opracowanie zawiera analizę wielkości i struktury nabywanych usług mechanizacyjnych przez gospodarstwa rodzinne położone w czterech różniących się warunkami społeczno-ekonomicznymi regionach kraju. Materiał empiryczny pochodzi z badań przeprowadzonych na reprezentatywnej grupie 555 gospodarstw. Określono czynniki wpływające na zróżnicowany popyt na usługi w zależności od obszaru gospodarstw, wyposażenia w ciągniki i maszyny rolnicze oraz poziomu rozwoju techniczno-ekonomicznego rolnictwa. Praca zawiera także analizę struktury podmiotowej usług . najmu prywatnego, pomocy sąsiedzkiej i usług świadczonych przez jednostki kółek rolniczych. Analiza wykazała zróżnicowanie w poziomie nabywanych usług mechanizacyjnych i w jej strukturze, warunkowane poziomem rozwoju rolnictwa i wzajemnymi relacjami czynników wytwórczych.
Abstract	The paper presents an analysis of the scale and structure of mechanization services purchased by family farms situated in four regions of Poland differing with their socio-economic conditions. The basis for the article were the results of empirical research conducted on a representative group of 555 farms. Determined were the factors affecting the diversified demand for services depending on the farm area, the numbers of tractors and farm machinery and technical economic level of agriculture. The work contains also an analysis of subject structure of services . private hire, neighborly help and services provided by the agricultural circle units. The analysis revealed diversification of the level of purchased mechanization services and in its structure conditioned by the level of agriculture development and interrelations of production factors.
Cytowanie	Radwan A., Wadoń A. (2009) Usługi mechanizacyjne w gospodarstwach rodzinnych w Polsce . aspekty ekonomiczne i organizacyjne.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 256-264
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s256.pdf

Autor	Tomasz Rokicki
Tytuł	Przemiany w gospodarstwach owczarskich w Polsce
Title	The changes in sheep farms in Poland
Słowa kluczowe	pogłowie owiec, gospodarstwa owczarskie
Key words	sheep population, sheep farms
Abstrakt	Wielkość pogłowia owiec zależy od polityki rolnej prowadzonej w zakresie produkcji owczarskiej. W okresach sprzyjających następował wzrost liczebności owiec. W szczególności taka sytuacja miała miejsce do 1986 r. Później produkty uzyskiwane z owiec straciły na ważności, nastąpił spadek pogłowia, z którym wiązały się zmiany w liczbie gospodarstw zajmujących się produkcją owczarską. Udział owiec utrzymywanych w sektorze prywatnym, w tym w gospodarstwach indywidualnych wzrósł do ponad 90%. Zmniejszeniu ulegało wsparcie krajowe dla gospodarstw, co powodowało spadek opłacalno .ci i mniejsze zainteresowanie produkcją owczarską. Na rynku pozostały gospodarstwa produkujące mięso jagnięce. Dla tych przedsiębiorstw bardzo ważne wydaje się stworzenie krajowego rynku mięsa jagnięcego.
Abstract	In the paper changes in sheep farms in Poland was presented. The research data used in the article were taken from GUS, IERiGŻ-PIB and farms in region Podlasie. Agricultural policy influence on sheep population and number of sheep farms. In 1986 year were around 5 million sheep. Economic situation on sheep producer were very good. Crisis has caused decrease price and demand of wool in Poland. Sheep population has decreased in 2001 year to 331 thousands. In XXI century in private sector were over 90% sheep population. The big influence of sheep farms have got profitability. Sheep meat promotion in Poland can cause growth economic results and number of sheep farms in Poland.
Cytowanie	Rokicki T. (2009) Przemiany w gospodarstwach owczarskich w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 265-272
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s265.pdf

Autor	Tomasz Czekaj, Wojciech Józwiak
Tytuł	Bariery wzrostu i rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych w makroregionach Polski
Title	Barriers of farms growth and development in Polish macroregions
Słowa kluczowe	indywidualne gospodarstwo rolne, funkcja produkcji
Key words	individual farm, production function
Abstrakt	Celem artykułu jest identyfikacja barier wzrostu i rozwoju gospodarstw rolnych w czterech makroregionach Polski. Wykorzystano w nim wyniki analiz dochodowości materialnych czynników produkcji dokonanych za pomocą analizy funkcji produkcji gospodarstw indywidualnych prowadzących rachunkowość w systemie Polski FADN w 2006 r. Ustalono krańcowe dochodowości trzech czynników produkcji: pracy, ziemi i kapitału. Następnie odniesiono je do jednostkowych kosztów nakładów tych czynników ustalając opłacalność ich zwiększania w gospodarstwach (krańcowe rentowności nakładów poszczególnych czynników produkcji). Brak opłacalności uznano za główną barierę ograniczającą możliwość wzrostu i rozwoju gospodarstw rolnych. Stwierdzono m.in. zróżnicowanie (zarówno regionalne, jak i względem wielkości ekonomicznej gospodarstw) opłacalności zwiększania nakładów pracy i ziemi oraz brak zróżnicowania krańcowej rentowności nakładów kapitału.
Abstract	The aim of the paper is to evaluate farms growth and development barriers in four of the FADN regions of Poland. Results from analyses of profitability of material factors of production accomplished by production function analysis of individual farms conducting their accounting within the Polish FADN in the year 2006. Marginal incomes of three factors of production: labor, land and capital have been assessed. Then these marginal incomes were compare with unit costs of inputs of these factors setting their profitabilities of increasing each input (marginal profitabilities of each factors of production). Lack of profitabilities were assumed to be main barriers preventing possibilities of growth and development of farms. It was found out inter alia, that there was diversity (both regional and in terms of economic size of farms) of profitability of increasing labor and land inputs and absence of marginal profitability of capital input
Cytowanie	Czekaj T., Józwiak W. (2009) Bariery wzrostu i rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych w makroregionach Polski .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 29-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s29.pdf

Autor	Janusz Heller
Tytuł	Interwencjonizm państwowy w kształtowaniu międzyregionalnych dysproporcji w rozwoju gospodarczym obszarów wiejskich w Polsce
Title	State’s interventionism in forming of the interregional disproportions in economic development of rural areas in Poland
Słowa kluczowe	interwencja gospodarcza, region, obszary wiejskie
Key words	economical intervention, region, rural areas
Abstrakt	Program SAPARD i jego regionalny podział jest klasyczną formą bezpośredniej interwencji państwa w sferze rolnictwa i obszarów wiejskich. Zaprezentowane wyniki badań nie potwierdzają tezy o wyrównawczych funkcjach tej interwencji wobec regionalnego zróżnicowania rozwoju gospodarczego rolnictwa i obszarów wiejskich. Przydział środków finansowych z Programu SAPARD do poszczególnych województw zdominowała koncepcja zbliżenia relacji pomiędzy oferowaną pomocą a potencjalnym popytem. W ten sposób z bezpośredniej interwencji państwa wyeliminowano funkcję łagodzenia regionalnych różnic w rozwoju wsi i rolnictwa.
Abstract	The SAPARD programme and its regional distribution is a classic form of a direct state’s intervention in the sector of agriculture and rural areas. Results of the presented research do not confirm the hypothesis that this intervention had an equalizing effect on the regional disproportions in economic disproportions in agriculture and rural areas. The distribution of financial means of the SAPARD programme to certain regions was dominated by the conception of bringing closer the offered aid and the potential demand. This way, the function of equalizing the regional disproportions in agricultural development was eliminated from the state’s direct intervention
Cytowanie	Heller J. (2009) Interwencjonizm państwowy w kształtowaniu międzyregionalnych dysproporcji w rozwoju gospodarczym obszarów wiejskich w Polsce .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 59-67
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s59.pdf

Autor	Stanisław Krasowicz
Tytuł	Możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce
Title	The possibilities for development of different agricultural systems in Poland
Słowa kluczowe	systemy rolnicze, ocena, możliwości rozwoju
Key words	agricultural systems, evaluation, possibilities for development
Abstrakt	W opracowaniu podjęto próbę oceny możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce. Analizę przeprowadzono z punktu widzenia możliwości zrealizowania celów rozwoju zrównoważonego. Poza danymi z literatury wykorzystano wyniki badań IUNG-PIB w Puławach. Stwierdzono, że systemem dominującym w Polsce i uzasadnionym aktualną sytuacją produkcyjno-ekonomiczną, powinno być rolnictwo zrównoważone.
Abstract	The possibilities for the development of different agricultural systems in Poland have been recently often evaluated. Though, a question needs to be posed: what character should Polish agriculture have: industrial, sustainable or ecological? The results of the long-term research on environment and agricultural engineering carried out at the Institute of Soil Science and Plant Cultivation . State Research Institute in Puławy and the data of the Central Statistical Office were used to point out the principal conditions affecting the achievement of the production, economic, social and ecological goals. The sustainable system, described by a number of features, served as the basis for comparison. It was found that all three systems under study could coexist in Poland. However, due to the present natural, agricultural, social, economic and ecological conditions, it is the sustainable system that should prevail. The possibilities for the development of the systems need to be also evaluated from the point of view of regional differentiation of agriculture.
Cytowanie	Krasowicz S. (2009) Możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 110-121
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s110.pdf

Autor	Edward Majewski
Tytuł	Dochody i jakość życia w gospodarstwach niskotowarowych z wybranych regionów Polski
Title	Income and quality of life in semi-subsistence farms from selected regions of Poland
Słowa kluczowe	gospodarstwa niskotowarowe, dochody gospodarstw, jakość życia
Key words	semi-subsistence farms, income farms, quality of life
Abstrakt	Przeanalizowano wysokość i strukturę dochodu dyspozycyjnego 175 gospodarstw niskotowarowych z regionów świętokrzyskiego i wielkopolskiego. Przeciętne dochody w zbiorowości kształtowały się na poziomie porównywalnym z dochodem rozporządzalnym .średnio w kraju. Dochody z działalności rolniczej i dochody pozarolnicze miały równorzędny udział w kształtowaniu dochodu dyspozycyjnego, natomiast relatywnie niższe znaczenie miały subsydia ze środków polityki rolnej. Niewielka część rolników deklarowała zamiar rozwoju gospodarstwa połączony ze wzrostem skali produkcji.
Abstract	In the paper level and structure of disposable income in the sample of 175 farms from świętokrzyskie and wielkopolskie regions were analyzed. Average level of income was comparable with the mean disposable income in the country. Incomes from agricultural and non-agricultural activities had a comparable share, whilst relatively less important were subsidies from the common agriculture policy funds. Only a lesser part of farmers in the sample declared intention of enlarging their farms and scale of agricultural activity.
Cytowanie	Majewski E. (2009) Dochody i jakość życia w gospodarstwach niskotowarowych z wybranych regionów Polski.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 122-129
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s122.pdf

Autor	Waldemar Michna
Tytuł	Źródła wzrostu i rozwoju wsi tkwią głównie w tworzeniu nowych miejsc pracy
Title	Sources of development of rural areas are to be fund in creation of new jobs
Słowa kluczowe	rozwój obszarów wiejskich, źródła finansowania, zatrudnienie
Key words	development of rural areas, sources of financing, employment
Abstrakt	Przedstawiono charakterystykę obszarów wiejskich w Polsce na tle wybranych krajów Unii Europejskiej, ze wskazaniem znaczenia rozwoju pozarolniczych miejsc pracy. Omówiono kierunki (osie) rozwoju obszarów wiejskich w latach 2007- 2013 wskazując źródła ich finansowania. Rozwój obszarów wiejskich w Polsce powinien dotyczyć zarówno rozwoju rolnictwa, jak i działalności pozarolniczej. Ważny jest rozwój infrastruktury wsi, ale także tworzenie warunków do powstawania nowych miejsc pracy w małych i średnich przedsiębiorstwach prowadzących działalność pozarolniczą produkcyjną czy usługową.
Abstract	The paper aims to describe the characteristics of rural areas in Poland comparing to other countries of the European Union from the perspective of creation of off farms jobs. There were described main directions (axis) of development in the perspective of the years 2007-2013 (5) with the emphasis on the sources of financing. The paper argues that the development of rural areas in Poland should cover both agricultural and off farm activities. In this context there is important development of infrastructure of rural areas, as well as creation of new jobs in small and medium enterprises providing off farm production or services.
Cytowanie	Michna W. (2009) Źródła wzrostu i rozwoju wsi tkwią głównie w tworzeniu nowych miejsc pracy.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 139-146
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s139.pdf

Autor	Wiesław Musiał, Eugeniusz Otoliński
Tytuł	Rozważania nad potrzebą przemian gospodarstw rolniczych w regionach rozdrobnionych agrarnie
Title	Deliberations on necessity of farms. transformation in the region of fragmented agriculture
Słowa kluczowe	przemiany agrarne, gospodarstwo indywidualne, rolnictwo Małopolski
Key words	agrarian transformation, individual farm, Malopolska agriculture
Abstrakt	W pracy naświetlono kwestię potrzeby przemian w organizacji i funkcjonowaniu gospodarstw rodzinnych w regionach rozdrobnionych agrarnie. Wskazano na potrzebę przełamania stagnacji rolnictwa, tkwiącej w strukturze agrarnej, niekorzystnym rozłogu gruntów, tradycjonalizmie gospodarowania, a także uzależnieniu gospodarstw od szybko zmieniającego się, lecz mało przyjaznego otoczenia rolnictwa. Rozważania odnoszące się do rolnictwa Małopolski mają jednak także szerszy wymiar.
Abstract	The paper takes into consideration a problem of necessity of organizational and functional transformation of family farms in the regions of fragmented agriculture. The need of overcoming of agriculture stagnation underlining in agrarian structure, unfavorable land layout, traditionalism of farming were pointed out. Also farms dependence on rapidly changing although little friendly agriculture environment was underlined. Deliberations concerning agriculture of the Malopolska region have however wider dimension.
Cytowanie	Musiał W., Otoliński E. (2009) Rozważania nad potrzebą przemian gospodarstw rolniczych w regionach rozdrobnionych agrarnie.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 147-154
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s147.pdf

Autor	Dionizy Niezgoda
Tytuł	Uwarunkowania rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich wielkości ekonomicznej
Title	Determinants of profitability of agricultural holdings diversified in respect of their economic size
Słowa kluczowe	rentowność, model pięciu sił M.E. Portera, gospodarstwa rolne, ekonomiczna wielkość gospodarstw, funkcja dochodowa
Key words	profitability, M.E Porter’s five forces model, agricultural holdings, economic size of farms, income function
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy porównawczej rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich ekonomicznej wielkości. Wykorzystano w niej model funkcji dochodowej typu Cobb-Douglasa. Odniesiono się również do przydatno .ci modelu pięciu sił M.E. Portera do analizy rentowności w rolnictwie.
Abstract	On the basis of contextual analysis, the paper reveals that M.E Porter.s five forces model is applicable to evaluate the profitability of agricultural sector in a simple scale. In general, the model is more useful in creating the profitability of sectors in imperfect competition as against to sectors in quasi perfect competition. The rate of profitability in the best Polish farms was relatively high and it came to 21,86% in the farms of size ?4 ESU and 39,65% in the biggest farms, i.e. the farms of size ?100 ESU. The rate of growth of the farms. profitability was positively affected by the increase of the farms. competitive potential as well as the intensification of capital for human labor substitution. The mentioned relation results from the analysis of income elasticity of the aggregated production factors, i.e. land (SE025), human labor (SE011) and capital (SE270).
Cytowanie	Niezgoda D. (2009) Uwarunkowania rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich wielkości ekonomicznej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 155-165
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s155.pdf

Autor	Stefania Olszewska-Kuźniarska
Tytuł	Wybrane aspekty doradztwa rolniczego
Title	Agriculture advisory services . selected issues
Słowa kluczowe	doradca, rolnictwo, gospodarka
Key words	agriculture advisor, agriculture extension, agriculture, economy
Abstrakt	Przedstawiono rozwój doradztwa rolniczego w Polsce w ujęciu historycznym oraz porównano systemy doradztwa w wybranych krajach Unii Europejskiej. Wraz z rozwojem gospodarczym doradztwo dostosowuje się do nowych potrzeb rolnictwa. Współcześnie doradcy, aby sprostać realizowanym zadaniom muszą posiadać szeroką wiedzę nie tylko w zakresie nauk rolniczych, ale także polityki gospodarczej, ekonomii i zarządzania. Właściwe wypełnianie zadań przez doradców wymaga stałego podnoszenia kwalifikacji oraz udoskonalania warsztatu pracy upowszechnieniowej.
Abstract	In the paper historical development of agriculture advisory (extension) service in Poland was presented. Additionally comparison of agriculture advisory systems solutions in selected European countries was conducted. The evolution of agriculture advisory services is strongly correlated to farmers needs and changing with changes of agriculture technologies, farm economics and rural policies. Advisors need to be highly educated not only in range of agricultural issues but they also must cope with questions concerning farm management, farm economics and economic policies. Because of widening of range of required knowledge advisors have to bring up their professional qualifications continuously and improve their advisory techniques
Cytowanie	Olszewska-Kuźniarska S. (2009) Wybrane aspekty doradztwa rolniczego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 166-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s166.pdf

Autor	Stanisław Paszkowski
Tytuł	Mechanizm transformacji strukturalnej instrumentu rolniczych rent strukturalnych
Title	The structural transformation mechanism of early retirement pension scheme for farmers
Słowa kluczowe	renty strukturalne, struktura obszarowa gospodarstw rolnych, przekazywanie gospodarstw rolnych, przekazujący gospodarstwo rolne, przejmujący gospodarstwo rolne
Key words	early retirement pensions, agrarian structure, farm transfer, transferor, transferee
Abstrakt	Instrument rolniczych rent strukturalnych jest wykorzystywany w polskiej polityce rolnej od początku lat sześćdziesiątych XX wieku. Obecnie obowiązujące przepisy prawne wkomponowują go w strukturę narzędzi WPR stymulujących przekształcenia strukturalne w rolnictwie. Celem opracowania jest zarysowanie mechanizmu transformacji strukturalnej, stanowiącej istotę transferu gospodarstw rolnych pomiędzy gospodarstwami rolnymi w ramach systemu rolniczych rent strukturalnych. W instrumencie rolniczych rent strukturalnych działają dwie niezależnie formy transferu gospodarstw rolnych: w całości na rzecz następców oraz na powiększenie innych jednostek produkcyjnych. Pierwsza stymuluje wymianę generacji prowadzących gospodarstwa rolne, a druga koncentrację gruntów rolnych. Koncentracja gruntów rolnych i wymiana generacji rolników mogą być jednak realizowane przez obie formy transformacji strukturalnej. Wymaga to jednak wprowadzenia w systemach rent strukturalnych klauzul generacyjnych i obszarowych.
Abstract	The instrument of early retirement pension scheme is used to explored in Polish agricultural policy since the sixties of twenty century. Presently the legal regulations accomplish it in the set of CAP instruments. Its aim is to stimulate the structural transformation of Polish agriculture. The main purpose of the paper is to reconstruct the mechanism of structural transformation process, which stimulate the agricultural land transfer between farms within the early retirement pension scheme. The undertaken analyse shows, that the early retirement pension scheme mechanism consist of two different forms of farm land transfer; transfer to successors and to farmers who tray to enlarge its farms land sources. The first form aims in changing of farmers generation, and the second one in concentration of agricultural land in farms. But the first one also can stimulate the farm land concentration, and the second one - the improvement of labour forces. It is possible to achieve it by building in the early retirement pension scheme the generation and acreage clauses.
Cytowanie	Paszkowski S. (2009) Mechanizm transformacji strukturalnej instrumentu rolniczych rent strukturalnych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 172-181
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s172.pdf

Autor	Henryk Runowski
Tytuł	Rolnictwo ekologiczne. Rozwój czy regres?
Title	Organic farming . progress or regress?
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, rolnictwo konwencjonalne, efektywność, cele ekonomiczne, cele ekologiczne
Key words	organic farming, conventional farming, effectiveness, economic goals, ecologic goals
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono stan i możliwości rozwojowe rolnictwa ekologicznego na .wiecie, w tym w wybranych krajach europejskich i w Polsce. Wskazano zalety i słabości tej formy rolniczego gospodarowania w porównaniu do rolnictwa konwencjonalnego. Przeprowadzono analizę porównawczą gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych w wybranych krajach oraz sformułowano wnioski dotyczące uwarunkowań rozwoju ekologicznych metod produkcji. Określono ograniczenia i szanse rozwoju rolnictwa ekologicznego jako jednej z możliwych form rolniczego gospodarowania. W konkluzji stwierdzono, że rolnictwo ekologiczne pozostanie producentem żywności dla ograniczonej liczby konsumentów.
Abstract	The paper aims to analyze the state of development of organic farming in the world including Europe and Poland. There were analyzed economic and ecological goals of organic farms. Based on conducted analyzes of organic farms in Great Britain, Austria and Germany there were presented incomes, costs and financial result in both analyzed systems. There were also described chances and limitations of organic farming. The paper argues that the organic farming will be a producer of food however for limited amount of consumers.
Cytowanie	Runowski H. (2009) Rolnictwo ekologiczne. Rozwój czy regres?.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 182-193
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s182.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Zmiany w zużyciu nasion kwalifikowanych w Polsce
Title	Changes in utilization of certified seeds in Poland
Słowa kluczowe	postęp biologiczny, hodowla roślin, nasiona kwalifikowane, zróżnicowanie przestrzenne zużycia nasion kwalifikowanych
Key words	biological progress, plant breeding, certified seed, seed, spatial differentiation of certified seed using
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie zmian w zużyciu nasion kwalifikowanych w produkcji roślinnej w Polsce. Stwierdzono, że zużycie nasion kwalifikowanych w Polsce zmniejszało się o 10% średniorocznie w okresie 1995-2008. Było ono w Polsce najniższe spośród obserwowanego w krajach Unii Europejskiej, gdzie udział kwalifikowanych nasion w zużywanym materiale siewnym wynosi średnio 55% dla zbóż. W Polsce było to w 2008 r. zaledwie 10% dla zbóż i 4% dla ziemniaków. Występowały także znaczne różnice regionalne w stosowaniu kwalifikatów. Najmniej zużywano ich w województwach wschodnich i południowo-wschodnich, najwięcej w zachodnich i północnych. Średni okres wymiany nasion zbóż wahał się od 4 do 40 lat w zależności od województwa. Wykorzystanie postępu biologicznego w produkcji roślinnej wciąż nie jest i nie może być czynnikiem decydującym o wydajności polskiego rolnictwa.
Abstract	The paper aims to analyze changes that took place in utilization of certified seeds in Poland. It shows that consumption of certified seeds decreased by 10% in average in the period 1995-2008. It was the lowest comparing to the EU average, which amounts to 55%, and in Poland showed only 10% for grains and 4% for potatoes. Additionally the results indicate that the consumption of certified seeds in Poland is continuously decreasing. The regional diversity of the consumption could be also observed. The lowest utilization of certified seeds is observed in eastern and south-eastern provinces, while the highest in northern and western ones. The average replacement period for seeds of grains amounts from 4 to 40 years depending on the province. Thus the biological progress utilization in plant production in Poland is still not and could not be the main factor influencing the efficiency of Polish agriculture.
Cytowanie	Wicki L. (2009) Zmiany w zużyciu nasion kwalifikowanych w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 226-237
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s226.pdf