Wyniki wyszukiwania

Autor	Karolina Pawlak, Karolina Sowa
Tytuł	Zmiany w produkcji i handlu soją w Polsce i wybranych krajach UE
Title	Changes in Soybean Production and Trade in Poland and Selected EU Countries
Słowa kluczowe	produkcja, eksport, import, soja, kraje UE
Key words	production, export, import, soybean, EU countries
Abstrakt	Ze względu na niedostatek białka paszowego z produkcji krajowej, państwa UE są znaczącymi importerami nasion i śrut z roślin strączkowych, w tym przede wszystkim soi i śruty sojowej. Celem artykułu jest przedstawienie zmian w produkcji i handlu soją w wybranych krajach UE w latach 2000-2017. W badaniach wykorzystano dane wtórne pochodzące z zasobów Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Omówiono zmiany w wolumenie produkcji soi w krajach jej największych producentów w UE, wartość i wolumen obrotów handlowych soją w państwach największych eksporterów i importerów, ich udziały w handlu oraz wyniki bilansu handlowego. Wolumen produkcji soi w krajach UE zwiększał się wolniej niż zapotrzebowanie na wysokobiałkowe surowce paszowe, powodując wzrost wartości przywozu soi i stawiając państwa UE w roli importerów netto tego surowca. Inaczej niż w Polsce, zwiększenie wartości przywozu nie wynikało jednak ze wzrostu jego wolumenu. Największymi importerami soi w UE były Holandia, Hiszpania i Niemcy.
Abstract	Due to the deficit in feed protein from domestic production, EU countries are significant importers of legume crops and meals, including soybean and soybean meal. The aim of the paper is to present changes in soybean production and trade in selected EU countries in 2000-2017. Secondary data from the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) database were used in the research. The following issues were discussed: the changes in the volume of soybean production in the countries of its largest producers in the EU, the value and quantity of trade flows in the countries of the largest exporters and importers, their share in trade and trade balance. The volume of soybean production in the EU countries has increased more slowly than the demand for high-protein fodder raw materials, resulting in an increase in the value of soybean imports and making EU countries net importers of this raw material. Unlike in Poland, the increase in the value of imports was not due to an increase in its volume. The Netherlands, Spain and Germany were the largest soybean importers in the EU.
Cytowanie	Pawlak K., Sowa K. (2020) Zmiany w produkcji i handlu soją w Polsce i wybranych krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 26-35
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s26.pdf

Autor	Naume Maponya, Isaac Oluwatayo
Tytuł	Economic Efficiency of Table Grape Production in Waterberg and Sekhukhune Districts, Limpopo Province, South Africa
Title	Economic Efficiency of Table Grape Production in Waterberg and Sekhukhune Districts, Limpopo Province, South Africa
Słowa kluczowe	efficiency, farmers, table grapes, South Africa, stochastic frontier model
Key words	efficiency, farmers, table grapes, South Africa, stochastic frontier model
Abstrakt	Table grape production plays an important role in the economy of many countries in Africa. It serves as a source of income for the people who are engaged in its production and being one of the enterprises that is labour-intensive, thereby providing employment for more people. The main purpose of this study was to analyse the economic efficiency of table grape production in Waterberg and Sekhukhune Districts of Limpopo province, South Africa. The study used primary data collected through administration of structured questionnaires on a sample of 12 farmers by employing a snowball sampling method. Analytical tools employed include descriptive statistics (such as tables and frequencies), Stochastic Frontier Model and Technical Inefficiency Model.Results from data analysis revealed that in terms of efficiency, farming experience (p<0.01), educational level (p<0.05), household size (p<0.10) and age of farmer (p<0.10) were associated with increased efficiency indicating that these factors play important roles in ensuring that resources used in the production of table grapes enhanced productivity and were not wasted. Also, technical efficiency among farmers was found to range from 0.8 to 1, with a mean of 0.89, thus implying a major possibility for improvement in production. However, the allocative efficiency was found to range from 0.47 to 1, with a mean of 0.68. This indicates that some farmers were finding it difficult to allocate their resources efficiently. Again, economic efficiency ranges from 0.56 to 1, with a mean of 0.73, an indication that most of the farmers were economically efficient. Meanwhile, some of the constraints faced by these farmers include high electricity bills and labour costs, water shortages as well as instability around land policy. The study therefore recommends capacity building of farmers through education and other skill enhancement programmes. Also, provision of incentives to encourage youth participation in farming through internship programmes is very important to increase farm productivity.
Abstract	Table grape production plays an important role in the economy of many countries in Africa. It serves as a source of income for the people who are engaged in its production and being one of the enterprises that is labour-intensive, thereby providing employment for more people. The main purpose of this study was to analyse the economic efficiency of table grape production in Waterberg and Sekhukhune Districts of Limpopo province, South Africa. The study used primary data collected through administration of structured questionnaires on a sample of 12 farmers by employing a snowball sampling method. Analytical tools employed include descriptive statistics (such as tables and frequencies), Stochastic Frontier Model and Technical Inefficiency Model.Results from data analysis revealed that in terms of efficiency, farming experience (p<0.01), educational level (p<0.05), household size (p<0.10) and age of farmer (p<0.10) were associated with increased efficiency indicating that these factors play important roles in ensuring that resources used in the production of table grapes enhanced productivity and were not wasted. Also, technical efficiency among farmers was found to range from 0.8 to 1, with a mean of 0.89, thus implying a major possibility for improvement in production. However, the allocative efficiency was found to range from 0.47 to 1, with a mean of 0.68. This indicates that some farmers were finding it difficult to allocate their resources efficiently. Again, economic efficiency ranges from 0.56 to 1, with a mean of 0.73, an indication that most of the farmers were economically efficient. Meanwhile, some of the constraints faced by these farmers include high electricity bills and labour costs, water shortages as well as instability around land policy. The study therefore recommends capacity building of farmers through education and other skill enhancement programmes. Also, provision of incentives to encourage youth participation in farming through internship programmes is very important to increase farm productivity.
Cytowanie	Maponya N., Oluwatayo I. (2020) Economic Efficiency of Table Grape Production in Waterberg and Sekhukhune Districts, Limpopo Province, South Africa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 36-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s36.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2
Title	The Meat Market in Poland in the Era of the SARS-Cov-2 Coronavirus
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, import, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja, ceny
Key words	market, trade, export, import, meet industry, production, consumption, prices
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania była ocena wpływu wirusa SARS-CoV-2 na rynek mięsa w Polsce. Rynek mięsa jest ważną częścią polskiej gospodarki. Produkcja żywca rzeźnego (wieprzowego, wołowego oraz drobiowego) stanowi ponad 1/3 produkcji towarowej rolniczej, a przemysł mięsny (mięsa czerwonego i drobiowego) jest największym działem przetwórstwa spożywczego. Pandemia COVID-19, która dotarła także do Polski nie zachwiała w znaczący sposób tym rynkiem. Oznaką wprowadzonych obostrzeń w życiu społecznym i gospodarczym był krótkotrwały zmasowany wykup żywności o przedłużonym terminie przydatności do spożycia. Lockdown zmienił nieco nawyki żywieniowe oraz zakupowe Polaków. W I połowie 2020 roku eksport mięsa wołowego oraz drobiowego zmniejszył się o 3-5%, a o 28% spadł eksport mięsa wieprzowego w porównaniu z I połową 2019 roku. Rynek mięsa borykał się w dalszym ciągu z afrykańskim pomorem świń (ASF) oraz dodatkowo ptasią grypą. Najbardziej poszkodowaną częścią rynku został segment HoReCa.
Abstract	The aim of this study was to assess the impact of SARS-CoV-2 virus on the meat market in Poland. The meat market is an important part of the Polish economy. Production of slaughter animals (pork, beef and poultry) accounts for over 1/3 of agricultural commodity production, and the meat industry (red meat and poultry) is the largest branch of food processing. The COVID-19 pandemic, which also reached Poland, did not significantly shake this market. A sign of the introduced restrictions in social and economic life was a short-term massive purchase of food with an extended shelf life. Lockdown slightly changed the eating and shopping habits of Poles. In the first half of 2020, exports of beef and poultry decreased by 3-5%, and exports of pork decreased by 28% compared to the first half of 2019. The meat market continued to struggle with African Swine Fever (ASF) and, in addition, with bird flu. The HoReCa segment was the most affected part of the market.
Cytowanie	Mroczek R. (2020) Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 53-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s53.pdf

Autor	Małgorzata Błażejowska
Tytuł	Social entrepreneurship in rural areas as illustrated by social cooperatives in Poland’s Masovian Voivodeship
Title	Funkcjonowanie przedsiębiorczości społecznej na obszarach wiejskich na przykładzie spółdzielni socjalnych województwa mazowieckiego
Słowa kluczowe	social cooperatives, rural areas, Masovian Voivodeship
Key words	spółdzielnie socjalne, obszary wiejskie, woj. Mazowieckie
Abstrakt	This paper aims to present the social cooperative movement in Poland’s rural areas as illustrated by social cooperatives operating in rural communes of the Masovian Voivodeship. Of the 32 units operating at least since 2014, only 10 have remained on the market. Based on the National Court Register data, the study examined activity profiles, employment levels, activity periods, founding entities and financial situations by using the method of indicators of dynamics and return on sales (ROS). Cooperatives were selected with regard to the legal nature of their founders in order to indicate any differences. The cooperatives established by legal persons had a stable financial situation in the case of 80% of the analysed entities. All of them recorded an increase in revenues in comparison to the year before and 80% of them reported a profit and a positive ROS. 80% of the entities established by natural persons generated a loss from conducted activities and a negative ROS in the last three years of conducted activities. The research results showed that the greatest chances for development were found in cooperatives that were established by legal persons and which rendered services of general interest.
Abstract	Celem artykułu jest przedstawienie przedsiębiorczości społecznej na obszarach wiejskich na przykładzie spółdzielni socjalnych mających siedzibę w gminach wiejskich woj. mazowieckiego. Ustalono, że spośród 32 jednostek funkcjonujących co najmniej od 2014 roku, na rynku utrzymało się tylko 10. Na podstawie danych z KRS zbadano profil działalności, poziom zatrudnienia, okres prowadzenia działalności, podmioty założycielskie oraz sytuację finansową przy wykorzystaniu metody indeksów dynamiki oraz wskaźnika rentowności sprzedaży (ROS). Wyodrębniono spółdzielnie pod względem podmiotowości prawnej założycieli, celem wskazania różnic. Wśród podmiotów założonych przez osoby prawne występuje stabilna sytuacja finansowa dla 80% analizowanych jednostek. We wszystkich z nich nastąpił wzrost przychodów w porównaniu do roku ubiegłego a 80% z nich odnotowała zysk oraz dodatni ROS. Spośród spółdzielni założonych przez osoby fizyczne 80% wykazało stratę z prowadzonej działalności oraz ujemny ROS w trzech ostatnich latach prowadzonej działalności. Wyniki badań wykazały, że największe szanse na rozwój mają spółdzielnie socjalne założone przez osoby prawne i świadczące usługi użyteczności publicznej.
Cytowanie	Błażejowska M. (2020) Social entrepreneurship in rural areas as illustrated by social cooperatives in Poland’s Masovian Voivodeship .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 20-30
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s20.pdf

Autor	Magdalena Dąbkowska-Dworniak
Tytuł	NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS IN POLAND: THEIR ROLE AND SOURCES OF FINANCING
Title	Organizacja pozarządowe w Polsce – rola i ich źródła finasowania
Słowa kluczowe	sources of financing, NGO
Key words	źródła finansowania, organizacje pozarządowe
Abstrakt	Non-governmental organizations (NGOs) are institutions that belong most often to the social service sector, whose goals are to meet the specific needs of people that are not being met, or not being met adequately, by commercial organizations or state administrations. Such NGOs work to help citizens develop and to improve themselves and their life situations. This article presents an overview of the role played by NGOs in Poland and how they are funded.
Abstract	Organizacje pozarządowe to instytucje zaliczające się do sektora społecznego, potrafiącego zaspokoić specyficzne potrzeby ludzi, których nie zaspokajają organizacje komercyjne i administracja państwowa. NGOsy wychowują, pomagają rozwijać i samorealizować się obywatelom. Artykuł przedstawia rolę jaką odgrywają organizacje pozarządowe oraz w jaki sposób są finansowanie. W artykule wykorzystano metodę desk research - przedstawiono i omówiono wyniki badań wtórnych, przeprowadzonych przez Stowarzyszenie Klon/Jawor oraz Główny Urząd Statystyczny.
Cytowanie	Dąbkowska-Dworniak M. (2020) NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS IN POLAND: THEIR ROLE AND SOURCES OF FINANCING.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 43-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s43.pdf

Autor	Kamil Decyk
Tytuł	Potencjał produkcyjny sektora usług w krajach członkowskich Unii Europejskiej
Title	PRODUCTION POTENTIAL OF SERVICE SECTOR IN EU MEMBER STATES
Słowa kluczowe	potencjał produkcyjny, produktywność, sektor usług, kraje członkowskie UE
Key words	production potential, productivity, services sector, EU member states
Abstrakt	Zaprezentowane w artykule wynik badań własnych bazują na danych wtórnych pozyskanych z europejskiej bazy – Eurostat. Treści przedstawione w opracowaniu dotyczą problematyki szeroko rozumianej produktywności sektora usług, stanowiącej część badań, które w pełnym podejściu badawczym poszerzone są jeszcze o aspekt innowacyjności ww. sektora. W nawiązaniu do poruszanej w badaniach tematyki, za problem badawczy przyjęto rolę i znaczenie sektora usług w gospodarkach państw Unii Europejskiej w XXI w. W tej perspektywie jednym z celów prowadzonych badań była m.in. identyfikacja potencjału produkcyjnego charakteryzującego sektor usług państw członkowskich Unii Europejskiej. Do realizacji ww. celu wykorzystano wspomnianą metodę analizy danych wtórnych, przegląd literatury krajowej i zagranicznej z zakresu omawianej tematyki, a także metody statystyczne w postaci statystyki podstawowej (średnia arytmetyczna, odchylenie standardowe), które szczególne zastosowanie miały podczas agregowania państw do grup o określonym potencjale produkcyjnym sektorów usług. Rozpatrując wszystkie wskaźniki potencjału produkcyjnego analizowane w artykule (liczba przedsiębiorstw, liczba zatrudnionych, wartość produkcji) wśród krajów UE, sektorem usług o najwyższym potencjale produkcyjnym charakteryzowały się: Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Włochy, Niemcy oraz Hiszpania – z wyjątkiem wartości produkcji. Polska zaklasyfikowana została do państw o średnim potencjale z wyjątkiem wskaźnika określającego wartość produkcji – poziom niski.
Abstract	This study addresses widely understood issues regarding productivity in the service sector and also extends to aspects of innovativeness within the sector. Results of the research presented in the article are based on secondary data gathered from the European base of statistical knowledge – Eurostat. The research also aims to evaluate the role and meaning of the service sector in national economies of EU countries in the 21st century. From this perspective, one of the goals was to identify the production potential within the service sectors of EU members. Methods used to achieve this goal included secondary data analysis, a review of domestic and foreign literature on the subject and basic statistical methods (standard deviation, arithmetic average), especially when aggregating countries into groups by specific production potential of service sectors. Taking into consideration all the indicators of production potential, which were analysed in the study (number of enterprises, number of people hired, value of production) for EU countries, the service sectors which had the highest production potential were found within: France, Great Britain, Germany, Italy and Spain – with the exception of production value. Poland was classified into the group of countries with average potential, except for the indicator identifying the value of production, which had a low level.
Cytowanie	Decyk K. (2020) Potencjał produkcyjny sektora usług w krajach członkowskich Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 54-69
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s54.pdf

Autor	Agnieszka Cyburt, Agnieszka Gałecka
Tytuł	THE EFFICIENCY OF PRODUCTION FACTORS ON AGRICULTURAL FARMS OF THE VISEGRAD GROUP
Title	Efektywność wykorzystania czynników produkcji w gospodarstwach rolniczych państw grupy wyszehradzkiej
Słowa kluczowe	effectiveness, agricultural farms, FADN, Visegrad Group
Key words	efektywność, gospodarstwa rolne, FADN, grupa Wyszehradzka
Abstrakt	The objective of the study was to determine the effectiveness of the use of production factors on farms of the Visegrad Group countries. The research covered farms participating in the European system for collecting accounting data from FADN (Farm Accountancy Data Network) farms. Under the main objective, an assessment was made of the productivity and profitability of land, labour and capital. The research period covered the years 2014-2017. Based on the analyses that was conducted, it was found that the most effective use of land resources was on farms in Hungary and Poland, and the least effective in Slovakia. Considering labour and capital productivity, the highest results were achieved by farms in the Czech Republic and Slovakia, while the lowest by Polish farms. On the other hand, Hungarian farms were characterized by the highest profitability of labour and return on assets, where the analysed indicators were higher than the EU average.
Abstract	Celem opracowania było określenie efektywności wykorzystania czynników produkcji w gospodarstwach rolniczych państw Grupy Wyszehradzkiej. Badaniami objęte zostały gospodarstwa uczestniczące w europejskim systemie zbierania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych FADN (Farm Accountancy Data Network). W ramach celu głównego dokonano oceny produktywności i dochodowości ziemi, pracy i kapitału. Okres badawczy obejmował lata 2014-2017. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że najefektywniej zasoby ziemi były wykorzystywane na Węgrzech i w Polsce, zaś najmniej efektywnie na Słowacji. Biorąc pod uwagę produktywność pracy i kapitału najwyższe wyniki osiągnęły gospodarstwa z Czech i Słowacji, zaś najniższe gospodarstwa polskie. Natomiast najwyższą dochodowością pracy i majątku charakteryzowały się gospodarstw węgierskie, gdzie analizowane wskaźniki były wyższe od średniej w UE.
Cytowanie	Cyburt A., Gałecka A. (2020) THE EFFICIENCY OF PRODUCTION FACTORS ON AGRICULTURAL FARMS OF THE VISEGRAD GROUP.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 70-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s70.pdf

Autor	Monika Pasternak-Malicka
Tytuł	Pozytywne i negatywne konsekwencje szarej strefy postrzeganej jako „zręczność podatkowa” podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych
Title	POSITIVE AND NEGATIVE CONSEQUENCES OF THE GRAY ECONOMY "TAX DEXTERITY" OF BUSINESS ENTITIES AND HOUSEHOLDS
Słowa kluczowe	szara strefa, gospodarka nieobserwowalna, oszustwa podatkowe, skutki szarej strefy
Key words	gray market, unobservable economy, tax fraud, effects of the gray economy
Abstrakt	Artykuł podejmuje problematykę szarej strefy. W pierwszej części została ujęta definicja szarej strefy w kontekście oszustw podatkowych oraz skala zjawiska w Polsce. W kolejnych przedstawione zostały negatywne i pozytywne skutki szarej strefy wymieniane w literaturze przedmiotu. W trzecim punkcie zaprezentowano fragmenty badań ankietowych dotyczących opisywanego problemu badawczego. W ostatniej części publikacji wskazano działania instytucjonalne oddziałujące na rozmiary szarej strefy w Polsce. Podstawowym celem niniejszej publikacji jest prezentacja pozytywnych i negatywnych konsekwencji występowania szarej strefy rozumianej jako oszustwo podatkowe i wskazania, które z nich przeważają w ocenie subiektywnej badanych podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych. W ramach artykułu zostały także zasygnalizowane rozwiązania instytucjonalne mające na celu ograniczyć badane zjawisko. Realizacja celu wymagała wykorzystania metod opisowo-statystycznych, a w szczególności analizy kształtowania się zakresu gospodarki nieobserwowalnej w Polsce i wybranych krajach. W artykule posłużono się badaniami ankietowymi z lat 2010-2019, w celu dokonania próby jakościowej oceny skutków zjawiska szarej strefy.
Abstract	The article addresses the issue of the gray economy. In the first part the definition of the shadow economy in the context of tax evasion and the scale of the phenomenon in Poland are included. The following shows the negative and positive effects of the gray economy listed in the literature on the subject. In the third part fragments of a questionnaire survey were described concerning the problem. In the last part of the article, institutional activities affecting the size of the shadow economy in Poland are presented. The main purpose of this publication is to present the positive and negative consequences of the shadow economy, understood as tax evasion, and indicate which consequences prevail in the subjective assessment of the surveyed business entities and households. The article also indicates actions aimed at limiting the studied phenomenon. The implementation of the objective required the use of descriptive and statistical methods, in particular analysis of the shape and scope of the unobservable economy in Poland and selected countries. The direct-questionnaire method was also used. The article uses fragments of author-conducted study from 2010-2019 in order to make a qualitative attempt to assess the effects of the gray zone phenomenon.
Cytowanie	Pasternak-Malicka M. (2020) Pozytywne i negatywne konsekwencje szarej strefy postrzeganej jako „zręczność podatkowa” podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 128-142
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s128.pdf

Autor	Marian Podstawka, Łukasz Podstawka
Tytuł	TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS
Title	Stan i perspektywy opodatkowania działalności rolniczej w Polsce
Słowa kluczowe	farm, agricultural activity, agricultural tax, forestry tax, property tax, income tax, revenue tax, level of income taxation, level of revenue taxation
Key words	gospodarstwo rolne, działalność rolnicza, podatek rolny, podatek leśny, podatek od nieruchomości, podatek dochodowy, podatek od przychodów, stopień opodatkowania dochodów, przychodów
Abstrakt	This study is a response to an ongoing debate on changes in the taxation of agricultural income. The current taxes applicable to farms in Poland do not concern income per se – they are property taxes which include: agricultural tax on land, forestry tax and property tax. Although these taxes do not refer to agricultural income, they are paid by it. It is important, therefore, to know how much this income is reduced by these taxes. Studies show that it is about 10%. Therefore, when a new income tax structure is introduced, its rate should not exceed 10%. The calculation of farm income in Poland will encounter many problems, such as establishing a catalogue of costs, which will include depreciation. In order to include it when calculating income, the present value of a farm’s fixed assets should first be established, which may encounter major substantive and organizational difficulties. More problems will surely follow, such as: dividing costs between household and agricultural holding, determining what a fixed asset is in the case of a farm, etc. It seems that calculating farm income is unavoidable. On the one hand, it is necessary for the potential introduction of income tax. On the other hand, having recognized the income situation of farms, one could resign from estimating losses caused by drought or other unfortunate events. Compensation could be granted due to income losses. This would be a clearer, more obvious and objective criterion. According to current practices, losses caused by unfortunate events (e.g. drought) do not always translate into losses in agricultural income, given that these losses are not always objectively estimated by the committees appointed by provincial governors. In the case of income losses, agricultural accounting data guarantee their objective appraisal. The aim of the paper is to evaluate the current situation regarding the taxation of agricultural activity and to present proposals for potential changes in the taxation of agricultural activity. Two research hypotheses were put forward: 1. the current level of taxation of income and revenue from agricultural activity with agricultural tax and property tax is symbolic, 2. in order to maintain the current tax treatment, the rate of the new tax on farm income cannot be higher than 10%. The article is based on descriptive, tabular and financial analysis methods. The sources of information were literature and FADN agricultural accounting data collected by the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute in Warsaw.
Abstract	Opracowanie wychodzi naprzeciw toczącym się dyskusjom w sprawie zmian opodatkowania dochodów pochodzących z działalności rolniczej. Aktualnie istniejące podatki, odnoszące się do gospodarstw rolnych w Polsce, nie odnoszą się do dochodów. Mają one charakter podatków majątkowych, do których należy: podatek rolny od gruntów, podatek leśny i podatek od nieruchomości. Podatki te mimo, że nie nawiązują do dochodów z działalności rolniczej, są z nich pokrywane. Ważnym jest jaką część tych dochodów pomniejszają. Z badań wynika, że jest to ok. 10%. Stąd ewentualnie we wprowadzanym nowym podatku od dochodów jego stawka nie powinna przekraczać 10%.Obliczanie dochodów gospodarstw rolnych w Polsce będzie napotykać na wiele problemów. Jednym z nich będzie ustalenie katalogu kosztów, do których zaliczać będzie się amortyzacja. Aby ją uwzględnić w obliczaniu dochodów, należy wcześniej ustalić wartość bieżącą środków trwałych, wchodzących w skład gospodarstw rolnych. Mogą temu procesowi towarzyszyć spore trudności merytoryczne i organizacyjne. To jeden z wielu problemów. Prawdopodobnie będą i inne. Zaliczyć do nich można: podział kosztów na gospodarstwo domowe i gospodarstwo rolne, ustalenie co jest środkiem trwałym w gospodarstwie rolnym itp. Wydaje się, że liczenie dochodów w gospodarstwach rolnych jest nie uniknione. Z jednej strony jest to niezbędne dla ewentualnego wprowadzeniu podatku dochodowego. Z drugiej strony mając rozpoznaną sytuację dochodową gospodarstw rolnych można by zrezygnować z szacowania strat spowodowanych przez suszę, czy innymi zdarzeniami losowymi. Tytułem otrzymania rekompensat byłyby straty dochodów. Jest to kryterium bardziej klarowne oczywiste i obiektywne. Dotychczasowa praktyka wskazuje, że nie zawsze straty spowodowane zdarzeniami losowymi (suszę) przekładają się na straty w dochodach rolniczych. Zważywszy, że straty te nie zawsze są obiektywnie szacowane przez powoływane przez wojewodów komisje. W przypadku strat w dochodach, dane rachunkowości rolnej są gwarantem ich obiektywnej oceny.Celem opracowania jest dokonanie oceny aktualnej sytuacji dotyczącej opodatkowania działalności rolniczej oraz przedstawienie propozycji ewentualnych zmian w opodatkowaniu działalności rolniczej. Przyjęto dwie hipotezy badawcze: 1. Aktualny stopień opodatkowania dochodów, przychodów z działalności rolniczej podatkiem rolnym, podatkiem od nieruchomości jest symboliczny, 2. Dla zachowania dotychczasowego ujęcia podatkowego stawka nowego podatku od dochodów gospodarstw rolnych nie może przekraczać 10%. W artykule wykorzystano metody analizy opisowej, tabelarycznej i analizy finansowej. Źródłem informacji była literatura oraz dane rachunkowości rolnej FADN gromadzone przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie.
Cytowanie	Podstawka M., Podstawka Ł. (2020) TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 177-188
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s177.pdf

Autor	Stanisław Bereziński, Tomasz Rokicki
Tytuł	FINANCING OF LINEAR ROAD INFRASTRUCTURE IN POLAND
Title	Finansowanie liniowej infrastruktury drogowej w Polsce
Słowa kluczowe	infrastructure, road transport, road expenditure, European funds
Key words	infrastruktura, transport drogowy, wydatki na drogi, fundusze europejskie
Abstrakt	The main purpose of the paper was to identify and present the situation and changes in the level of expenditure on public roads in Poland, taking into account the division of the country into voivodships. The data concerned the period from 2005 to 2017. Sources of materials were the analysis of available literature in the field of road transport, legal acts, data from the CSO database. The comparative method was used in the paper, dynamics indicators were evaluated, the Gini concentration coefficient was calculated and the degree of concentration was presented using the Lorenz curve. Pearson's linear correlation coefficients were also used. A descriptive, tabular and graphic method were used to present the results. Investment outlays on roads apply to both the construction of new roads and the repair of existing ones. Between 2005-2017, the length of public roads in Poland increased by 11% to 422,000 km. Changes in individual voivodships and in subsequent years varied. The largest increase in road length occurred in Podlaskie and Lublin, while the smallest was in Opole. The largest expenditure on public roads was incurred in 2009-2011, which was related to the preparation for the Euro 2012 football tournament, which took place in Poland and Ukraine. Investment outlays were related to the level of economic development of voivodships and the resources of public roads. The only exception to this rule occurred in 2009-2011, when many road investments were centrally financed by the government.
Abstract	Celem głównym pracy było rozpoznanie i przedstawienie sytuacji oraz zmian w poziomie wydatków na drogi publiczne. Badania dotyczyły Polski, z uwzględnieniem podziału na województwa. Dane dotyczyły lat 2005-2017. Źródła materiałów stanowiła analiza dostępnej literatury z zakresu transportu drogowego, akty prawne, dane z bazy danych GUS. W pracy wykorzystano metodę porównawczą, posługiwano się wskaźnikami dynamiki, obliczono współczynnik koncentracji Giniego oraz przedstawiono stopień koncentracji za pomocą krzywej Lorenza. Zastosowano również współczynniki korelacji liniowej Pearsona. Do prezentacji wyników badań zastosowano metodę opisową, tabelaryczna i graficzną. Nakłady inwestycyjne na drogi dotyczą zarówno budowy nowych dróg, jak również naprawy już istniejących. W latach 2005-2017 długość dróg publicznych w Polsce wzrosła o 11% do 422 tys. km. Zmiany w poszczególnych województwach i latach były zróżnicowane. Największy przyrost dróg nastąpił w województwach podlaskim i lubelskim, a najmniejszy w opolskim. Największe nakłady inwestycyjne na drogi publiczne poniesiono w latach 2009-2011, co było związane z przygotowaniem do turnieju piłkarskiego Euro 2012, który odbył się w Polsce i na Ukrainie. Nakłady inwestycyjne były związane z poziomem rozwoju gospodarczego województw oraz z zasobem dróg publicznych. Jedyny wyjątek od tej reguły wystąpił w latach 2009-2011, gdy centralnie finansowano wiele inwestycji drogowych.
Cytowanie	Bereziński S., Rokicki T. (2020) FINANCING OF LINEAR ROAD INFRASTRUCTURE IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 205-213
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s205.pdf

Autor	Mirosław Sołtysiak
Tytuł	Seniorzy na rynku usług bankowych w Polsce
Title	SENIORS ON THE MARKET OF BANKING SERVICES IN POLAND
Słowa kluczowe	usługi bankowe, ubankowienie, pokolenie 65+
Key words	banking services, banking, generation 65+
Abstrakt	Cel – Określenie preferencji przedstawicieli Polaków zaliczanych do grupy wiekowej 65+ w korzystaniu z podstawowych rodzajów produktów na rynku bankowym.  Metoda badań – Badania ankietowe przeprowadzone na grupie 569 respondentów zaliczanych do generacji 65+; wykonane przy pomocy kwestionariusza ankietowego w okresie od marca do maja 2018 r. Poprzedzone badaniem pilotażowym zrealizowanym w styczniu 2018 r. Wynik – Określono zachowania Polaków zaliczanych do generacji 65+ na rynku usług bankowych. Oszacowano poziom zainteresowania produktami bankowymi i poziom aktywności w korzystania tych produktów oraz ustalono preferowane sposoby realizacji usług bankowych. Dokonano analiza portfela produktów bankowych tego segmentu klientów. Oryginalność/Wartość – Wyniki badań stanowią poszerzenie stanu wiedzy na temat zachowań klientów zaliczanych do generacji 65+ na polskim rynku usług bankowych.
Abstract	Objective - To determine the preferences of Polish representatives included in the group of those aged 65+ in using the basic types of products on the banking market. Test method - Survey conducted on a group of 569 respondents belonging to the generation of those aged 65+; made with the use of a questionnaire from March to May 2018. Preceded by a pilot study carried out in January 2018. Result - The behavior of Poles belonging to the generation of those aged 65+ on the banking services market was defined. The level of interest in banking products and the level of activity in using these products was estimated, as well as the preferred ways to implement banking services. An analysis of the banking products portfolio of this customer segment was made. Originality / Value - The results of the research are an extension of the state of knowledge about the behavior of clients belonging to those aged 65+ on the Polish banking services market.
Cytowanie	Sołtysiak M. (2020) Seniorzy na rynku usług bankowych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 214-231
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s214.pdf

Autor	Monika Szafrańska
Tytuł	FACTORS DETERMINING THE LEVEL OF FINANCIAL LITERACY OF ACADEMIC YOUTH
Title	Czynniki determinujące poziom świadomości finansowej młodzieży akademickiej
Słowa kluczowe	financial attitudes, financial behaviours, financial knowledge, university students
Key words	postawy finansowe, zachowania finansowe, wiedza finansowa, studenci
Abstrakt	The main objective of the paper is to characterize the level of financial literacy of academic youth and to identify selected socio-demographic factors that determine this level. The main source of data used for analysis and conclusions was primary information obtained from the author’s own research. The research was conducted in 2018 with the PAPI method on a group of 337 respondents. The interview was conducted with young people studying at the second largest academic centre in Poland – Kraków. The study used a set of questions to assess the level of financial literacy of adults proposed by the OECD. Apart from primary sources, Polish and foreign literature on the subject was also used to achieve the goal. To analyze the data, total statistical indicators (mean, minimum, maximum) and non-parametric "chi square" test” (χ2) were used. The analysis shows that students are characterized by an average level of financial literacy. The factors that significantly determined the level of students' financial literacy were gender and the field of study. A higher level of financial literacy was characteristic for men and those studying the economic faculties, which results from the curriculum contents. In order to increase the level of financial competence of students in other fields of study, curricula should be supplemented with subjects covering personal finance. The factors that did not differentiate the level of financial performance are the place of residence, the degree of study and the student's professional experience.
Abstract	Celem pracy jest charakterystyka poziomu świadomości finansowej młodzieży akademickiej oraz identyfikacja wybranych czynników o charakterze socjo-demograficznym, które determinują ten poziom. Zasadniczym źródłem danych wykorzystanych do analizy i wnioskowania były informacje pierwotne uzyskane z badań własnych. Badania przeprowadzono w 2018 roku, metodą PAPI na grupie 337 respondentów. Wywiad został przeprowadzony z młodzieżą studiującą w drugim pod względem wielkości ośrodku akademickim w Polsce - Krakowie. W badaniach wykorzystano zestaw pytań umożliwiający ocenę poziomu świadomości finansowej osób dorosłych zaproponowany przez OECD. Poza źródłami pierwotnymi wykorzystano również źródła wtórne. Do analizy danych zastosowano sumaryczne wskaźniki statystyczne (średnia, minimum, maksimum) oraz nieparametryczny test „chi kwadrat” (χ2). Jak wynika z przeprowadzonej analizy, studenci cechują się średnim poziomem świadomości finansowej. Czynnikami, który istotnie determinują poziom świadomości finansowej studentów są płeć oraz kierunek studiów. Wyższym poziomem świadomości finansowej charakteryzowali się mężczyźni oraz osoby studiujace na kierunkach ekonomicznych, co wynika z realizowanych treści programowych. W celu wzrostu poziomu kompetencji finansowych osób studiujących na pozostałych kierunkach, programy studiów powinny zostać uzupełnione o przedmioty obejmujące kwestie finansów osobistych. Czynnikami, które nie różnicowały poziomu świadmości finansowej są miejsce zamieszkania, stopień studiów oraz doświadczenie zawodowe studenta.
Cytowanie	Szafrańska M. (2020) FACTORS DETERMINING THE LEVEL OF FINANCIAL LITERACY OF ACADEMIC YOUTH.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 232-243
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s232.pdf

Autor	Yılmaz Toktaş
Tytuł	SPATIAL ANALYSIS OF RELATIONSHIP BETWEEN COVID-19 CASES AND GLOBALISATION IN EUROPE
Title	Analiza przestrzenna relacji między przypadkami Covid-19 a globalizacją w Europie
Słowa kluczowe	spatial analyses, Covid-19, Europe, globalisation
Key words	analizy przestrzenne, Covid-19, Europa, globalizacja
Abstrakt	With the globalisation process, economic, social and political structures have become more and more intertwined. Due to the current Covid-19 pandemic, it has been observed that epidemics such as Covid-19 are globalising and that they turn into pandemics on a global scale. In this study, it is suggested that, along with Covid-19’s distinctive abilities such as spreading rapidly, the fact that the world has become more mobile and integrated due to globalisation is considered to have an impact on the pandemic; thus, the effect of globalisation on Covid-19 cases in European countries was investigated through spatial analysis methods. The results of Moran’s I test carried out on Covid-19 cases in European countries suggest that there is positive autocorrelation. According to the LISA analysis results, it was found that the UK, the Netherlands, France, and Belgium not only have a higher number of Covid-19 cases, but also have been affected by the countries with a number of cases above the European mean. According to the results of Spatial Error Model designed to examine the effect of globalisation, it was found that globalisation had a slight but positive effect on Covid-19 cases in Europe.
Abstract	Wraz z procesem globalizacji struktury gospodarcze, społeczne i polityczne stają się coraz bardziej ze sobą powiązane. Ze względu na obecną pandemię Covid-19 zaobserwowano, że epidemie takie jak Covid-19 zglobalizują się i przekształcają się w pandemie na skalę globalną. W badaniu tym sugeruje się, że wraz z charakterystycznymi zdolnościami Covid-19, takimi jak szybkie rozprzestrzenianie się, fakt, że świat stał się bardziej mobilny i zintegrowany z powodu globalizacji, jest uważany za mający wpływ na pandemię; w związku z tym wpływ globalizacji na przypadki Covid-19 w krajach europejskich badano za pomocą metod analizy przestrzennej. Wyniki testu I Morana przeprowadzonego na temat przypadków Covid-19 w krajach europejskich sugerują, że istnieje pozytywna autokorelacja Zgodnie z wynikami analizy LISA stwierdzono, że Zjednoczone Królestwo, Niderlandy, Francja i Belgia mają nie tylko większą liczbę spraw dotyczących covid-19, ale także zostały dotknięte przez kraje, w których wiele przypadków jest powyżej średniej europejskiej. Zgodnie z wynikami modelu błędu przestrzennego mającego na celu zbadanie wpływu globalizacji stwierdzono, że globalizacja miała niewielki, ale pozytywny wpływ na przypadki Covid-19 w Europie.
Cytowanie	Toktaş Y. (2020) SPATIAL ANALYSIS OF RELATIONSHIP BETWEEN COVID-19 CASES AND GLOBALISATION IN EUROPE.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 255-265
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s255.pdf

Autor	Paweł Kraciński, Ludwik Wicki
Tytuł	Pozycja konkurencyjna jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego na rynkach zagranicznych
Title	Competitive position of apples and concentrated apple juice on foreign markets
Słowa kluczowe	eksport jabłek, eksport zagęszczonego soku jabłkowego, pozycja konkurencyjna
Key words	apple export, export of concentrated apple juice, competitive position
Abstrakt	Celem opracowania była ocena pozycji konkurencyjnej polskich jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego (ZSJ) na rynkach zagranicznych. W pracy zidenty-fikowano tendencje na rynku jabłek i ZSJ w Polsce i na świecie. Dokonano także oceny potencjału konkurencyjnego polskiego sadownictwa. Określono pozycję konku-rencyjną polskiego eksportu jabłek i ZSJ oraz czynniki wpływające na pozycję konkurencyjną eksportu tych produktów na rynku światowym. Analizą objęto okres 2005-2017. Stwierdzono, że Polska należała do czołówki największych eksporterów jabłek i ZSJ na świecie, a w badanym okresie pozycja konkurencyjna Polski na rynku zagęszczonego soku jabłkowego rosła. Rosła także pozycja konkurencyjna Polski na rynku jabłek, ale tylko do wprowadzenia w 2014 roku rosyjskiego embargo na ich import z Polski. Pozycja konkurencyjna polskich jabłek na rynku światowym w latach 2005-2017 zależała od cen tych owoców, wielkości zbiorów, ale także kursu walu-towego (PLN/USD) oraz wolumenu importu jabłek w Rosji, a na rynku ZSJ od cen eksportowych i kursu walutowego (PLN/EUR).
Abstract	The aim of the study was to assess the competitive position of Polish apples and apple juice concentrate (CAJ) on foreign markets. The study identifies trends in the apple market and CAJ in Poland and in the world. The competitive potential of Polish horticulture was also assessed. The competitive position of Polish exports of apples and CAJ was determined as well as factors influencing the competitive position of exports of these products on the world market. The analysis covered the period 2005-2017. It was found that Poland was one of the leading exporters of apples and CAJ in the world, and in the analyzed period, Poland's competitive position on the apple juice concentrated market was growing. Poland's competitive position on the apple market also increased, but only until the Russian embargo on apple imports from Poland was introduced in 2014. The competitive position of Polish apples on the world market in 2005-2017 depended on the prices of these fruits, the size of the harvest, but also the exchange rate (PLN / USD) and the volume of apple imports in Russia, and on the CAJ market on export prices and the exchange rate (PLN / EUR).
Cytowanie	Kraciński P., Wicki L. (2020) Pozycja konkurencyjna jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego na rynkach zagranicznych.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2020_pkracinski_pozycja_konkurencyjna_jablek.pdf

Autor	Łukasz Ambroziak
Tytuł	Wpływ pandemii COVID-19 na handel rolno-spożywczy Polski: pierwsze doświadczenia
Title	The Impact of the Pandemic COVID-19 on Agri-Food Trade of Poland: First Experiences
Słowa kluczowe	pandemia COVID-19, eksport, import, produkty rolno-spożywcze, Polska
Key words	pandemic COVID-19, export, import, agri-food products, Poland
Abstrakt	Wybuch pandemii COVID-19 na początku 2020 r. w sposób istotny zmienił uwarunkowania rozwoju wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi. Celem artykułu jest próba oceny wpływu pierwszych miesięcy pandemii COVID-19 na polski handel rolno-spożywczy. Analizy dokonano na podstawie niepublikowanych danych Ministerstwa Finansów, stosując metodę statystyczno-opisową. Z wstępnych danych handlowych za pierwsze półrocze 2020 r. wynikało, że poza nielicznymi wyjątkami polski eksport rolno-spożywczy dobrze radził sobie w okresie największych ograniczeń związanych z przemieszczaniem się ludności wprowadzonych wskutek pandemii COVID-19. Było to efektem m.in. tego, iż żywność jest produktem pierwszej potrzeby (tak, jak np. leki) i cechuje ją niższa elastyczność dochodowa popytu, a także relatywnie niewielkich zakłóceń w produkcji.
Abstract	The outbreak of the COVID-19 pandemic at the beginning of 2020 significantly changed the conditions for the development of trade in agri-food products. The aim of the article is to assess the impact of the first months of the COVID-19 pandemic on the agri-food trade of Poland. The analysis was based on unpublished data from the Ministry of Finance, using descriptive statistics method. Preliminary trade data for the first half of 2020 showed that with few expectations Polish agri-food exports performed well during lockdown, that is in the period of the greatest restrictions related to the movement of people introduced by the COVID-19 pandemic. It resulted, inter alia, from the fact that food is a basic necessity (such as e.g. medicines) and is characterized by lower income elasticity of demand, and also from relatively small disruptions in production.
Cytowanie	Ambroziak Ł. (2020) Wpływ pandemii COVID-19 na handel rolno-spożywczy Polski: pierwsze doświadczenia.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 4: 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n4_s5.pdf

Autor	Agnieszka Parlinska, Yılmaz Toktaş
Tytuł	The Impact of the Real Effective Exchange Rate on Poland’s Food and Live Animal Exports
Title	The Impact of the Real Effective Exchange Rate on Poland’s Food and Live Animal Exports
Słowa kluczowe	exchange rate, ARDL bounds test analysis, time series analysis, food and live animal exports, cointegration
Key words	exchange rate, ARDL bounds test analysis, time series analysis, food and live animal exports, cointegration
Abstrakt	In this study, for the 2012M1-2020M1 period, the relationship between Poland’s real effective exchange rate and its food and animal exports were examined by the bounds test. The stationary analyses of variables were examined by the ADF and PP tests. According to the results of a cointegration test, a cointegration relation among the real effective exchange rate, food and live animal exports, as well as industrial production was determined. It was also concluded that the real effective exchange rate has a long-term negative impact on Poland's food and live animal exports. This research also established that a 1% increase in the real effective exchange rate in the long-term would decrease Poland's food and animal exports by 3.091%. Also, industrial production has a positive impact on Poland’s food and animal exports, as expected. It was determined that a 1% increase in industrial production would increase Poland’s food and animal exports by 2.803%. On the other hand, the error correction term coefficient was found to be -0.119, indicating that 11% of the imbalance in the short-term will be recovered in the next period.
Abstract	In this study, for the 2012M1-2020M1 period, the relationship between Poland’s real effective exchange rate and its food and animal exports were examined by the bounds test. The stationary analyses of variables were examined by the ADF and PP tests. According to the results of a cointegration test, a cointegration relation among the real effective exchange rate, food and live animal exports, as well as industrial production was determined. It was also concluded that the real effective exchange rate has a long-term negative impact on Poland's food and live animal exports. This research also established that a 1% increase in the real effective exchange rate in the long-term would decrease Poland's food and animal exports by 3.091%. Also, industrial production has a positive impact on Poland’s food and animal exports, as expected. It was determined that a 1% increase in industrial production would increase Poland’s food and animal exports by 2.803%. On the other hand, the error correction term coefficient was found to be -0.119, indicating that 11% of the imbalance in the short-term will be recovered in the next period.
Cytowanie	Parlinska A., Toktaş Y. (2020) The Impact of the Real Effective Exchange Rate on Poland’s Food and Live Animal Exports.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 4: 47-57
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n4_s47.pdf

Autor	Helga Pavlić Skender, Antonela Štefanić, Petra Zaninović
Tytuł	The logistics performance analysis in European Union – EU-15 vs. EU-13
Title	Analiza wydajności logistycznej w Unii Europejskiej – UE-15 vs. UE-13
Słowa kluczowe	logistics, logistics performance index – LPI, European Union, EU-15, EU-13
Key words	logistyka, wskaźnik wydajności logistyki – LPI, Unia Europejska, EU-15, EU-13
Abstrakt	Logistics accounts for 14% of total GDP in the European Union countries, which shows the importance of the logistics service and performance of the European Union countries. Logistics market of EU-15 countries is well developed while most of EU-13 countries need to address poor railway infrastructure and other political issues related to corruption and lack of competitiveness. However, EU-13 economies are growing fast and can benefit even more from the improvements in logistics market. Therefor this paper aims to analyze logistics performance in the European Union, distinguishing between EU-15 and EU-13 countries. For our analysis we use Worlds Bank Logistics Performance Index (LPI) which is a tool that measures the quality, velocity, accuracy and simplicity of the logistics processes. The analysis covers the period from 2010 to 2018. The results of our analysis show that some EU-13 countries are lagging behind EU-15 countries in terms of logistics performance, while countries like Poland, Czech Republic and Hungary are the best logistics performers among all EU-13 countries. Results also shows us correlation between logistics performance and economic growth which imply that EU-13 countries must take step forward in their logistics performance in order to integrate in regional and global supply chain and thus enhance their economic position and competitiveness.
Abstract	Logistyka stanowi 14% całkowitego PKB krajów Unii Europejskiej, co wskazuje na duże znaczenie tego sektora dla wyników ekonomicznych krajów członkowskich Unii Europejskiej. Rynek logistyczny krajów UE-15 jest dobrze rozwinięty, podczas gdy większość krajów UE-13 powinno podjąć działania dla rozwoju słabej infrastruktury kolejowej oraz pochylić się nad kwestiami politycznymi związanymi z korupcją, czy brakiem konkurencyjności. Szybko rozwijające się gospodarki UE-13 mogą jednak skorzystać na poprawie rynku usług sektora logistycznego. Celem artykułu było określenie wydajności sektora logistyki w Unii Europejskiej z podziałem na kraje UE-15 i UE-13. W pracy wykorzystano wskaźnik wydajności logistyki według Banku Światowego (Logistics Performance Index – LPI), który jest narzędziem określającym jakość, szybkość, dokładność i prostotę procesów logistycznych. Analiza objęła okres od 2010 do 2018 roku. Wyniki wskazują, że niektóre kraje UE-13 pozostają w tyle za członkami UE-15 pod względem wyników logistycznych, podczas gdy kraje takie jak Polska, Czechy i Węgry osiągają najlepsze wyniki logistyczne wśród krajów UE-13. Wyniki wskazują również na korelację między wynikami logistyki a wzrostem gospodarczym. To oznacza, że kraje UE-13 muszą zrobić krok naprzód w swoich wynikach logistycznych, aby zintegrować się z regionalnym i globalnym łańcuchem dostaw, a tym samym poprawić swoją pozycję gospodarczą i konkurencyjność.
Cytowanie	Pavlić Skender H., Štefanić A., Zaninović P.
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOL_2020_T5_n3_s5.pdf

Autor	Altuğ Köktaş, Işıl Selçuk
Tytuł	Transport sector energy use and carbon emissions: a study on sectoral fiscal policies
Title	Zużycie energii i emisja dwutlenku węgla w sektorze transportu: badanie sektorowych polityki fiskalnej
Słowa kluczowe	transportation, fiscal policy, carbon tax
Key words	transport, polityka podatkowa, podatek węglowy
Abstrakt	As the energy sector worldwide is largely based on fossil fuel consumption, the amount of global-scale carbon emissions continues to increase over the years. One of the most important reasons for the increase in emissions, the transportation sector, continues to develop with globalization. The development of land, sea, and air transport together with international trade brings environmental problems in parallel with the increase in energy consumption. Accordingly, it is estimated that one fourth of total carbon emissions today originate from the transportation sector. In this context, in order to combat environmental problems such as global warming and climate change on an international scale, initiatives such as the Paris Climate Agreement are being implemented and environmental policies to reduce the amount of emissions are being recommended. The aim of this study is to examine environmental policies, which have been discussed extensively in the literature, in terms of fiscal policy. In this context, fiscal policy tools such as taxes, subsidies, incentives, and regulations specific to the transport sector were discussed. This study, in which the descriptive method is used, argues that fiscal policy practices can be an effective method in reducing the amount of carbon emissions.
Abstract	Sektor energetyczny na całym świecie w dużej mierze opiera się na paliwach kopalnych, co skutkuje ciągłym wzrostem emisji dwutlenku węgla na skalę światową. Jedną z najważniejszych przyczyn wzrostu emisji jest sektor transportu, którego rozwój jest powiązany z procesami globalizacji. Rozwój transportu lądowego, morskiego i lotniczego wraz z handlem międzynarodowym i zwiększonym zużyciem energii powoduje problemy środowiskowe. W związku z tym szacuje się, że jedna czwarta całkowitej emisji dwutlenku węgla pochodzi obecnie z sektora transportu. W tym kontekście, w celu zwalczania problemów środowiskowych, takich jak globalne ocieplenie i zmiany klimatyczne w skali międzynarodowej, wdrażane są takie inicjatywy, jak porozumienie klimatyczne z Paryża, a także zalecana jest polityka środowiskowa mająca na celu zmniejszenie ilości emisji. Celem niniejszego opracowania jest analiza polityki środowiskowej, która była szeroko omawiana w literaturze, pod kątem polityki fiskalnej. W tym kontekście omówiono narzędzia polityki fiskalnej, takie jak podatki, dotacje, zachęty i przepisy specyficzne dla sektora transportu. Niniejsze badanie, w którym zastosowano metodę opisową, dowodzi, że praktyki polityki fiskalnej mogą być skuteczną metodą zmniejszania ilości emisji dwutlenku węgla.
Cytowanie	Köktaş A., Selçuk I.
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOL_2020_T5_n3_s17.pdf

Autor	Joanna Domagała
Tytuł	Macro-logistics as tools for shaping today’s economy
Title	Makrologistyka narzędziem kształtowania współczesnej gospodarki
Słowa kluczowe	micro-logistic, macro-logistic, economy, Poland
Key words	mikrologistyka, makrologistyka, gospodarka, Polska
Abstrakt	The aim of the article is to determine the essence of micro- and macrologistics and to present the elements of the macro-logistics system as factors in the development of the Polish economy. Secondary data was used to present the current state and perspectives for the development of four elements of the macrologistics sub-system in Poland, i.e.: transport networks, systems of product distribution, infrastructure connected with the flow of information and systems for the management and treatment of waste. Also, the growing role of Polish logistics in Europe was noted.
Abstract	Celem artykułu jest określenie istoty mikro- i makrologistyki oraz przedstawienie elementów systemu makrologistyki jako czynników rozwoju polskiej gospodarki. Wykorzystując dane wtórne, zaprezentowano stan i perspektywy rozwoju czterech elementów podsystemu makrologistycznego w Polsce tj.: sieci transportowych, systemów dystrybucji produktów, infrastruktury związanej z przepływem informacji oraz systemów zagospodarowywania i utylizacji odpadów. Wskazano również rosnącą rolę polskiej logistyki w Europie.
Cytowanie	Domagała J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOL_2020_T5_n3_s31.pdf

Autor	Ola Bareja-Wawryszuk
Tytuł	Determinants of spatial concentration of short food supply chains on example of marginal, localized and restricted activities in Poland
Title	Determinanty przestrzennej koncentracji krótkich łańcuchów dostaw na przykładzie podmiotów marginalnych, lokalnych i ograniczonych w Polsce
Słowa kluczowe	local food systems, short food supply chains, spatial concentration, marginal localized and restricted activities, nonparametric regression trees
Key words	działalność marginalna, lokalna i ograniczona, nieparametryczne modele drzew regresji
Abstrakt	The article analyses spatial concentration of marginal, localized and restricted activities creating local food systems in Poland regarded as short supply chains. Local food systems in Poland can take the forms of direct sale, direct deliveries, agricultural retail as well as marginal, localized and restricted activities. Short food supply chains play crucial role in case of local economy, environment and society. Thus, article rises issue connected with sustainability, alternatives for mass produced and distributed food, spatial diversity of local activities. Empirical part of the article focus on marginal, localized and restricted activities. The first part of the article contains a characteristic of the analyzed activities and their spatial distribution. The second part identifies factors that have the strongest influence on the formation of marginal, localized and restricted activities with the application of nonparametric models of regression trees. It is reported that spatial and environmental factors occur most frequently in the process of recurrent division of the data set and, thus, constitute the strongest determinant of marginal, localized and restricted activities.
Abstract	W artykule analizie poddano koncentrację przestrzenną podmiotów marginalnych, lokalnych i ograniczonych tworzących lokalne systemy żywnościowe w Polsce i utożsamianych z krótkimi łańcuchami dostaw. Lokalne systemy żywnościowe w Polsce mogą przybierać formy organizacyjno-prawne takie jak: sprzedaż bezpośrednia, dostawy bezpośrednie, rolniczy handel detaliczny oraz działalności marginalną, lokalną i ograniczoną. Krótkie łańcuchy dostaw żywności odgrywają kluczową rolę w lokalnej gospodarce, środowisku i społeczeństwie. W artykule poruszono zatem problematykę związaną ze zrównoważonym rozwojem, alternatywami dla masowo produkowanej i dystrybuowanej żywności, przestrzennym zróżnicowaniem lokalnych podmiotów. Część empiryczna artykułu oparta jest na analizie podmiotów marginalnych, lokalnych i ograniczonych. W pierwszej kolejności dokonano charakterystyki analizowanych podmiotów i ich rozmieszczenia przestrzennego. Następnie, wykorzystując nieparametryczne modele drzew regresji, zidentyfikowano czynniki, które najsilniej wpływają na powstawanie podmiotów marginalnych, lokalnych i ograniczonych. Dostrzeżono, że czynniki przestrzenno- środowiskowe występują najczęściej w procesie rekurencyjnego podziału zbioru danych, a tym samym stanowią najsilniejszą determinantę działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej.
Cytowanie	Bareja-Wawryszuk O.
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOL_2020_T5_n3_s45.pdf